این عمل هنگامی انجام می‌شود که پالپ یا مغز دندان یعنی بخش مرکزی دندان آسیب‌دیده یا دچار عفونت شده باشد.
پالپ یا مغز یا اتاقک مغز دندان بخش نرمی در مرکز دندان است که حای اعصاب، رگ‌های خونی است. عصب دندان درون «ریشه» یا «پایه»های دندان قرار دارد. کانال‌های ریشه از نوک ریشه دندان به درون اتاقک مغز کشیده می‌شوند.
عصب دندان برای سلامت و کارکرد دندان پس از بیرون آمدن دندان از لثه‌ها اهمیت دارد. این عصب فقط کارکرد حسی دارد و حس گرما و سرما را منتقل می‌کند. وجود یا عدم وجود این عصب بر کارکرد روزانه دندان‌های شما اثر نمی‌گذارد. اما در هر حال پس از این درمان، دندان دوام‌پذیری کمتری پیدا می‌کند و بیشتر مستعد شکستن می‌شود.
عمل «روت کانال» را ممکن است دندانپزشک عمومی یا دندانپزشک متخصص ریشه دندان (اندودونتیست) انجام دهد.
گرچه ممکن است با تصور دردناک بودن این عمل از انجام دادن آن بترسید. اما در واقع در اکثر افراد انجام این عمل دردی بیشتری از پر کردن دندان ندارد.
دندانپزشک در عمل «روت کانال» پس از انجام بیحسی و برداشتن بخش‌های پوسیده دندان با ایجاد سوراخی به درون مرکز دندان ایجاد می‌کند و مغز دندان دچار عفونت را خارج می‌کند. این روند پاکسازی با استفاده از وسایلی به نام «فایل» انجام می‌شود. دندانپزشک به ترتیب رشته‌ای از این «فایل‌ها» را که قطرشان افزوده می‌شود، از طریق سوراخ ایجاد شده تا عمق کانال ریشه دندان فرو می‌برد و تمام جوانب آن را پاک می‌کند. آب و هیپوکلریت سدیم به طور متناوب برای خارج کردن خرده‌ریزها به کار گرفته می‌شود.
پس از پاکسازی، باید دندان بسته یا مهروموم شود. این عمل ممکن است در همان روز یا با فاصله چند روز انجام شود. اگر عمل بستن ریشه به بعد موکول شود، یک پرکردگی موقت در سوراخ دندان گذاشته می‌شود. برای بستن کانال ریشه دندان از یک خمیر مهروموم‌کننده و یک ترکیب لاستیکی به نام «گوتا پرکا» استفاده می‌شود. سپس سوراخ ایجاد شده برای دسترسی به مرکز دندان پر می‌شود.
پس از انجام این عمل، دندان احتمالا برای چند روز حساس و دردناک خواهد شد. برای تسکین درد می‌توانید از مسکن‌های معمول استفاده کنید. در این مدت از از جویدن و گاز گرفتن با دندان آسیب‌دیده خودداری کنید، تا هنگامی که ترمیم آن کامل شود.
اگر درد یا فشار شدیدی در دندان احساس کردید که بیش از چند روز ادامه پیدا کرد، با دندانپزشک‌تان تماس بگیرید.