همشهری آنلاین – حسن حسن زاده: پیدا کردن ساختمان‌ها و آلونک‌های غیرمجاز در بالادست محله گلابدره کار دشواری نیست. در دل کوچه‌های پلکانی محدوده سنگ‌دوقلو و تپه آبک، جایی که خانه‌های فرسوده روی شیب تند تپه‌های سنگی بنا شده‌اند، ساختمان‌های نوساز بسیاری با طبقات اضافه غیرمجاز دیده می‌شود.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
در دل این کوچه‌های تنگ و ترش، آلونک‌هایی که به شکل غیراصولی در بالاترین طبقه خانه‌های فرسوده سربرآورده‌اند نیز پرتکرارترین تصویری است که در محدوده سنگ‌دوقلو به چشم می‌خورد. بر اساس طرح تفصیلی گلابدره، محدوده سنگ دوقلو و تپه آبک در پهنه R۲۱۲ قرار دارد که بر اساس قانون، به مالکان و سازندگان اجازه ساخت یک بنای ۳ طبقه را می‌دهد. اما چند دقیقه قدم زدن در دل این کوچه کافی‌ست تا به ده‌ها نمونه از ساختمان‌های ۴ و ۵ طبقه و یا در آخرین نمونه با ساختمانی ۸ طبقه در بالادست محدوده سنگ‌دوقلو روبرو شویم. «رضا ترابی گودرزی» مدیر محله گلابدره از تخلفات صورت گرفته در سال‌های گذشته می‌گوید: «محله ما در پهنه R۲۱۲ قرار دارد. یعنی بر اساس طرح تفصیلی اجازه ساخت یک بنای ۳ طبقه با سطح اشغال ۴۰ درصد به مالک داده می‌شود. اما از آنجایی که بیشتر املاک گلابدره در زمره املاک ریزدانه قرار دارد، برخی مالکان و سازندگان سودجو به ساخت و ساز غیرمجاز و ساخت طبقات اضافه بدون رعایت اصول ایمنی روی آورده‌اند. بیشتر این بناهای غیرمجاز به صورت غیراصولی و در کمترین زمان ممکن بنا شده‌اند و در صورت وقوع حوادثی مثل زلزله پیامدهای ناگواری برای محله به همراه می‌آورند.»
ساخت و ساز غیرمجاز با چوب و چماق
همسایگی با این سازه‌های غیرمجاز و غیراصولی در گلابدره باعث نگرانی اهالی این محله شده است. آنها می‌گویند در چند سال گذشته، مالکان و سازندگان سودجو با تهدید و ارعاب همسایه‌ها و ماموران شهرداری دست به ساخت طبقات اضافی زده‌اند و دود همسایگی با این سازه‌های ناایمن به چشم آنها رفته است. در انتهای کوچه سپهر، جایی که خانه‌ها روی شیب دره‌ای کم‌عمق بنا شده‌اند، با جمعی از اهالی محله هم‌صحبت می‌شویم. زنی میانسال می‌گوید: «در چند سال گذشته چند آپارتمان بلند مرتبه در این محدوده ساخته شده است. سر و صدای ساخت‌وساز شبانه یک مشکل است و نخاله‌هایی که صبح ورودی کوچه را می‌بندد مشکل دیگر. وقتی قانون سقف مجاز برای طبقات ساختمان‌ها تعیین کرده است، آنها چطور موفق به ساخت این طبقات اضافی و غیرمجاز شده‌اند؟ سال‌های گذشته موضوع را به شهرداری هم اطلاع داده بودیم اما سازندگان با تهدید وا رعاب همسایه‌ها و حتی با تهدید کردن ماموران شهرداری، ساخت و ساز را ادامه می‌دادند.» میرمحمد ابوالقاسمی دبیر شورایاری گلابدره هم در تایید این موضوع می‌گوید: «هر وقت ماموران شهرداری برای ممانعت از ساخت و ساز غیرمجاز سر می رسند، سازندگان افرادی را در محل ساخت بنا دور هم جمع می‌کنند و با ارعاب و گاهی خشونت و توسل به چوب و چماق کار خود را پیش می‌برند.»
بلندمرتبه‌سازی با تیرآهن‌های تکه تکه شده!
اما روند این ساخت و سازهای غیرمجاز و غیراصولی زمانی ابعاد پیچیده‌تر و البته نگران‌کننده‌تری پیدا می‌کند که برخی از اهالی از نحوه ساخت این سازه‌ها می‌گویند. ابوالقاسمی می‌گوید: «شهرداری در مبادی و معابر ورودی محله ما چند گیت بازرسی قرار داده تا از این طریق جلوی انتقال مصالح توسط سازندگانی که قصد ساخت و ساز غیرمجاز دارند را بگیرد اما شنیده‌ایم که برخی از سازندگان برای انتقال مصالح از گیت‌های بازرسی، تیرآهن‌ها را به قطعات کوچک تکه تکه کرده و با خودرهای سواری به بالادست محله می‌رسانند. سپس تکه‌های تیرآهن به هم جوش داده می‌شود و خدا می‌داند که سازه‌هایی با این استحکام چقدر می‌تواند خطرآفرین باشد.»
