همشهری آنلاین - زهرا بلندی: با همین پرسش شروع کنیم! او که بود؟ به عنوان کمک بگوییم که خانه شاعران امروز تهران یادگار او از زمان قاجار برای امروز شهر ماست و این یادگاری تنها یادگاری او نیست. «مهدی‌قلی‌خان هدایت» در سال ۱۳۲۴ همین بنای مورد اشاره را به شخصی به نام «علی‌محمد دهقان» می‌فروشد و او نیز در سال ۱۳۴۵ ساختمان را به فرد دیگری با نام «سید احمد گلاب‌چی» واگذار می‌کند و در نهایت در سال ۱۳۷۸ خانه از طرف فرزند مرحوم گلاب‌چی به قیمت ۳۶۰ میلیون تومان به شهرداری تهران فروخته می‌شود.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
نماینده مجلس روزگار قاجار
مهدی‌قلی‌خان هدایت (۱۲۴۳ – ۱۳۳۴)، ملقب به «مخبرالسلطنه» یا «مخبرالدوله»، فرزند «علی‌قلی‌خان مخبرالدوله» و نوه «رضاقلی‌خان هدایت» بود. او حاکم آذربایجان، نماینده مجلس در زمان قاجار، وزیر علوم و وزیر عدلیه بود و نخست وزیری ایران در دوره پهلوی اول را هم در کارنامه خود ثبت کرده است. مهدی‌قلی‌خان هدایت زبان و ادبیات فارسی، عربی، آلمانی و فرانسوی را به‌خوبی می‌دانست و تا حدی به زبان انگلیسی هم آشنا بود.
در فن گراورسازی و کلیشه‌سازی سررشته داشت و به موسیقی بسیار علاقه‌مند بود و از نظر علمی نیز آن فن را آموخته بود. همچنین با علم ریاضیات، هیئت و فلسفه آشنایی داشت. مهدی‌قلی‌خان هدایت در زمره نویسندگان نادری است که حوادث زندگی و اتفاقات کشور را به‌طور روزانه یادداشت کرده است. این یادداشت‌ها امروزه به صورت کتاب‌های متعدد به چاپ رسیده و یکی از منابع تاریخ معاصر محسوب می‌شود؛ مهم‌ترین اثر او در این زمینه، کتاب «خاطرات و خطرات» است.
هدایت در میان‌سالی قسمتی از قریه «دروس» را خرید و آنجا را به شهرک تبدیل کرد و با فروش زمین‌هایش سودی سرشار به دست آورد که بخشی از آن را وقف عام کرد و بخشی را برای وراث باقی گذاشت. او همچنین یک بیمارستان مجهز و یک مسجد و کتاب‌خانه وقف کرده است.
سنگ‌چین‌های دلنواز
ورودی اصلی خانه شاعران در ضلع جنوبی ساختمان واقع شده است و دورتادور ایوان ساختمان چهارده ستون دایره‌ای و آجری به شکل جفت قرار گرفته‌اند. در قسمت جنوب غرب ساختمان نیز بیرون‌زدگی دایره‌ای شکلی قرار دارد.
نمای ساختمان آجری و درها و پنجره‌ها چوبی هستند. تزیینات ساختمان شامل آجرکاری نما و همچنین سنگ‌چینی‌های زیبا و کاشی‌کاری روی دیوارها و قسمت ورودی از دیگر تزیینات خانه شاعران است. از خصوصیات بارز بنا می‌توان به استفاده تلفیقی از عنصر آب در میان محوطه و پراکندگی درختان و گیاهان در اطراف بنا، به سبک ایرانی، اشاره کرد.
خانه شاعران مربوط به دوره پهلوی است و در تهران، خیابان شهید کلاهدوز، نبش کوچه نعمتی، پلاک یک واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۲۰۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مالکیت اصلی ساختمان در حال حاضر با شهرداری است و از آن با عنوان خانه شاعران بهره‌برداری می‌شود و فعالیت‌های شعری و نشست‌های فرهنگی – ادبی در آنجا برگزار می‌شود.