همشهری آنلاین – سمیرا باباجانپور: ساختمان‌های ناایمن تهران یکی از کلیدواژه‌هایی است که بعد از آتش‌سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو به‌صورت جدی و مکرر وارد ادبیات مدیران شهری شد. بعد از ۷ سال و پس از حادثه متروپل، ایمن‌سازی خیلی جدی‌تری در دستور کار مدیران شهری قرار گرفته است و در این مسیر، تهیه فهرستی از ساختمان‌های ناایمن و اعلام آن‌ها اولین قدم برای پیشگیری از یک حادثه هولناک دیگر است.
شهرداری منطقه ۵ در چند روز اخیر با اعلام ناایمن بودن مجتمع تجاری و اداری بوستان راه سختی را آغاز کرده است؛ فراموش نکنیم که در این مجتمع ۹۰۰ واحد کسب‌وکار وجود دارد و هزاران نفر روزانه در این مجتمع تردد می‌کنند.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
چند وقتی است که عزم شهرداری برای رسیدگی به وضعیت سازه‌ها و مکان‌های ناایمن شهری جزم شده است. این ماجرا هم با انتشار فهرستی از گودهای پرخطر آغاز شد و حالا فهرست ساختمان‌های ناایمن مشخص شده‌اند. شهرداری منطقه ۵ در اولین اقدام بنا دارد مجتمع تجاری و اداری بوستان را که بزرگ‌ترین مجتمع تجاری منطقه ۵ است پلمب کند با این هدف که مالکان مجموعه برای مقاوم‌سازی و رفع مشکلات متعدد ایمنی این ساختمان اقدام کنند.
ماجرای پلمب مجتمع تجاری و اداری بوستان اما از آنجا پیچیده می‌شود که بدانیم به‌طور متوسط، کسب و کار حدود ۵ نفر به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم به فعالیت هر واحد ذکرشده در مجتمع گره خورده است.
مجتمعی بزرگ با ۳۰ نوع خدمت فروشگاهی
مجتمع تجاری - اداری بوستان در سال ۱۳۷۴ راه‌اندازی شده است و زیربنایی بالغ‌بر ۹۶۰۰۰ متر مربع در ۷ طبقه دارد. پارکینگ این مجتمع در سه‌طبقه مسقف و روباز ظرفیت ۷۰۰ خودرو را داراست و با طراحی سبک رینگی (اسپیرال تایپ) امکان بازدید بیش از صدهزار نفر در روز را مهیا کرده است. در اشاره به کارکرد این مجتمع و گردش مالی موجود در آن باید گفت که حدود ۱۰ شعبه بانک و نمایندگی حدود ۵ بیمه معتبر کشور در آن مستقر هستند و حدود ۳۰ نوع فعالیت فروشگاهی اعم از پوشاک، موبایل، الکترونیکی، رستوران و ... در آن حضور دارد.
در این مجتمع بزرگ مانند بازار تهران راسته‌های صنفی هم وجود دارد که راسته خیاط‌ها، راسته موبایل‌فروش‌ها، راسته طلافروش‌ها و ... از جمله آن‌ها هستند.
معماری منحصربه‌فرد مجتمع این امکان را برای شما فراهم کرده که از تمامی طبقات گذر کنید بدون آنکه از پله‌برقی یا پله‌های معمولی استفاده کنید. هرچند این شیوه معماری نیز یکی از مشکلات اساسی در حوزه ایمنی است، چراکه ورود و خروج از راهروهای تنگ و تاریک این مجتمع در شرایط بحران بسیار دشوار است.
گندمزاری که مجتمع شد
آنچه امروز به نام محله پونک می‌شناسیم در واقع باقیمانده مزارع بزرگ کشاورزی است که تا همین ۵۰ سال پیش به‌جای عبور خودروها، اسب و قاطر در آن تردد می‌کردند. بر اساس روایت‌های شفاهی، روستای پونک باوجود دشت‌های پونه به زبان محلی‌ها به پونک معروف شد و به‌مرور نامش بر بخش شمال غربی منطقه تهران باقی ماند. جالب است بدانید بزرگ‌ترین مجتمع تجاری منطقه ۵ که امروز به نام مجتمع بوستان می‌شناسیم تا همین ۵۰ سال پیش گندمزاری بزرگ بوده است. بتول وزیرزاده، از اهالی قدیم محله پونک، می‌گوید: «محل مجتمع تجاری بوستان در اواخر دهه ۴۰ گندمزار بزرگی بود که نقل می‌کردند باقیمانده زمین‌های فرمانفرما است. در نزدیکی این گندمزار خرمن‌کوبی بود که گندم‌ها را به آنجا منتقل می‌کردند. کنار خرمن‌کوب هم قهوه‌خانه‌ای بود که صاحب خوش‌اخلاق و خوش‌رویی داشت که به نام او قهوه‌خانه عباسعلی را می‌شناختند.»
