همشهری آنلاین- پریسا نوری: براساس کتاب «سرداران پا به توپ و تاریخ مصور فوتبال ایران» فوتبال در دوره مظفرالدین شاه از انگلستان به ایران آورده شد. به تعبیری این بازی از دوران تاسیس سفارت انگلیس در سال ۱۲۴۳ شمسی در تهران شکل گرفت. در آن دوره تعداد کارکنان سفارت و انگلیسیهایی که در تهران زندگی میکردند، زیاد بود. آنها در اوقات فراغت برای سرگرمی خود در میدان مشق، حوالی میدان توپخانه فوتبال بازی میکردند. با روی کار آمدن محمدعلیشاه، آنها محل بازی خود را از میدان مشق به مجاورت حصارناصری در ضلع شمالی سفارت انگلیس و خیابان فردوسی فعلی انتقال دادند. در این زمین اعضای بانک ایران و انگلیس و کارکنان تلگرافخانه هند و اروپا مسابقه فوتبال میدادند و ایرانیها تماشا میکردند.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
وقتی ایرانیها پا به توپ شدند
هر چند تماشای فوتبال برای مردم آن زمان تهران تفریحی، سرگرمکننده و جذاب بود، اما جاذبه فوتبال تماشاگران ایرانی را هم پابه توپ کرد و جوانان به تقلید از انگلیسیها در کوچهپسکوچههای خاکی شهر، بازی فوتبال را شروع کردند. آنها فقط یک مشکل بزرگ داشتند و آن هم نداشتن توپ بود.
با اینحال از پا ننشستند و از هر وسیله گردی که میتوانستند روی زمین بغلتانند و برای آنها نقش توپ را ایفا کند، استفاده میکردند. متداولترین توپ در آن زمان «مثانه گاو» بود. طرز تهیه توپ به این صورت بود که مثانه گاو را در پوششی پارچهای میگذاشتند و آن را میغلتاندند.
اولین زمین فوتبال
در سالهای آخر حکومت قاجاریه، توجه تهرانیها به فوتبال زیاد شد، اما زمین بازی استاندارد در تهران وجود نداشت. تا اینکه در سال ۱۲۹۹ تهرانیها هم با کمک کمپانی لنج صاحب تیم و باشگاه شدند. این کمپانی خارج از خندق شمالی تهران زمین خرید و نخستین زمین فوتبال شهر تهران را در جنوب اراضی بهجتآباد و خارج از حصار ناصری در حوالی دبیرستان البرز فعلی ساخت. در این زمین دروازههای قانونی نصب شد، بهطوری که کاملا با زمینهای امروزی فوتبال مطابقت داشت. این زمین شمال چهارراه کالج فعلی بود.
تیم کلوب طهران
اما از تشکیل نخستین تیم فوتبال در تهران، تاریخ دقیقی وجود ندارد اما بنا بر کتاب تاریخ مصور فوتبال ایران، نخستین تیم تشکیل شده فوتبال تهران به نام «کلوب فوتبال طهران» در سال ۱۲۹۹ شمسی است. اعضای این تیم «سلطان عزیزخان افخمی»، «خان سردار»، «کریم زندی»، «مصطفی معتمدی»، «محمدعلی شکوه»، دکتر «امیر اصلانی»، «عبدالله خواجه نوری»، «عبدالله خلعتبری»، «احمدعلی سردار»، «حسین خان سردار»، «رضا ربیع زاده»، «هامبارسون» و ... بودند.
در آن دوره مسابقاتی به نام «هفت لشکر» در میدان مشق برگزار میشد که تیم انگلیسیها هم شرکت داشتند. این مسابقات در پیشرفت بازی فوتبال تهران نقش مهمی را ایفا کرد. پس از تیم کلوب طهران، تیمهای متعددی پا گرفتند، از جمله تیم اسپرت ارامنه، طوفان و....