همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: آن طور که در کتاب‌های تهران قدیم آمده است در قدیم دست‌فروش‌ها روی چرخ‌های دستی پر نقش و نگارشان سفره‌ای چرمی یا مشمع می‌کشیدند و در وسط آن سینی مسی یا رویی بزرگی قرار می‌دادند که پر از انار دانه‌شده بود.ظرف‌های کوچکی از جنس روی هم داشتند که دانه‌های انار را در آن می ریختند و به مشتری می‌فروختند.
اما آب انار چگونه در بساط این دست‌فروش‌ها تولید می‌شد؟ دستفروشان یک چرخ فلزی آب‌میوه‌گیری شبیه چرخ‌گوشت‌های دستی قدیمی نیز داشتند که با توان بازوی آن‌ها کار می‌کرد و آب انار را می‌گرفتند و در قدحی سفالین که معمولاً لعاب لاجوردی یا آبی داشت می‌ریختند سپس آب انار را با ملاقه از داخل قدح به لیوان مشتری‌ها سرو می‌کردند.
بنیان‌گذار مغازه‌های آبمیوه فروشی «محمد پیامی» بود که بعدها به «ممد اناری» معروف شد. او برای نخستین بار در مغازه‌اش در نیاوران، با عنوان «ایستگاه تصفیۀ خون»، آب انار را اینطور عرضه کرد و به «آقای انار» معروف شد. پس از فوت او پسرانش این کار را ادامه و گسترش دادند.تقریباً از دو دهه پیش، انار، آب تازۀ انار و مشتقات آن، مانند لواشک انار، ژلۀ انار، بستنی انار و غیره در تهران دائمی شد و دیگر در همه فصول سال آب انار شیرین و ملس و ترش در آبمیوه‌فروشی در دسترس است.