فریتز شلینگمن، مشاور ارشد برنامه حفاظت از محیط زیست سازمان ملل در خصوص آلودگی ناشی از زبالههای اتمی افزود: در زمان اتحاد جماهیر شوروی، متأسفانه دفن زبالههای اتمی را در سواحل دریای خزر داشتیم، اما خوشبختانه این موضوع با برگزاری همایشها و پیشنهاد راهکارهای جایگزین به طور کامل منتفی شد.
به گزارش ایسنا، وی افزود: امروزه به هیچ وجه دفن زبالههای اتمی را در سواحل دریای خزر نداریم و حتی برنامههایی برای پاکسازی زبالههای پیشین داریم تا اثری از آنها در محیط زیست دریای خزر باقی نماند.
رییس دبیرخانه برنامه محیط زیست دریای خزر در خصوص مهمترین عوامل آلودگی دریای خزر گفت: خطرهای بالقوهای نظیر خطوط لولههای نفتی، ماهیگیری بیش از حد و کشتیرانی غیرقانونی و ... موجب نابودی سریع محیط زیست خزر میشود. از این رو تنها راه پیشگیری از این آلودگیها تصویب و پیگیری راهکارهای مناسب برای مقابله با آنهاست.
وی با اشاره به این که امروزه وضعیت دریای خزر به لحاظ زیستمحیطی در شرایط قابل قبولی قرار دارد، افزود: با توجه به پیشگیریهای صورت گرفته، آلودگی محیطی این دریا هماکنون به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. هرچند که آلودگیهای دریای خزر زیاد نیست، اما یک خطر بالقوه محسوب میشود.
رییس دبیرخانه برنامه محیط زیست دریای خزر با اشاره به افزایش ماهیگیریهای غیرمجاز در دریای خزر گفت: متأسفانه این امر موجب شده تا نسبت جمعیت آبزیان بزرگ و کوچک دریای خزر بویژه «فک دریای خزر» نسبت به چندین سال گذشته کاهش یابد اما امیدواریم این امر با کمک راهکارهای اساسی و آموزش ماهیگیران حل شود.
وی با اشاره به این که باید آیندهنگر باشیم، تصریح کرد: پیشگیری بهتر از درمان و کمهزینهتر از آن است. به عنوان مثال پاکسازی آلودگی خزر بسیار پرهزینهتر از بررسی نشت نفت از لولههای انتقال است.
رییس دبیرخانه برنامه محیط زیست دریای خزر به دومین نشست نمایندگان کشورهای عضو کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر (کنوانسیون تهران) اشاره کرد و گفت: مسأله مورد بحث و اصلی مطرح شده در این نشست یافتن راهکارهای پیشگیری از آلودگی محیط زیست دریای خزر بوده است.
وی در مورد محل دبیرخانه دائمی کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر گفت: این موضوع مربوط به مسائل سیاسی کشورهای عضو است و هنوز در این خصوص توافقی صورت نگرفته است.
رییس دبیرخانه برنامه محیط زیست دریای خزر افزود: مقر کنونی دبیرخانه موقت کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر در «ژنو» است و هنوز در مورد تغییر دبیرخانه، کشورهای عضو به نتیجه قابل توجهی دست نیافتهاند.
بیانیه نهایی دومین نشست نمایندگان کشورهای عضو کنوانسیون تهران
همچنین در بیانیه نهایی دومین نشست نمایندگان کشورهای عضو کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر (کنوانسیون تهران)، 5 کشور جمهوری آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان با تاکید بر اهمیت گسترش روابط همکاری بین کشورهای عضو در حل مسایل و مشکلات محیطی دریای خزر، به رسمت شناختن و توجه به مسایل کشورهایی که در محدوده زیستی دریای خزر قرار دارند، بویژه توجه به آلایندههایی که محیط زیست خزر را تهدید کرده و جلوگیری از تداوم آلودگی دریای خزر، اظهار تمایل برای حضور در کنوانسیون تهران و تاکید بر پیشرفت و توافق و پذیرفتن پروتکلهایی که بعدها به این پروتکل اضافه میشود
توجه به پایان دادن به فرایند پروتکلهای نهایی شده در کنوانسیون تهران به ویژه در زمینه توجه به موقعیت دایم دبیرخانهها، توجه به «برنامههای فعال استراتژیک کنوانسیون » و «برنامه کنوانسیون در اول ژانویه 2009 میلادی تا 31 دسامبر 2010 میلادی» و توجه به «گزارش پیشرفت پروتکلهای مهم در کنوانسیون تهران» و «اسنادی که بیانگر رابطه میان ماهیگیری و حمایت از محیط دریایی دریای خزر هستند» و«عناصر منطقهای همکاری برای حفاظت محیط زیست و ابقای استفاده از منابع طبیعی دریایی دریای خزر» که توسط ایران بر مبنای درخواست دبیرخانه موقت، آمادهسازی شد، بر عزم تمامی کشورها برای حفاظت از محیط زیست این دریا تاکید کردند.
کشورهای عضو کنوانسیون تهران همچنین توافق کردند ضمن اجرای برنامههای استراتژیک کنوانسیون تهران و زمانبندی اجرای پروتکلها طی یک دوره 10 ساله و حمایت از برگزاری نشستهای دو سالانه و نسبت به نهایی کردن پروتکل حفاظت از گونههای زیستی، توجه منطقهای به منظور مقابله با آلودگیهای نفتی، منابع طبیعی و فعالیتها و تاثیرات محیطی در حمل و نقل مرزی در نشست سوم کشورهای عضو که سال 2010 میلادی در قزاقستان برگزار میشود، اقدام کنند.
کشورهای حاشیه خزر با تاکید بر توافق برنامههای کاری کنفرانس تهران و بودجه 2009 تا 2010 میلادی برای کنوانسیون حفاظت از محیط زیست این دریا خاطرنشان کردند: توجه به اهمیت ادامه روابط و تلاشها برای آمادهسازی توافقات بین کشوری در کنوانسیونها و استدلال استفاده از منابع طبیعی دریای خزر، توافق بر سر تاسیس و حمایت ملی کنوانسیون کشورهای مشترک المنافع در هر نشست دریای خزر و توافق در مورد مناطق و موقعیتهایی که دبیرخانههای دائم و موقت در مورد حفاظت از دریای خزر ضروری است.