سال ۱۳۳۵ یکی از پهلوانان نامی تهران به نام «خسرو معصومی»، برای‌ ترویج فرهنگ پهلوانی و آموزش ورزش باستانی به جوانان، در محله آذربایجان، زورخانه‌ای راه انداخت و آن را «شیرافکن» نامید.

همشهری آنلاین - پریسا نوری: «مجید معصومی» فرزند پهلوان «خسرو» که به سفارش پدر تاکنون چراغ زورخانه را روشن نگه داشته است، درباره دلیل ساخت این زورخانه می‌گوید: «پدرم در سال ۱۳۳۵ شمسی، زورخانه شیرافکن را در مکان کنونی‌اش راه‌اندازی کرد. آن زمان خبری از خیابان آذربایجان نبود و حتی مسجد حضرت علی(ع) هم ساخته نشده بود. پدرم غرب پایتخت را انتخاب کرد، چون در محدوده شرق، پهلوانانی مانند «مهدی قصاب»، «عباس کوره‌پز» و «محمد سرپولی» بودند که همه آنها را زمین زده بود. با توجه به مرام پهلوانی‌اش، به سمت غرب تهران آمد.»

قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

شیری که حریفان را شکست میداد

شاید برای شما هم دانستن وجه تسمیه نامگذاری این مجموعه جالب باشد. پسر پهلوان خسرو، درباره چرایی نامگذاری این زورخانه میگوید: «یک بار از پدرم پرسیدم که چرا برای زورخانه نام شیرافکن را انتخاب کرده است؟ پاسخ داد: چون بیشتر حریفان را زمین زده بودم گفتم شیری هستم که همه حریفان را شکست دادم به همین دلیل نام شیرافکن را برای زورخانه انتخاب کردم.» او ادامه میدهد: «در گذشته بازوبند پهلوانی به ورزشکاری تعلق میگرفت که چند سال متوالی بر همه حریفان پیروز میشد. زندهیاد خسرو معصومی، ۱۱۰ سال پیش، بازوبند پهلوانی را دریافت کرد و به مرام جوانمردی و دستگیری از ضعیفان معروف بود. بارها گلریزان برگزار کرد و به فکر همنوعانش بود.»

رسم پهلوانی در زورخانه موروثی

یکی از خاطرات شیرین معصومی، رفتوآمد قهرمانان سرشناس چون جهان پهلوان «تختی» به زورخانه شیرافکن است. او دراینباره خاطرهای نقل میکند: «نوجوان که بودم یک روز یکی از بچههای خانیآباد خبر آورد که پهلوان تختی روز جمعه به زورخانه ما میآید. پدرم تا مدتها از این دیدار خیلی خوشحال بود و از آن یاد میکرد.»

معصومی درباره ویژگی زورخانه این‌طور می‌گوید: «شیرافکن یکی از ۶ زورخانه قدیمی تهران است که از پدر به پسرها رسیده و خانوادگی و موروثی است. در زورخانه شیرافکن شرایطی فراهم کرده‌ایم که بچه‌های ۵ و ۶ ساله به همراه مادرانشان بیایند و وقتی بچه‌ها در حضور مادران راه و رسم پهلوانی و جوانمردی را یاد می‌گیرند این موضوع تأثیر مثبتی بر تربیت نسل جوان می‌گذارد.»  طبق اسناد، زورخانه شیرافکن در سال ۱۳۱۳ افتتاح شده ولی معصومی تاریخ راه‌اندازی آن را سال ۱۳۰۴ می‌داند و می‌گوید: ‌ «در گذشته وزارت ورزش و سازمان‌های دولتی به این شکل نبوده که زورخانه را پس از راه‌اندازی بلافاصله ثبت کنند. مرحوم پدرم از سال ۱۳۰۴ در شمیرانات و فرمانیه و... زورخانه داشته بدون اینکه آن را ثبت کرده باشد از این‌رو زورخانه شیرافکن حدود یک قرن عمر دارد.»

چکیده

سال تأسیس: ۱۳۳۵

وسعت: ۱۷۵ مترمربع

نشانی: سلسبیل، خیابان آذربایجان، روبهروی مسجد امام علی(ع)، کوچه پیرمرادی

ویژگی: جزو ۵ زورخانه قدیمی شهر تهران و محل ترویج اخلاق و جوانمردی

پهلوان شاخص: تختی، معصومی