علت این نامگذاری این است ذرات HDL کلسترول را از جایی که نباید در آنجا باشد، برمی‌دارد و به کبد حمل می‌کند تا دفع شود. بنابراین میزان بالای HDL خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهد- اما میزان‌های پایین آن خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
چرا HDL کلسترول خوبی است؟
هر ذره HDL به شکل یک قطره میکروسکوپی است که شامل حلقه‌ای لیپوپروتئینی (چربی به علاوه پروتئین) است که یک مرکز حاوی کلسترول را در برمی‌گیرد. ذره HDL در مقابل سایر انواع ذرات کلسترول در خون تراکم بالاتری دارد، برای همین است که به آن «لیپوپروتئین با تراکم بالا» می‌گویند.
کلسترول همیشه بد نیست، در واقع کلسترول یک چربی ضروری است و پایداری همه سلول‌های بدن را فراهم می‌کند.
کلسترول برای حرکت در جریان خون باید بوسیله یک رشته مولکول کمک‌کننده به نام «لیپوپروتئیین‌ها» انتقال پیدا کند. هر لیپوپروتئینی ترجیح خاص خودش به کلسترول را دارد و هر یک از آنها به طور متفاوتی با کلسترولی که حمل می‌کند، عمل می‌کند.
کارشناسان معتقدند کلسترول HDL ممکن است از راه‌های گوناگونی به کاهش خطر بیماری قلبی کمک کند:
- HDL کلسترول بد یا LDL (لیپوپروتئین با تراکم پایین) را پاکسازی می‌کند.
- HDL کلسترول بد یا LDL برای فراوری دوباره آن به کبد منتقل می‌کند.
- HDL به عنوان خدمه نگهدارنده دیواره‌های داخلی یا اندوتلیوم رگ‌های خونی عمل می‌کند. آسیب به دیواره‌های درونی رگ‌ها گام اول در فرآیند آتروسکلروز (تصلب شرایین) است که باعث حمله قلبی و سکته مغزی می‌شود. HDL این دیواره را پاک می‌کند و آنها را سالم نگه می‌دارد.
میزان‌های مطلوب کلسترول خوب یا HDL
آزمایش کلسترول یا نیمرخ چربی میزان کلسترول HDL را مشخص می‌کند. اگر میزان HDL بالاتر از ۶۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، بالا شمرده می‌شود که مطلوب است.
اگر میزان HDL زیر ۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، پایین است که مطلوب نیست.
به طور کلی افراد با میزان بالای HDL در معرض خطر کمتر بیماری قلبی قرار دارند. افراد با HDL پایین در معرض خطر بالاتر بیماری قلبی است.
اگر میزان HDL شما پایین باشد، می‌توانید اقدامات متعددی برای بالا بردن آن انجام دهید تا خطر بیماری قلبی در شما کاهش یابد.
- ورزش: ورزش هوازی برای ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در اغلب روزهای هفته می‌تواند به بالا بردن HDL کمک کند.
- ترک کردن سیگار: کشیدن سیگار باعث کاهش میزان HDL می‌شود و ترک کردن آن میزان HDL را افزایش می‌دهد.
- طبیعی نگهداشتن وزن بدن: پیشگیری از چاقی علاوه بر بهبود میزان‌های HDL خطر بیماری قلبی و چندین عارضه بهداشتی دیگر را کاهش می‌دهد.
چکار باید کرد
در برخی از موارد، دکترتان ممکن است برای بهبود بخشیدن میزان کلسترول خونتان برایتان دارو تجویز کند. توجه داشته باشد که عوامل متعددی علاوه بر کلسترول بر بیماری قلبی موثرند. دیابت، سیگار کشیدن، فشار خون بالا، چاقی و ژنتیک از جمله عوامل مهم هستند.
از آنجایی که عوامل بسیاری در ایجاد بیماری قلبی دخالت دارند، کلسترول همه چیز را تعیین نمی‌کند. افراد دارای میزان طبیعی HDL می‌تواند بیماری قلبی داشته باشند و افراد با میزان پایین HDL در مقایسه با مردم با میزان‌های بالای HDL در معرض خطر بالاتر بیماری قلبی هستند.
کارشناسان توصیه می‌کنند اغلب افراد هر پنج سال یک بار آزمایش پیگیری کلسترول انجام دهند. افراد با نیمرخ چربی غیر طبیعی یا افراد دارای سایر عوامل خطرساز ممکن است نیاز به آزمایش‌های مکررتر کلسترول داشته باشند.
اگر میزان بالای کلسترول کل یا میزان‌های پایین HDL دارید، نسبت به افرادی که میزان‌های بالای HDL دارید، در معرض خطر بالاتر دچار شدن به بیماری قلبی هستید.
کارشناسان توصیه می‌کنند که آزمایش کلسترول پیگیری هر پنج سال یک بار برای اغلب افراد انجام شود. افرادی که نیمرخ غیرطبیعی چربی دارند یا عوامل خطرساز دیگری دارند ممکن است نیاز به انجام مکررتر آزمایش‌های کلسترول داشته باشند.
اگر کلسترول بالا یا میزان HDL پایین دارید، اقداماتی برای افزایش کلسترول HDL مانند خوردن غذاهای مناسب، ورزش مرتب و سیگار نکشیدن. تغییرات سبک زندگی ممکن است تفاوت زیادی در سلامت اغلب افراد ایجاد کند و مانع از بروز بیمرای قلبی و سکته مغزی شود.