همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: روزانه هزاران نفر در مجتمع طوبی فعالیت می‌کنند یا غرق تماشای ویترین‌های رنگارنگ فروشگاه‌ها و خرید در هاپیر هستند، اما غافل از اینکه بدانند ممکن است چه خطراتی جان آنها را تهدید کند.
خواندنی‌های بیشتر را از اینجا دنبال کنید
در سال‌های اخیر منطقه ۲۲ تهران توسعه پیدا کرده و ساخت‌وسازهای بی‌رویه‌اش ماهیت این منطقه را تغییر داده است، اما در این ساخت‌وسازها موارد ایمنی رعایت نشده و در زمان بروز حوادث، امدادرسانی به این ساختمان‌های مسکونی و تجاری بسیار سخت است. اکنون برخی از مراکز تجاری این منطقه یکی از محل‌های پرریسک و مخاطره‌آمیز منطقه به شمار می‌رود.
چراکه هر روز بیش از هزاران نفر به این مکان‌ها مراجعه و در آن حضور دارند و به دلیل رعایت نکردن موارد ایمنی، اگر حادثه‌ای در آنها رخ دهد، نباید انتظار داشته باشیم آتش‌نشان‌هاکاری انجام دهند. بحث ایمنی چه در محیط کار و چه در منازل مسکونی و مراکز تجاری مسئله مهمی است که متأسفانه در این مراکز و ساختمان‌ها به فراموشی سپرده شدند.
برای مثال مجتمع تجاری طوبی که یکی از بزرگ‌ترین مراکز تجاری غرب تهران محسوب می‌شود. کاربری این مجتمع تجاری – اداری در فضایی به مساحت ۹هزارمترمربع و زیر بنای صدو ۵هزارمترمربع در۲۲ طبقه است که به‌صورت شخصی ساخته و شهریور ۱۳۹۴ به بهره‌برداری رسید.
اکنون این مجتمع بیش از ۷۰۰واحد تجاری و۱۰۰واحد اداری و تفریحی را در خود جای داده است. از طبقه همکف تا طبقه پنجم واحدهای تجاری و واحد اداری نیز در طبقات ۵ تا ۱۵ قرار گرفته‌اند. همچنین طبقات ۵و ۶ این مجتمع را تالارهای پذیرایی تشکیل می‌دهد. شهربازی، سالن‌های ورزشی و استخر، هایپر و رستوران و کافی‌شاپ هم باید به این مراکز اضافه کرد. تصور کنید با وجود ابلاغ اخطارهای مکرر از سوی آتشنشانی و کمیته ایمنی شهرداری، اگر برای این مجتمع حادثه‌ای رخ دهد، جان چند نفر از شهروندان در این مکان به خطر می‌افتد؟
درست مانند حریق این مجتمع در مرداد ماه ۲سال قبل که به دلیل گستردگی آن، آتش‌نشانان هفت ایستگاه آتشنشانی به همراه پنج دستگاه نردبان هیدرولیکی، خودرو فوماتیک، خودروهای حامل تجهیزات تنفسی به همراه عوامل شهرداری به محل حادثه اعزام شدند تا بتوانند از شعله‌ور شدن این حریق به مجتمع مسکونی همجوارش پیشگیری کنند.
پایان‌کاری که وجود ندارد
به گفته یکی از مغازه‌داران، زمین این مجتمع به شهرداری تعلق داشت که بعدها به سازمان بازنشستگی و دیگر ارگان‌ها فروخته شد و اکنون تنها یک شخص مالک مجتمع است. او می‌گوید: «بعد از حریق ۲سال قبل، آتشنشانی دلیل حادثه را ، خطوط لوله گاز برج که غیرقانونی و بدون تأیید ایمنی ساخته شده،اعلام کرد.بررسی‌های آتشنشانی بیانگر این است که انشعابات گاز این ساختمان غیرمجاز و شرکت گاز هم از این موضوع مطلع است.