او ادامه می‌دهد: «امروز در کنار این مجتمع پارکی قرار دارد که روزگاری باغ میوه بزرگی بود و قنات فرمانفرما هم در آن وجود داشت. یادم است بعضی از اهالی بعد از برداشت محصول، گوسفندها را برای چرا راهی گندمزار و این باغ می‌کردند.»
این ساکن قدیمی پونک در ادامه می‌گوید: «بعد از انقلاب که ساخت‌وساز در این منطقه رونق گرفت، برآورده کردن مایحتاج این جمعیت، نیازمند یک مجتمع بود و با ساخت مجتمع تجاری–اداری بوستان در اوایل دهه ۷۰ بسیاری از مشکلات مردم برطرف شد. خاطرمان هست که به‌قدری مردم از این مجتمع استقبال کردند که دو هفته همه مغازه‌ها فروش ویژه گذاشته بودند و درهای پاساژ را می‌بستند تا مردم ۱۰ نفر ۱۰ نفر وارد مجتمع شوند و ازدحام ایجاد مشکل نکند. بااین‌حال باید بدانید این مجتمع، پاساژ مد و برند نیست، اینجا یک بازار بزرگ است که تمام نیازهای مردم در آن برطرف می‌شود.»
پلمب بزرگ‌ترین مرکز تجاری منطقه ۵
مدتی است که بحث پلمب مجتمع تجاری و اداری بوستان مطرح شده است. رضا دهقان، شهردار ناحیه ۳ منطقه ۵، در این مورد می‌گوید: «در چند هفته گذشته با بررسی‌های کارشناسی صورت‌گرفته، مجموعه تجاری اداری بوستان از مجموعه‌های ناایمن شناخته‌شده و با تشکیل کمیته ایمنی و کمیسیون رفع خطر، اخطارهای متعددی را به هیئت‌مدیره‌اش ابلاغ کرده‌ایم.»
او افزود: «تشکیل این کمیته هم بر اساس بند ۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌هاست که نسبت به تشکیل کمیته ایمنی و رفع خطر موظف شده است. بنابراین ما اقدام‌های لازم را انجام دادیم و اخطارهای متعددی صادر شد تا مشکلات هرچه زودتر برطرف شود، چراکه برای ما شهروندان مهم هستند.»
دهقان تصریح می‌کند: «در این مجتمع بیش از ۹۰۰ مغازه وجود دارد و روزانه چندین هزار رفت‌وآمد در این پاساژ صورت می‌گیرد. جالب اینکه تغییرات متعددی از جمله بریدن بادبندها را در پاساژ به وجود آورده‌اند که خلاف ضوابط ایمنی ساختمان است. قطعا سازه مجتمع به لحاظ مقاومت دچار مشکل جدی است و باید مشکلات برطرف شود.»
او ادامه می‌دهد: «متأسفانه نحوه طراحی پاساژ هم دچار مشکل است و راه ورود و خروج اشکالات فراوانی دارد. افرادی که از درهای پاساژ وارد می‌شوند، به‌سختی می‌توانند از همان در خارج شوند. چون طراحی سازه بسیار پیچیده است. اگر خدای‌نکرده اتفاقی بیفتد حادثه‌ای خطرناک خواهد بود.»
دهقان با اشاره به موارد متعددی که به‌عنوان ایرادهای مجتمع بوستان مطرح شده است می‌گوید: «کارشناسان آتش‌نشانی بیش از ۲۰ مورد را گزارش کرده‌اند که به‌صورت جدی باید برطرف شود. از جمله اینکه سقف‌های پارکینگ پاساژ به حدی کوتاه است که ماشین آتش‌نشانی هم نمی‌تواند داخل برود.»
مقاوم‌سازی باید شروع شود
شهردار ناحیه ۳ در خصوص مشکلات پلمب مجتمع برای واحدهای صنفی نیز می‌گوید: «معاونت پیشگیری از جرم دادسرای انقلاب و معاون دادستان ناحیه ۳۷ دستور دادند که این مکان فعلاً تعطیل شود. ما چندین جلسه با هیئت‌مدیره هم برگزار کردیم و اخیراً برای بار سوم هم به آن‌ها ابلاغ شد. علیرغم اینکه مسئولان هیئت‌مدیره موظف هستند کسبه را مطلع کنند، اما گویا این اتفاق نیفتاده که این نیز یک تخلف است. ما بنای اقدام داریم و مالکان باید شروع کنند و زیر نظر نظام‌مهندسی و شهرداری با شرکت‌هایی که کار مقاوم‌سازی ساختمان انجام می‌دهند این کار را به سرانجام برسانند. معتقدیم مغازه‌ای که بیش از ۲۰ سال است در حال استفاده است و امروز میلیاردها تومان قیمتش است باید برای ایمن‌سازی‌اش هزینه کنند. مسیر و هدف ما بر این نکته متمرکز است که ایمن‌سازی انجام شود و اتفاقی برای شهروندان نیفتد. اقدام هم باید مؤثر باشد.»
نظر شما