همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: هشتم تا پانزدهم بهمن ماه، هفته ملی مبارزه با سرطان است. بهترین مبارزه با آن نیز بالا بردن میزان آگاهی در خصوص راههای پیشگیری از این بیماری و آشنایی با روشهای درمان آن است که بیمار و پزشک در کنار هم میتوانند با توجه به مزایا و خطرات درمانهای مختلف، بهترین گزینه را انتخاب کنند.
توجه داشته باشیم درمان همه بیماریها در مراحل اولیه تشخیص، بسیار راحتتر و امکان پذیرتر است. البته از آن مهمتر پیشگیری است. اینکه سرطان قابل درمان هست یا خیر؛ بستگی به نوع، مرحله سرطان و همچنین نوع درمان؛ متفاوت خواهد بود. اما موضوع مهم دیگر در مورد انواع سرطانها توجه به این موضوع است که صرفاً با شنیدن نام این بیماری نباید از درمان ناامید شد.
افقهای روشن؛ پیش روی درمان
دکتر احمد میر، جراح عمومی درباره چگونگی رویارویی با بیماری سرطان میگوید: «امروزه بسیاری از سرطانها قابل درمان هستند و امید به یک زندگی طبیعی و طول عمر طبیعی نیز بعد از درمان افزایش چشمگیری داشته است.
دقت درمانها در درمانهای جراحی همراه با تخصصی شدن کار جراحی و درمانهای دارویی، شیمی درمانی، پرتودرمانی و درمانهای ایزوتوپ (انرژی هستهای) نیز افقهای روشنی را پیش روی مبتلایان به سرطان گشوده است.
در کنار جراحی در بسیاری موارد، این نوع روشهای درمان هم کمک میکنند تا در دراز مدت بیماری عود نکند، بیمار درمان شده تحت کنترل قرار بگیرد و در آرامش به زندگی خود ادامه دهد.
ارتقای کیفیت زندگی بیمار
به گفته دکتر میر، در مواردی هم بیمار کاملاً درمان نمیشود. اما پزشکان میتوانند کیفیت زندگی او را در حد قابل قبولی حفظ کنند. ضمن آنکه درد و رنج بیمار را هم به میزان قابل ملاحظهای کاهش دهند. بنابراین بیمار تحت کنترل میتواند در کنار خانواده و در خانه خود به زندگی ادامه دهد.
درمانهای تکمیلی نشانه وخامت بیماری نیستند
به گفته این جراح عمومی، در سالهای اخیر درمانهای تکمیلی مانند شیمیدرمانی و پرتودرمانی پیشرفت چشمگیری داشتهاند و در درمان و بهبود بیماری نقش نقش بسزایی ایفا میکنند.
در واقع بسیاری از درمانها به صورت تک درمانی بیمعنا هستند. در حالی که ترکیب جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی در بسیاری موارد میتواند درمان قطعی بیماری را ضمانت میکند. اما هیچ کدام از این سه گزینه قابل حذف نیستند. بدین ترتیب باید توجه داشته باشیم شیمی درمانی و پرتو درمانی نباید مترادف «وخامت بیماری» در نظر گرفته شود چون هر کدام از این اجزا به طور لاینفک جزء مراحل درمان محسوب میشوند.
پیشرفت در کنترل بیماری
دکتر میر میگوید قبلاً دیدگاهها نسبت به درمان سرطان بیشتر از هر چیز در جراحی خلاصه میشد. اما امروزه این دیدگاه تغییر کرده و در بسیاری از سرطانها، درمان ابتدایی با شیمی درمانی یا رادیوتراپی آغاز میشود. مثال بارز آن را نیز میتوان در درمان سرطان پستان، معده، تخمدان یا رکتوم مشاهده کرد.
این شیوه درمانی باعث افزایش کنترل بیماری و همچنین درمان متاستازهای ناشی از بیماری میشوند. یعنی علاوه بر اینکه میتوانند پیش از جراحی، بیماری را بیشتر کنترل کنند؛ در دراز مدت نیز نتایج بسیار مثبتی را در کاهش عود بیماری وافزایش طول عمر بیمار به دنبال خواهند داشت.
تکنیکهای جراحی پیشرفته
به گفته این متخصص، با پیشرفت تکنولوژی و اختراع دستگاههای جراحی پیشرفته، دقت اعمال جراحی نیز پیشرفت قابل ملاحظهای داشته است. ضمن آنکه تکنیکهای جراحی نیز امروزه کاملاً متحول شد هاند.
البته پیشرفت دستگاههای جراحی، افزایش افسارگسیخته هزینههای اعمال جراحی را نیز به دنبال داشتهاند. متاسفانه در کشور ما هم به علت افزایش نرخ ارز، تحمل آن روز به روز برای بیماران و بیمههای آنها دشوارتر میشود. بنابراین نظام سلامت کشور باید بیشتر در صدد راههای پیشگیری از بیماری بر آید.
لزوم توجه به راههای پیشگیری از ابتلا به سرطان
دکتر میر میگوید امروز وقتی درباره سرطان صحبت میکنیم بایسته و واجب است که به مهمترین جنبه آن که راههای پیشگیری از این بیماری است هم بپردازیم.
در این زمینه میتوان به چند مورد از مهمترین راههای پیشگیری از سرطان اشاره کرد. مثلاً در پیش گرفتن رژیم غذایی سالم، پرهیز از غذاهای چرب و مواد غذایی نگهدارنده، مصرف نکردن بیش از حد سیگار و مشروبات الکلی، درمان عفونتهایی مانند ویروس زگیل تناسلی (HPV)، داشتن فعالیت زیاد به جای پشت میز نشینی مداوم و نداشتن تحرک لازم روزانه.
همچنین تزریق واکسن HPV، غربالگری سرطان پستان، انجام ماموگرافی و سونوگرافیهای منظم دورهای و آزمایش مدفوع، آندوسکوپی، کولونوسکوپی و مارکرهای سرطانی، معاینات بالینی و دورهای و همچنین پرهیز از اشعههای زیانبار و زندگی در محیطهای آلوده، به خصوص آلودگی هوا؛ راههای بسیار مهمی در پیشگیری از ابتلا به بیماری و تشخیص به موقع آن به حساب میآیند که باید جدی گرفته شوند.
به گفته این جراح عمومی، همه این آزمایشها باید به توصیه پزشک انجام شوند و باید از انجام آنها به صورت خودسرانه و وسواس گونه پرهیز شود.
فراموش نکنیم پیشگیری همواره بسیار مفیدتر و کم هزینهتر از درمان است. ضمن آنکه امروزه درمانهای زیادی برای سرطانهای پیشرفته هم وجود دارند. بنابراین نباید ناامید بود و امید به زندگی را از دست داد.