همشهری آنلاین - رابعه تیموری:این نسیان و فراموشی بی‌دلیل نیست و در سکوت و تسلیم بی‌چون و چرای طهران در مقابل هجوم برج‌های سر به فلک کشیده، بزرگراه‌ها و جاده‌های پرپیچ و خم و تونل‌های شهری سرد و بی‌روح ریشه‌دارد، اما در این دگرگونی زمخت طهران بخش‌هایی از آن به هویت گذشته خود وفادار مانده و هنوز کوچه باغ‌هایی سرسبز، دشت‌هایی پربرکت و دره و کوه و رودخانه‌هایی بکر و زیبا دارند. این نقاط انگشت شمار که در گوشه‌وکنار تهران پراکنده اند هنوز هم نام «روستا» را یدک می کشند و از گذشته قریه طهران نشانه‌های دلنشینی دارند. در گزارش‌های پیش‌رو، شرح و وصف حال‌وهوا و طبیعت تعدادی از این یادگارهای عزیز قریه طهران را می خوانید که در ایام نوروز دیدن آنها خالی از لطف نیست.
قلعه محمدعلی خان
اینجا هنوز قلعه است
روستای «قلعه محمدعلی خان» ازآبادی‌های قدیمی شهرری است که گشتی در آن شهرنشینان را از هیاهوی شهرنشینی دور می کند. در این‌روستا هنوز هم آب قنات جریان دارد و درختان انار باغ‌های پربرکت آن زیبا و نوستالژیک هستند. نام قلعه محمدعلی خان از گذشته و تاریخچه آن گرفته شده است. این‌روستای سرسبز و خوش آب‌وهوا در زمان صدارت میرزا علی اصغرخان اتابک، شکارگاه «محمدعلی شاه» قاجار بوده است. قلعه محمدعلی خان هوایی پاک و مطبوع دارد و باغ‌های میوه آن پربار و پربرکت است.
اینجا از سروصدای خودروها و موتورسیکلت‌های شتابان خبری نیست و در کوچه پسکوچه‌های آن آرامشی دلنشین جریان دارد. در کوچه‌های روستا شاخه‌های درختان انار که حسابی قد کشیده اند، پشت دیوارهای کاهگلی باغ‌ها به زیبایی نشو و نما می کنند.
استخر روستا کنار چشمه پایین دست قنات آب شیرین روستا قرار گرفته است. دهانه پایین چشمه قنات چند متری پایین تر از سطح زمین قرار دارد و برای رسیدن به نهر آب کنار چشمه باید چند پله باریک و کوتاه طی شود. این قنات به ٢چشمه آب شور و شیرین تقسیم میشود. قدیم وقتی ماه رمضان با فصل تابستان هم زمان میشد، مردم روزه دار روستا در قنات جمع می شدند و در خنکای آب زلال آن ساعت‌ها گل می گفتند و گل می‌شنیدند.
روستای کلین
مجموعه آثار تاریخی
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، روستای کلین را که آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده، جزء روستاهای هدف گردشگری معرفی کرده است. بقعه شیخ کلینی، تپه نچیر و بقعه امامزاده یحیی (ع) ٣ضلع مثلثی هستند که در ضلع جنوب غربی روستای کلین واقع شده و حدود٢هزارمتر با خانه‌ها و کوچه پسکوچه‌های مسکونی روستا فاصله دارند.
از اوایل دوران انقلاب اسلامی اموات روستا در اطراف بقعه شیخ کلینی دفن می شوند و این محل دومین آرامستان بزرگ بخش فشافویه شهرری به شمار می آید. درختان بلندبالا و سرسبز آرامستان زنده و شاداب هستند و بیش از آنکه در اطراف بقعه حال‌وهوای سنگین آرامستان جریان داشته باشد، به بازدیدکنندگان آرامشی دلچسب منتقل می شود.
