تا تولید‌کنندگان و کارشناسان و نمایندگان مجلس با درخواست ممنوعیت یا افزایش سود بازرگانی واردات این محصولات، نسبت به تداوم روند کنونی واردات هشدار دهند. با جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج ایران گفت‌وگوکرده‌ایم.
- واکنش دولت به نامه چندی پیش نمایندگان مجلس به رئیس‌جمهوری در زمینه ممنوعیت واردات برنج چگونه بوده است؟
پیش از نامه نمایندگان مجلس، استانداران 3 استان شمالی کشور نیز در نامه‌ای خواستار ممنوعیت واردات بی‌رویه برنج و برخی دیگر از محصولات کشاورزی شده بودند که هنوز این درخواست یا درخواست نمایندگان مجلس در این زمینه نتیجه‌ای را به‌دنبال نداشته است و با این روند به‌نظر نمی‌‌رسد چنین درخواست‌هایی تاثیری در افزایش تعرفه یا ممنوعیت واردات محصولات کشاورزی داشته باشد و وزار‌تخانه‌های جهاد کشاورزی و بازرگانی تا‌کنون توجهی به هشدارهای کارشناسان و متولیان بخش تولید در این زمینه نداشته‌اند.
اما در مقابل، از چندی پیش سرانه مصرف برنج - که پیش از این بر مبنای 36کیلوگرم برای محاسبه نیاز بازار داخلی در نظر گرفته می‌شد - به 44 کیلوگرم افزایش یافته و اینگونه اقدامات بیانگر نبود عزم جدی برای ممنوعیت یا افزایش سود بازرگانی و کاهش واردات برنج است.
- با توجه به میزان تولید و نیاز بازار داخل به برنج، میزان واردات این محصول تا چه حد در راستای تأمین نیاز بازار بوده است؟
برخلاف پیش‌بینی‌های انجام شده از وقوع خشکسالی و کاهش تولید برنج داخلی در سال زراعی گذشته به‌دلیل بارندگی‌های به موقع و مناسب در مناطق شمالی کشور، تولید برنج داخلی بیش از حد انتظار بوده و امسال بیش از 2 میلیون و 100 هزار تن انواع برنج در کشور تولید شد.
با این روند و با در نظر گرفتن نیاز 2 میلیون و 800 هزار تنی بازار داخلی به این محصول، کشورمان تنها نیازمند واردات 700 هزار تن برنج بوده و به‌نظر می‌رسد مباحث مطرح در زمینه کاهش تولید برنج یا افزایش قیمت‌های جهانی این محصول تنها بهانه‌ای برای واردات بی‌رویه برنج خارجی به کشور شده است؛ به‌نحوی که تنها در نیمه دوم امسال بیش از نیاز بازار داخلی برنج به کشور وارد شد و این روند هنوز هم ادامه دارد.
- تاثیر برنج وارداتی بر تولید و عرضه برنج تولید داخل چگونه بوده است؟
افزایش واردات برنج موجب شده است تا اکنون مقادیر زیادی برنج محلی و پرمحصول تولید داخل در انبارها ذخیره شده و برنج‌های وارداتی حتی در بازار شهرهای شمالی کشور نیز به وفور عرضه شود. وجود حدود 3 هزار کارخانه تبدیل شالی به برنج در شهرهای مختلف کشور که نوعی انبار محسوب می‌شود نیز موجب شده تا نتوان برآورد دقیقی از میزان برنج انبار شده ارائه کرد.
- با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی و افزایش واردات، وضعیت بازار برنج در روزهای پایانی سال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قیمت برنج‌های پر محصول تولید داخل که رقیب برنج‌های وارداتی هستند کاهش یافته است. اما از آنجا که برنج‌های محلی ایرانی در بازار رقیبی ندارند، مصرف‌کننده این برنج را با قیمت‌های بیشتر خریداری می‌کند و از سوی دیگر با توجه به‌وجود مشتری، فروشنده نیز تمایل چندانی به کاهش قیمت برنج محلی در بازار ندارد؛ گرچه این نوع برنج نیز از مهر ماه کاهش قیمت 10درصدی را شاهد بوده است.