خدا نکند که زلزله بیاید
در آخرین نمونه از این ساخت و سازهای غیرمجاز، با آپارتمانی بلند مرتبه که روی تپه‌ای در بالادست محله بنا شده روبرو می‌شویم. یک غول سنگی بدقواره که از لابه‌لای خانه‌های یک‌دو طبقه اطراف سربرآورده و اهالی می‌گویند از نزدیک شاهد رعایت نشدن اصول ایمنی در نحوه ساخت آن بوده‌اند.
ساکن یکی از خانه‌های نزدیک این آپارتمان می‌گوید: «حدود ۲ سال پیش جای این آپارتمان غول‌پیکر یک ملک ریزدانه قرار داشت. زمان زیادی از آغاز به کار پروژه نگذشته بود که درکمتر از یک ماه دیدیم ساختمان با حدود ۸ طبقه در آن زمین خالی سبز شده. نگرانی همسایه‌ها این است که اصلا اصول ایمنی در ساخت این بنا رعایت نشده است. ضمن اینکه سازنده چطور توانسته یک آپارتمان ۸ طبقه را در جایی که سقف ساخت و ساز ۳ طبقه است بسازد؟»
ابوالقاسمی می‌گوید: «همسایه‌های این آپارتمان نگرانند. آنقدر این ساختمان ناایمن به نظر می‌رسد که خدا نکند زلزله بیاید. بعید است این ساختمان و ساختمان‌های مشابه با یک زلزله ۳ ریشتری سرپا بمانند.» نحوه ساخت بناهای غیرمجاز توسط سازندگان سودجو در گلابدره هم حکایت عجیبی دارد. همسایه‌ها می‌گویند وقتی ماموران شهرداری برای تذکر و جلوگیری از ساخت و ساز به این محدوده نزدیک می‌شدند، سازنده با استخدام اراذل و اوباش مانع از اجرای حکم می‌شد. گودرزی، مدیر محله گلابدره در تایید این موضوع می‌گوید: «متاسفانه سازندگان سودجو برای تکمیل ساخت و سازهای غیرمجاز خود به اراذل و اوباش هم متوسل شدند. آنها گروهی از این افراد را در کنار پروژه خود دارند تا در صورت اعتراض اهالی و یا سررسیدن ماموران شهرداری با انواع روش‌های خشونت‌آمیز مانع اجرای حکم شوند. در سال‌های گذشته برخی از این بناهای غیرمجاز با همین روش‌ها ساخته شد.»
اطلاعیه شهرداری منطقه یک برای برخورد جدی با متخلفان
شهرداری در دوره جدید مدیریت شهری اما عزمی جدی در برخورد با این متخلفان و تخلفات صورت گرفته در سال‌های گذشته دارد. علاوه بر تاکید شهردار منطقه یک بر نظارت جدی‌تر در محورهای ورودی گلابدره برای جلوگیری از انتقال مصالح، مدیریت شهری این منطقه در اطلاعیه‌ای از آمادگی خود برای برخورد با این تخلفات در گلابدره در صورت همکاری نیروی انتظامی خبر داده است. در بخشی از این اطلاعیه درباره ساختمان ۸ طبقه و غیرمجاز گلابدره آمده است: «ساختمان معروف به سنگ دوقلوی محله گلابدره با ۲ هزار و ۵۰۰ متر مربع خلاف دارای رای قطعی کمیسیون ماده صد است و شهرداری منطقه یک و دادستانی آماده اعمال رای و تخریب هستند ولی نیروی انتظامی همکاری نمی کند.
ساختمان گلابدره که در جوار حریم و به صورت کوهپایه‌ای در سنوات گذشته احداث شده در قسمت جنوبی به صورت ۸ طبقه روی همکف به انضمام ۲ طبقه زیرزمین، در شمال شرقی بیش از ۱۰ طبقه روی همکف به صورت تجمیع با ملک جنوبی بوده و در قسمت جنوب غربی نیز با تخریب کامل کوه و فضای سبز اقدام به تجمیع با دو ملک دیگر و احداث در ورودی راه پله دسترسی به کوچه شکیبایی و گل محمدی کرده است که در حال حاضر اکثر واحدها واگذار و فروخته شده و ساکن هستند که با هرگونه حادثه غیر مترقبه ای امکان ریزش و سانحه برای ساکنان آن وجود دارد.
در این اطلاعیه آمده است ملک فوق فاقد هرگونه مجوز بوده و هیچگونه استحکام بنا و نظارت ناظر نیز ندارد و دارای رای قطعی کمیسیون ماده صد به شماره رای ۱۴۰۰۰۳۰۱۵۹ مورخ ۲۷ تیر ۱۴۰۰ است.
در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده است: «سازنده با جمع آوری نیروهای بومی و افغانی و ایجاد درگیری از اواخر سال ۹۸ و ابتدای سال ۹۹ در دوره مدیریت شهری سابق در سه قسمت اقدام به ساخت و ساز کرده و در هنگام مراجعه مامورین، افراد فوق بالای ملک مستقر شده و با سنگ پرانی مانع از اجرای حکم می‌شوند. شایان ذکر است شهرداری منطقه یک و دادستانی با تمام توان آماده اجرای حکم در خصوص این ملک هستند و تا کنون تعداد ۲۰ حکم از سوی دادستانی ناحیه یک(الهیه) صادر شده اما توسط نیروی انتظامی (ناجا) متوقف شده و همکاری نمی شود و در صورت همکاری نیروی انتظامی ملک فوق به زودی اعمال حکم و تخریب خواهد شد.»