تاریخ انتشار: ۸ بهمن ۱۳۸۷ - ۱۹:۴۹

همشهری‌آنلاین - صدف کوه کن: شکلات یک خوردنی محبوب است. خیلی‌ها به طعم بی‌نظیرش علاقه دارند.

خیلی‌ها هم به حالت ذوب شدن آن در دهان اعتیاد دارند[درمان اعتیاد شکلاتی]

اگر شما هم از دوستداران شکلات هستید باید به جان بومی‌های مکزیک و اجداد اسپانیایی شان دعا کنید چرا که آن‌ها اولین مصرف کنندگان دانه های تلخ کاکائو بوده‌اند؛ اما نخستین کسانی که کاکائو را به شکل مدرن از دانه کاکائو استخراج کردند، هلندی‌ها بودند و به همین  ترتیب هم بوده که شکلات‌های مدرن متولد شده‌اند.

اما چیزی که همیشه باعث شده تا والدین برای بچه‌هایشان حدو مرز در خوردن شکلات تعیین کنند و خودشان هم با خیال راحت یک تکه لذیذ از این خوراکی دوست داشتنی را در دهان نگذارند، کالری بالا والبته ترس از بیماری‌هایی است که ممکن است به دنبال آن بیاید.
اما حقیقت ماجرا این است که شکلات تیره و کم چرب ضرری ندارد.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد بر خلاف تصورات گذشته، شکلات برای سلامت بدن مضر نیست بلکه برای بیماری‌های قلبی، فشارخون وحتی پوسیدگی دندان‌ها هم مفید است.
شکلات حاوی صدها نوع ماده شیمیایی مفید از جمله فلاونوئیدها، کاتچین، منیزیم و آهن است. البته باید توجه داشت که این نتایج مفید، تنها مختص کسانی بوده که فقط شکلات مصرف می‌کردند و نه هیچ ماده شیرین دیگری. همچنین این نتایج در مورد افراد سیگاری، افراد غیرفعال (که ورزش روزانه ندارند) صدق نمی‌کرد.

در همین راستا باید به خاطر داشته باشید که شکلات دارای مقدار زیادی کالری است و مصرف آن به افراد چاق توصیه نمی‌شود. بنابراین باید در مصرف شکلات حد اعتدال را رعایت کرد چرا که مصرف هوشمندانه و متعادل آن است که به سلامتی بدن کمک می‌کند.

شکلات و کاهش التهاب:

مطالعات محققان ایتالیایی نشان می‌دهد که شکلات تیره Dark Chocolate)) می‌تواند در کاهش التهاباتی که به بیماری‌های قلبی عروقی منجر می‌شود موثر باشد. التهاب مزمن می‌تواند به بیماری قلبی منجر شود، بنابراین کنترل التهاب از مهم‌ترین بخش‌های درمان محسوب می‌شود.

این بررسی‌ها که بر روی 4 هزار و 849 فرد سالم بدون عوامل خطر بیماری‌های قلبی مانند کلسترول و فشار خون بالا انجام گرفته است نشان می‌دهد، مصرف روزانه 7/6 گرم شکلات به معنای یک تکه کوچک شکلات، دو یا سه بار در هفته  برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های  قلبی - عروقی کافی است. البته مصرف شیر شکلات در این بررسی‌ها تایید نشده است. با مصرف شکلات بیش از این مقدار، آثار مفید شکلات از بین می‌رود.

این تحقیقات  همچنین مشخص کرده است که افرادی که میزان نوعی پروتئین به نام CRP در خونشان پایین‌تر است کمتر به التهاب دچار می‌شوند و کسانی که به طور مداوم مقدار کمی شکلات می‌خورند نسبت به سایرین مقدار کمتری CRP دارند. یکی دیگر از مطالعات بهداشتی نیزنشان می دهد که احتمال لخته شدن پلاکت ها و گلبول‌های خونی در توده‌های خطرناک، در افرادی که به شکلات علاقه دارند کمتر است. به شکل کلی، شکلات، خطر ابتلا به بیماری های قلبی یا هر بیماری دیگری را تا حدود ۵۰درصد کاهش می‌دهد.

جنگ شکلاتی با سرطان:

آنتی اکسیدان‌های مختلف موجود در شکلات سبب می‌شود که این خوراکی لذیذ خاصیت ضد سرطانی هم داشته باشد. به عنوان مثال، فلاونوئید موجود در شکلات یک نوع آنتی اکسیدان است که مانع از آسیب به قلب و عروق و ابتلا به سرطان می‌شود و به حفظ سلامت و شادابی پوست کمک می‌کند البته، مقدار این ماده در شکلات‌های تیره بیش از شکلات‌های شیری و سفید رنگ است.

فلاوانول یکی دیگر از این مواد است که مزه تلخ شکلات [این دوست داشتنی‌های تلخ] هم از آن ناشی می‌شود و هر چقدر میزان این ماده در شکلات کمتر باشد مزه شکلات شیرین‌تر می‌شود. این ماده نیز یک آنتی اکسیدان است که خطر بروز بیماری‌های قلبی و سرطان را کاهش می‌دهد و می‌تواند از بروز دیابت، فشار خون و زوال عقل پیشگیری کند.

کاتچین موجود دردانه‌های شکلات نیز می‌تواند از ابتلا به سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی عروقی[ایست قلبی چیست؟] پیشگیری کند. کاتچین در چای هم وجود دارد، اما میزان آن در شکلات تلخ ۴ برابر بیشتر از چای است.

