جالب اینکه در منطقه ١٤ که بافتی مذهبی دارد و تعداد مساجد و حسینیه‌های آن نسبت به دیگر مناطق چشمگیراست هم ٢ کلیسا به نام‌های «مادور» در آرامستان روس‌ها و دیگری «گریگوری» در آرامستان ارامنه قرار گرفته است.
همشهری آنلاین _ رضانیکنام : کلیسا، نماد دین مسیحیت و مکانی برای عبادت هموطنان مسیحی‌مان است. در ایران حدود ٦٠٠ کلیسا وجود دارد که قدیمی‌ترین آن، کلیسای ننه مریم یا «مریم مقدس» در ارومیه است. برخی از تاریخ‌شناسان این کلیسا را دومین کلیسای بزرگ جهان پس از کلیسای «بیت‌لحم» فلسطین می‌دانند.
نکته جالب اینکه کلیسای «ننه‌مریم» نه نیمکت دارد و نه جای‌گاهی برای اعتراف و وعظ کشیش. در ورودی به صحن، کم‌ارتفاع و به نحوی است که هنگام ورود بایستی سر خود را به پایین خم کنید. البته به جز کلیسای تارگمانچانس که همیشه در آن به روی هم محله‌ای‌های مسیحی ما باز است دیگر کلیساهای شرق تهران که در آرامستان‌ها قرار دارند و فقط برای مراسم تدفین از آنها استفاده می‌شود.
شاید نام «کلیسای مادور» برای بسیاری از شهروندان ناآشنا باشد و کمتر کسی از پایتخت نشین‌ها از وجودش باخبر باشند. این مکان مقدس در دل آرامستان روس‌ها قرار گرفته و در واقع نمازخانه این مکان مذهبی به شمار می‌آید.
انتهای خیابان تاجری درست در فاصله چند قدمی آرامستان ارامنه، آرامستان روس‌ها واقع شده است. روی در طوسی رنگ آن، صلیبی شکسته نقش بسته که پرده از هویت اموات این آرامستان برمی دارد. اغلب‌شان ارتدوکس‌های روسی هستند.
در آرامستان روس ها بدون هماهنگی به روی هیچ کس باز نمی‌شود و این کار پروسه اداری خودش را دارد. «متانت» سریدار پیر او تنها کسی است که شب‌وروز خود را در این جا سپری می‌کند و این مسئولیت را از پدرش به ارث گرفته است.
انتهای آرامستان، درست در ضلع جنوبی آن، کلیسای «مادور» قرار گرفته، ساختمانی نه چندان بزرگ با نمایی عاری از هرگونه تزئینات مذهبی به چشم می‌خورد. بنایی که قدمت دیرینه‌ای دارد و احتمال زیاد از همان بدو شکل‌گیری آرامستان ایجاد شده است.
طبق تحقیق تهران‌شناس‌ها، این کلیسا در دوران قاجار ساخته شده است. البته به جز سرایدار آرامستان روس‌ها کسی از تاریخچه کلیسا خبر ندارد و او هم می‌گوید که بعد از کلیسای تاتائوس، این کلسیا از همه قدیمی‌تر است.البته این مکان مقدس از مدت‌ها پیش عاری از رفت‌وآمد شده چرا که دیگر کسی در آرامستان دفن نمی‌شود. و حالا به جز سرایدار پیرش میهمان دیگری ندارد.
طبق نوشته اعتماد السلطنه در کتاب مرات البلدان، در سال ١٣١٧ قمری، کریم خان زند دستور می‌دهد تا سنگ تراشان ارامنه در محلی به نام دولاب جمع شوند و این بهانه‌ای می‌شود برای تاسیس این آرامستان. این احتمال هم می‌رود در همان زمان کلیسا ساخته شده است.
بعد از کلیسای تاتائوس قدیمی‌ترین کلیسای تهران اینجاست!
کلیسای مادور سال‌ها، پنهان از چشم دیگران در فضای دنج آرامستان روس مکان عبادت و راز و نیاز هم محله‌ای‌های مسیحی ما بوده است. در قسمت بالای بام مخروطی آن، علامت صلیب شکسته دیده می‌شود. ظاهرش اگرچه سیمانی و بدون تزئینات امروزی است اما داخلش تا دلتان بخواهد تزئینات مذهبی دارد.
به گفته متانت، بعد از کلیسای تاتائوس قدیمی‌ترین کلیسای تهران به شمار می‌آید. تابوتی نمادین میان سالن گذاشته شده و روی می‌زی که بالای سر تابوت قرار دارد، مجسمه حضرت مسیح به صلیب کشیده قرار دارد. دیوارها مزین به تصاویر عیسی مسیح (ع) و مریم مقدس (س) است. این تزیئنات در کلیسای کاتولیک‌ها بیشتر و در کلیسای پروتستان‌ها دیده نمی‌شود.
چند قدم بعد از تابوت جایگاه استقرار کشیش است. جایگاه به واسطه سکویی از سالن جدا می‌شود و همین نشان‌دهنده آن است که کسی نمی‌تواند پا به آن جا بگذارد. در آیین کلیسای مادور، بانوان اجازه رفتن به جایگاه کشیش را ندارند. زن‌ها باید با حجاب وارد شوند و مردها هم کلاهی به سر نداشته باشند.
انتهای سکو به یک دیوار منتهی می‌شود. دیواری که توسط یک در چوبی مشبک به اتاقکی کوچک راه پیدا می‌کند. طرفین در، ٢ پنجره چوبی و ٢ طاق نمای زیبا دیده می‌شود. البته جلوه و نمای خود دیوار هم دلرباست. روی زمینه سفید آن گل و بوته‌های رنگی نقش بسته که چشم‌نوازی دیوار را دوچندان می‌کند. سرایدار درباره اتاقک پشتی می‌گوید:«این جا محل تعویض لباس کشیش است و به جز خودش کسی نمی‌تواند پا به این حریم بگذارد.»
داخل اتاقک چیزهای ارزنده دیگری هم وجود دارد. چند شمعدانی و مجسمه فلزی که شبیه به کلیسا است. اما آنچه بیشتر از همه زیبایی دارد، تصویر حضرت مسیح (ع) و حضرت مریم (س) است که در طاق نماها، نقاشی شده‌اند. تماشای آنها حال خوشی را به مخاطبان منتقل می‌کند.
به گفته متانت سال هاست کسی در این جا دفن نمی‌شود. با این حال متانت هر روز در کلیسا را باز کرده و محوطه آن را آب و جارو می‌کند تا مبادا رد غباری روی درودیوار این مکان معنوی بنشیند.