همشهری آنلاین-یکتا فراهانی: بعضی افراد طرفدار زود خوابیدن هنگام شب و به همان نسبت هم زود بیدار شدن هنگام صبح هستند. در حالی که عده‌ای دیگر برعکس دوست دارند شب‌ها تا دیر وقت بیدار بمانند. به همین خاطر نیز اغلب صبح‌ها هم خواب آلود هستند. در واقع سیستم شبانه‌روزی افراد با هم متفاوت است. اما برای برخورداری از سلامت بیشتر باید حتماً از خواب کافی برخوردار بود.
شما جغد شامگاهی هستید یا چکاوک بامدادی؟
خواب و استراحت موضوع بسیار مهمی است که می‌تواند در میزان کارآیی و حتی تصمیم گیری‌های مهم زندگی افراد مؤثر باشد. بنابراین توجه به بهره بردن کامل از آن بسیار مهم است.
فارغ از اینکه دوست داشته باشید نظاره‌گر شب باشید و بنشینید و ستاره‌های نیمه‌شب را بشمرید یا شب‌ها خوب بخوابید و هنگام صبح برای شروع فعالیت خود احساس انرژی و نشاط کافی داشته باشید باید میزان استراحت و خواب شما کافی باشد.
نیازشما به خواب شبانه چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. ضمن آنکه کم‌خوابی سلامت را تهدید می‌کند و تمرکز را پایین می‌آوردو حتی می‌تواند باعث بروز بیماری‌های مختلف شود و به سیستم ایمنی بدن نیز آسیب بزند.
البته همه جغدان شب هم محکوم به داشتن مشکلات سلامتی نیستند. چون بدن توانایی آن را دارد تا بعد از مدتی ما را با جهان خارج سازگار کند. اما نمی‌تواند نیاز ما را به خواب شبانه از بین ببرد.
تنظیم ساعت بیولوژیک
بسیاری از پزشکان و متخصصان بر این عقیده هستند که شب زنده داری تهدیدی برای سلامت به شمار می‌رود. اما موضوع مهم دیگر آن است که شب زنده دارها برای حضور در دنیایی که معمولاً در آن کار و فعالیت با آغاز روز شروع می‌شود باید راهکارهایی داشته باشند که بتوانند با چنین دنیایی هماهنگ شوند.
در واقع هنگام به خواب رفتن و زمان بیدار شدن زمان‌هایی است که بدن احساس آرامش می‌کند. بنابراین هنگامی که آموختید چگونه ساعت داخلی یا بیولوژیکی بدن را تنظیم کنید، بدنتان می‌داند چه زمان هنگام خواب است و کی زمان هوشیاری.
فعالیت مغز برای هماهنگی بدن با محیط
برای تنظیم ساعت بیولوژیک بدن، علاوه بر بخشی از هیپوتالاموس و غده صنوبری در مغز، گیرنده‌های نور واقع در چشم‌ها نیز همکاری می‌کنند.
هنگامی که نور طبیعی خورشید به چشم‌ها می‌رسد، گیرنده‌های نور آن را به هیپوتالاموس مغز مخابره می‌کنند. هیپوتالاموس هم به غده صنوبری فرمان می‌دهد که ملاتونین که به نور و حرارت حساس است ترشح کند. چون در واقع با کاهش این دو عامل است که ما احساس خواب آلودگی می‌کنیم.
گاهی اوقات به هم خوردن تنظیم ساعت درونی و ناهمخوانی آن با محیط باعث بی‌خوابی مزمن و اختلال خواب می‌شود.
ارتباط شب زنده داری با افزایش وزن
بیدار ماندن زیاد هنگام شب و عادت کردن به شب زنده داری می‌تواند افراد را در معرض خطر افزایش وزن قرار دهد. مطالعات نشان می‌دهند افرادی که دیر می‌خوابند بعدازظهرها بیشتر غذا می‌خورند. ضمن آنکه تمایل بیشتری به مصرف انواع فست‌فود دارند و دوست ندارند زیاد از میوه و سبزی استفاده کنند.
آزمایش‌ها نشان می‌دهد افراد شب زنده دار به طور متوسط ۲۴۸ کالری بیشتر از کسانی که به موقع می‌خوابند مصرف می‌کنند. توجه داشته باشیم در واقع این میزان دو برابر مصرف افرادی است که زود به رختخواب می‌روند.
ضمن آنکه شب زنده‌دارها تمایل بیشتری به نوشیدن نوشابه‌های پرکالری دارند و در وعده شام هم کالری بیشتری مصرف می‌کنند بنابراین شاخص توده بدنی بیشتری نیز خواهند داشت.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت بین چرخه زمانی خواب و بیداری، رفتار تغذیه‌ای و شاخص توده بدنی ارتباط مستقیمی وجود دارد.
لزوم برخورداری از خواب شبانه
برای برخورداری از خواب کافی شبانه راهکارهایی وجود دارد که شاید ابتدا خیلی سخت به نظر برسند ولی بعد از مدتی حتماً امکان۴پذیر خواهند بود.
یکی از مهم‌ترین کارها آن است که سعی کنیم هر روز در زمان و ساعت مشخصی از خواب بیدار شویم. نور خورشید ذهن را فعال می‌کند و هر روز در همان ساعت از صبح، ساعت بیولوژیکی بدن تنظیم می‌شود.
در صورتی که بیدار شدن در ساعت‌های مختلف، این هماهنگی را بر هم می‌زند و باعث احساس کسالت می‌شود. به علاوه سعی کنید فقط زمانی که خسته و خواب آلود هستید به رختخواب بروید.
توجه داشته باشید هنگام بیداری هم زیاد در رختخواب نمانید. چون بخشی از مغز، رختخواب را با بیداری سازگار می‌کند، در این صورت دیگر در رختخواب خوابتان نمی‌برد؛ موضوعی که می‌تواند یکی از دلایل مهم و بسیار شدید بی‌خوابی در اغلب مردم به حساب بیاید.
شب هنگام نیز برای به خواب رفتن به خود فرصت بدهید و نگران نباشید که چرا زود خوابتان نمی‌برد. در واقع بدن به زمانی نیاز دارد تا از حالت پر انرژی و فعال بودن روز به حالت خواب آلودگی شبانه برسد.
منبع:
https: //www. medicalnewstoday. com/articles/۳۲۳۸۶۶