فشار پایین می‌آید، قند تنظیم می‌شود:

متخصصان تغذیه در مؤسسه ملی سلامت عمومی و محیط زیست هلند حدوداً ۲۴ ماده غذایی حاوی شکلات را در رژیم غذایی افراد مورد مطالعه فرار دادند، سپس میزان کاکائوی دریافتی در یک روز را در هر فرد اندازه گیری کردند. بین کسانی که حداکثر مصرف شکلات را داشتند (یعنی به طور میانگین ۴ گرم در روز)، میزان فشار خون سیستولی و دیاستولی، بین ۱/۲ تا ۷/۳ میلی متر جیوه، کمتر از دیگران گزارش شد.

بر اساس این تحقیقات، شواهد زیادی در دست است که ثابت می‌کند شکلات، فشار خون را کاهش داده و طول عمر را زیاد می‌کند، اما محققان بر این عقیده‌اند که این دو عامل از نظر آماری با هم ارتباطی ندارند؛ بدین معنا که مکانیسم دقیق عمل شکلات در بدن همچنان یک معماست و یافته‌های ما حاکی از آن است که کاهش خطر مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی، بیشتر از اینکه به دلیل کاهش فشار خون باشد، به دلیل مکانیزم مرموز و خاصی است که شکلات منشأ آن است. البته این به شرطی است که هرگاه بخواهیم شکلات و کاکائو را در رژیم غذایی وارد کنیم به همان میزان هم از مصرف چربی و قند در دیگر غذاها بکاهیم تا شاهد عوارض منفی بخصوص در بیماران کلیوی و مبتلایان به فشار خون نباشیم.

مورد دیگری که متخصصان شکلات را برای بیماران مفید می‌دانند در رابطه با بیماران مبتلا به دیابت است چرا که باید به محض مشاهده اولین علایم کاهش قند خون، برای جلوگیرى از ایجاد هیپوگلیسمى (کاهش قند خون) و کما، از یک خوراکى شیرین استفاده کنند. به همین دلیل نوصیه اکید وجود دارد که دیابتى‌ها همیشه چند حبه قند یا شکلات شیرین به همراه داشته باشند و به محض بروزعلائم هیپوگلیسمی از آن  استفاده کنند.
 
وفور مواد مغذی:

بسیاری از خانم‌ها پیش از عادت ماهیانه میل عجیبی به خوردن شکلات دارند که می‌توان آن را به این اصل که وقتی بدن چیزی کم دارد آن را می طلبد نسبت داد. چرا که این مساله می‌تواند به دلیل وجود منیزیم در شکلات باشد و کمبود منیزیم باعث بروز برخی ناراحتی‌ها در دوران پیش از قاعدگی می‌شود.

علاقه برخی خانم ها به خوردن شکلات در حین بارداری  را نیز می‌توان بر اساس همین اصل توجیه کرد زیرا می‌تواند به دلیل کم خونی آن‌ها باشد. شکلات حاوی آهن بوده و برای کم خونی مفید است.[شکلات ممکن است یک خطر بارداری را کاهش دهد]

شکلات همچنین حاوی مقدار زیادی پروتئین است. کلسیم، ریبوفلاوینB2، ویتامینB1 و ویتامین A هم از دیگر ترکیبات موجود در شکلات هستند. شکلات دارای مقادیر زیادی چربی هم هست اما این چربی موجب بالا رفتن کلسترول خون نمی‌شود.

تئوبرومین هم ترکیب دیگری است که به مقدار جزیی در شکلات موجود است و ترکیب این ماده با کافئین موجود در شکلات به ایجاد احساس نشاط در مصرف کنندگان منجر می‌شود.

شکلات شیری و یا شکلات تیره؟!

از آنجایی که شیر با آنتی اکسیدان‌های شکلات پیوند تشکیل می‌دهند و جذب آنها را غیر ممکن می‌کنند٬ شکلات شیری منبع غنی آنتی اکسیدان نیست ضمن اینکه چربی بالاتری نیز دارد. به خاطر داشته باشید که  شکلات تیره را با شیر نخورید تا از فواید آنتی اکسیدانی آن بهره‌مند شوید. از میان انواع شکلات‌ها٬ شکلات تیره به دلیل خاصیت ضد اکسیدانی‌اش است که توصیه می‌شود. شکلات تیره به عنوان شکلات تلخ هم شناخته می‌شود. این نوع شکلات حاوی ۷۰ ٪ شکلات جامد با کمی و یا بدون شکر است. البته لازم است تا در هنگام انتخاب شکلات تیره به موارد زیر دقت کنید:

- حاوی ۷۰ درصد و یا بیشتر کاکائو باشد.
- از کره کاکائو به جای روغن نارگیل و یا روغن پالم در آن  استفاده شده باشد. اگرچه کره کاکائو نیز حاوی چربی‌های اشباع است٬ ولی نشان داده شده است که این نوع اسیدهای چرب اثری خنثی بر میزان کلسترول خون دارند که بر خلاف اثر روغن پالم و یا روغن نارگیل است.
- بدون استفاده از روغن‌های هیدروژنه (چربی‌های ترانس) که اثر منفی بر کلسترول خون دارد، تهیه شده باشد.
- شکلات با کیفیت بالا حاوی کاکائو جامد بیشتری است. قهوه‌ای و یا قهوه‌ای تیره و براق است. از خرید شکلاتی که سایه‌ای متمایل به خاکستری همراه با دانه‌های سفید و یا سوراخ‌های کوچک بر سطح آن دارد خودداری کنید