این موضوع باعث می‌شود که یک جرقه کوچک باعث آتش‌سوزی گسترده در کل ساختمان شود و همه زندگی و کل سرمایه‌مان در آتش بی‌توجهی‌ها بسوزد.آسانسورهای ساختمان هم غیراستاندارد است چون چاله آسانسور کوچک‌تر از حد معمول است ، تأییدیه آن صادر نمی‌شود،برای همین مغازه‌های این مجتمع هنوز سند مالکیت ندارند.
موارد ناایمنی را بارها آتشنشانی، سازمان استاندارد و نظام مهندسی به شکل رسمی به هئیت مدیره ابلاغ کرده است، اما تا کنون برای رفع نا ایمنی‌ها هیچ اقدامی صورت نگرفته است.»
یکی دیگر از کاسبان برج طوبی نیز با بیان اینکه فروردین‌ماه ۹۷ رأی قطعی کمیسیون ماده ۱۰۰ برای پلمب چندین واحد تجاری و رستوران غیرمجاز این مجتمع صادر شد و طبق قانون باید حداکثر در مدت شش ماه این اتفاق رخ می‌داد، می‌گوید: «۴سال از صدور حکم تخریب گذشته و هنوز اتفاقی برای ایمن‌سازی این مجتمع رخ نداده است. اکنون اغلب ملک‌ها به دلیل نداشتن پایان کار سند ندارند.»
قوانین ناقص
به گفته مدیران شهری در سنوات مختلف درباره ایمن‌سازی مجتمع به هیئت‌مدیره آن اخطار داده شده، اما توجهی به آن نشده است. عدم دریافت پایان کار در یک ساختمان به معنای عدم دریافت تأیید ایمنی توسط مالکان و بهره‌برداران آن است. طبق قانون، شهرداری نمی‌تواند از مردم برای استفاده از ملکشان ممانعت کند. «سعید روشندل» پژوهشگر و کارشناسان مدیریت بحران درباره نقص قانونی در این‌باره می‌گوید: «آتشنشانی اعلام می‌کند که این ساختمان به دلایل کارشناسانه ناایمن و پرخطر محسوب می‌شود و باید ایمن‌سازی شود، اما این رنگ قرمز و هشداردهنده فقط روی کاغذ باقی می‌ماند و به نوعی آتشنشانی هیچ اهرم فشاری ندارد که جلو فعالیت یا سکونت در این مکان خطرپذیر را بگیرید.
در رابطه با مجتمع طوبی هم طراحی راه‌های عبوری این ساختمان‌ها مشکلی است که به سادگی قابل بهسازی نیست و تنها در صورت تخریب و نوسازی این مشکلات بر طرف می‌شود. هرچند مالکان در مقابل تذکرات سازمان آتشنشانی و شهرداری‌ها مقاومت می‌کنند، اما با ورود قوه قضائیه و اعمال قانون آنها نیز راهی جز اجرای تذکرات ایمنی ندارند.»
«محمدی انارکی» شهردار منطقه۲۲، صادر نکردن مجوز کسب و کار برای افرادی که مغازه آنها پایان کار ندارد ، راه‌حل پیشنهادی برای پیشگیری از فعالیت در این مجتمع عنوان می‌کند و می‌گوید:« ابزار لازم و قانونی برای پلمب ساختمان‌های ناایمن را نداریم .
براساس دستورالعمل سازمان آتشنشانی ساختمان یا مجتمع‌های پرخطر در مدت۴۵ روز فرصت دارند تا برای ایمن‌سازی ملکشان با شرکت‌های مجاز اقدام کنند. درصورتی که در مدت مهلت قانونی تعیین شده، فعالیتی انجام ندهند، شهرداری اقدامات حقوقی‌اش را برای جلوگیری از بهره‌برداری ملک‌های پرخطر آغاز می‌کند.
متأسفانه برخی از مالکان ساختمان‌های ناایمن مانند پروژه طوبی، قرارداد اولیه را با شرکت‌های مورد تأیید آتشنشانی برای ایمنی منعقد کرده‌اند، اما هیچ اقدام عملی در این زمینه دیده نمی‌شود.
البته به تازگی با مدیران این مجتمع نشستی درباره ایمن‌سازی آن برگزار کرده‌ایم و آنها فهرست موارد خطرساز و ناایمن را از آتشنشانی و شهرداری خواستند تا نواقص را برطرف کنند.»