همشهری آنلاین - فواد بدری : سال ۱۲۵۷ بود که ناصرالدین شاه دستور داد تا در این روستا کاخی ییلاقی بنا کنند؛ در انتهای دره شهرستانک که گله گیله نام دارد. مساحت کاخ شهرستانک ۸هزارمترمربع است و از ۲ ساختمان دو طبقه دیوانی و حرمسرا تشکیل شده است.کاخی که به‌عنوان میراث فرهنگی ثبت شده و مدتی است کار مرمت و بازسازی آن آغاز شده است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
قسمت اندرونی کاخ، محل سکونت اهل حرم و خود شاه شامل حیاط مرکزی و حجره‌هایی بود که زنان حرم با توجه به جایگاه و شأنشان در آن اقامت داشتند. بخش بیرونی هم از حیاطی مجزا و ساختمان یک طبقه‌ای تشکیل شده و در اختیار خدمتکاران بود. این کاخ بین دو رودخانه قرار دارد و وقتی ناصرالدین شاه به این کاخ می‌آمد بیش از صدها خدمتکار به همراه داشت و در آن مراسمی به نام آشپزان برپا می‌شد.
این عمارت با معماری «آقا محمد ابراهیم خان» با لقب «معمار باشی»، به دستور ناصرالدین شاه ساخته شد. «اعتمادالسلطنه» در کتاب خاطرات خود درباره این رویداد می‌نویسد: «هر سال در یک روز معین، ناصرالدین‌شاه به اتفاق وزرا، رجال، شاهزادگان و دیگر نزدیکان خود به شهرستانک می‌آمد و مراسم مخصوص آشپزان به راه می‌انداخت.» البته ناصرالدین‌شاه برای سفر به روستای شهرستانک از یک جاده مخصوص کالسکه‌رو شاهی عبور می‌کرد که از راه «پس قلعه» و «توچال» به شهرستانک منتهی می‌شد و در این میان، بیش از ۱۵۰۰ خدمه و چاکر شاه مجبور بودند از راهی باریک و خطرناک از روی رودخانه به شهرستانک بروند و معمولاً در جریان این ترددها، تعدادی به داخل آن سقوط می‌کردند و جان خود را از دست می‌دادند. می‌گویند آش معروف ناصرالدین شاه برای نخستین بار در این کاخ پخته شد.