حدود هزارمتر که از بقعه شیخ دور شوید، تپه عظیم و بلندبالای «نچیر» که از دور به تلی خاک شباهت دارد، خودنمایی می کند. بومیان قدیمی احتمال می دهند نام تپه «نشین» بوده و در گویش محلی و طی سالیان دراز به «نچیر» تغییر کرده است.
بقعه امامزاده یحیی (ع) سومین راس این مثلث است که ستون‌های آن از جنوب بقعه شیخ کلینی دیده میشود، ولی از بنای قدیمی امامزاده فقط بقعه مانده و باقی آن تخریب شده تا به همت خیّران روستا نوسازی شود.
روستای چالطرخان
دشتی تاریخی
وجود تپه باستانی میل و آتشکده١٨٠٠ساله ری کافی است که گردشگران را به دیدن روستای «چالطرخان» وسوسه کند، اما این‌روستای کهنسال علاوه بر اسم و رسم تاریخی و هویت باستانی خود، کشتزارهای پربرکت و مزارع سرسبزی دارد که آن را به یکی از مقاصد گردشگری جذاب تبدیل کرده است.
دورنمای خاص بنای آتشکده ری موجب شده به«تپه میل» یا «آتشکده تپه میل» معروف شود. ظاهراین بنای عهد ساسانی از دور به میل‌های قائم شبیه است، ولی این ستون‌های عمودی بقایای بنای قدیمی آتشکده هستند. تپه میل در زمان حمله اسکندر به ایران تخریب شده، ولی بقایای به جامانده از آن هم که در روستای چالطرخان وجود دارد، پر از شگفتی و جذابیت است.
این عبادتگاه زرتشتیان که به محل عبادت «بهرام گور» شهرت دارد، در شمار آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده است. «چالطرخان» به معنی «دشت آباد» است. اهالی قدیمی روستای چالطرخان از باغ‌های بزرگ و سرسبزی یاد می کنند که در گذشته تفرجگاه غیربومی‌ها بوده است.
اهالی بسیاری از روستاهای اطراف برای لذت بردن از فضای مفرح این باغ به روستای چالطرخان می آمدند که البته از این باغ هیچ نشانی باقی نمانده است. زمین‌های کشاورزی روستا به برکت جوشش آب قنات‌ها و دیگر منابع آبی چالطرخان، حاصلخیز و پربرکت مانده اند و زمین‌های کشاورزی بخش قابل توجهی از روستا را تشکیل می دهند.
عمادآور
تفرجگاه شازده‌های قجری
نرسیده به نخستین دوربرگردان بزرگراه شهید آوینی، تابلو روستای عمادآور قرار گرفته است، اما پیش از آنکه به این‌روستای کوچک پا بگذارید، قد و قامت رشید عمارت تاریخی بادگیر که از پناه دیوارهای گلی نمایان است، شما را به سوی خود می‌کشاند.
گذر زمان رویه سیمانی و آجرهای ختایی عمارت را از جلا و تازگی نینداخته و کلاهک‌های مکعبی شکل بادگیری به سبک معماری شهر یزد، روی بام بنا تعبیه شده است. این عمارت که در میان باغی از درختان سرسبز کاج و سرو و حوضچه‌های کوچک پرآب قرار گرفته، کهن‌ترین بادگیر ایران است و قدمتی ٤٠٠ساله دارد.
عمارت بادگیر سال ١٣٨٦ به عنوان میراث فرهنگی کشور به ثبت رسیده و در و پنجره‌های چوبی مشبک و کاشی‌های هفت رنگ چند پر، تنها بخشی از تزیینات طاق و ستون‌ها و ایوان‌های تودرتوی این بنای باشکوه عهد قاجار است.
این اثر باستانی که روزگاری تفرجگاه شازده‌های قاجاری بوده، حدود ٢٠٠ سال پیش به برادران سلامت فروخته شده است. حسن، مهدی، محمد و احمد سلامت که اربابان و ملاکان زمین‌های زراعی روستای عمادآور بودند، به دلیل انصافشان، در میان اهالی عزت و احترامی خاص داشتند. در روستای عمادآور هنوز بقایای قلعه قدیمی عمادآور وجود دارد.