همشهری آنلاین - فاطمه عباسی: پخت کتلت یا تهیه یک زرشک پلو با مرغ مجلسی، شاید هم سرخ کردن سیب‌زمینی نتیجه‌ای شگفت‌انگیز دارد. همه اعضای خانواده و شاید مهمان‌ها را با ذوق گرد سفره جمع می‌کند تا از طعم خوش غذای مورد علاقه‌شان لذت ببرند اما بخش سخت ماجرا خلاص شدن از ظرف‌های چرب به خصوص تابه مخصوص سرخ کردن است.
در ابتدای سر و سامان دادن به ظرف‌های کثیف؛ اغلب وسوسه می‌شویم که روغن داغ را در سینک بریزیم تا بتواند آزادانه در لوله‌های آب جریان یابد و ما و یا ماشین ظرفشویی هم دست به کار شستن بقیه ظروف شویم؛ اما یک تفاوت مهم وجود دارد و آن این که روغن داغ اصلا شبیه آب نیست.
کارشناسان می‌گویند ریختن روغن داغ در لوله‌ها غیراصولی است و باعث ایجاد لکه‌های چربی مومی شکل می‌شود. این لکه‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که روغن داغ با مواد موجود در فاضلاب، مانند زباله‌ها و مواد شیمیایی پاک کننده واکنش نشان می‌دهد و به سرعت مشکل‌زا می‌شود.
این موم‌های چربی با زباله‌هایی که به آنها می‌چسبند، بزرگ می‌شوند و ممکن است لوله‌ها را مسدود کرده و یا باعث ترکیدن آنها شوند. و از این هم بدتر، اگر هر خانه‌ای روغن استفاده شده خود را به سیستم لوله کشی فاضلاب بریزد، شبکه فاضلاب شهری، حوضچه‌های تصفیه فاضلاب و خطوط توزیع آن آسیب می‌بینند.
فائزه سلیمانی، متخصص تصفیه آب، در توضیح این نکته گفت: «در صورت افزایش بیش از حد و مجاز روغن موجود در فاضلاب شهری، فرایند تصفیه آن دچار اختلال می‌شود. جداسازی روغن‌های موجود در آب کار دشواری است و با کاهش کیفیت پساب خروجی، اثراث مخرب زیست محیطی دارد.»
دکتر سلیمانی گفت ذرات روغن قطعات جامد موجود در فاضلاب را به خود جذب می‌کنند و تنظیم سیستم تصفیه جهت حذف روغن، هزینه‌های مربوط به انرژی و برق مورد نیاز تصفیه‌خانه را افزایش می‌دهد که خود این عامل هم اثرات زیست محیطی و اقتصادی ثانویه دارد.»
بنابراین بعد از یک آشپزی خانگی، با روغن‌های باقی مانده چه کار کنیم؟
توصیه‌های مفیدی برای این موضوع وجود دارد؛ یکی از آنها به کار بردن جوش شیرین است.
برای این کار کافی است، ابتدا مقداری جوش شیرین را در تابه بپاشید و با استفاده از یک کفگیر چوبی روغن استفاده شده و جوش شیرین را مخلوط کنید. این کار روغن را به یک خمیر قهوه‌ای رنگ تبدیل می‌کند که می‌توانید آن را روی یک کاغذ روغنی خالی کنید و بپیچید و در سطل زباله بیندازید.
جوش شیرین به دلیل خواص قلیایی‌اش، به راحتی چربی و روغن را از بین می‌برد؛ در عین حال، لازم نیست نگران آسیب دیدن قابلمه‌ها یا تابه‌ها باشید، زیرا جوش شیرین آنقدر ملایم است که فقط روی خود روغن تاثیر می‌گذارد.
دقت کنید: روغن نباید داغ باشد.
اگر تا کنون و به اشتباه روغن را در سینک ظرفشویی خالی می‌کردید، قبل از تماس با نیروهای تعمیرکار، سعی کنید با آب جوش و کمی مایع ظرفشویی لوله کشی را تمیز کنید. مایع ظرفشویی به بریدن و تجزیه زنجیره ملکولی چربی کمک می‌کند و آب داغ باعث سیلان و از بین رفتن آن می‌شود. با این روش، احتمال دارد سیستم لوله کشی ظرفشویی شما تمیز شود.
با این حال، این روش متأسفانه، این روی گرفتگی‌های خیلی شدید کار نمی‌کند؛ چربی سرد، منجمد و محکم است و به طور بالقوه باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم فاضلاب شما می‌شود.
آیا چربی باقی مانده در لوله‌کشی اینقدر دردسرساز و جدی است؟
ممکن است همه اینها کمی بیش از حد دراماتیک به نظر برسند، به گزارش نیوزویک، اما این چربی‌ها یک مسئله جدی در سراسر جهان هستند. دستمال‌های مرطوب یکی از مشکلات بزرگ این حوزه هستند! اگر یک دستمال مرطوب داخل سیستم دستشویی انداخته شود و وارد لوله فاضلاب شود، تمام روغن و چربی موجود در سیستم لوله کشی را جذب می‌کنند. در سال ۲۰۱۹، حذف این توپ‌های چربی و زباله برای شهر نیویورک ۴.۶۵ میلیون دلار هزینه داشت.
۹۰درصد چربی فاضلاب لندن در سال ۲۰۱۸ نیز چربی ناشی از پخت‌وپز بود. بنابراین، اگرچه ممکن است در لحظه احساس کنید که ریختن روغن آشپزی در سینک ساده‌ترین راه پاک‌سازی ظروف است، احتمالا در آینده به نحوی دیگر هزینه آن را پرداخت خواهید کرد.