به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز خوشبختانه کارشناسان می‌گوید همان تغییراتی که امکان عفونت سریع پرندگان وحشی با این سویه را ایجاد کرده است، احتمالا عفونت سلول‌های انسانی با آن را مشکل‌تر کرده است.
به همین علت ارزیابی کارشناسان بهداشت جهانی در حال حاضر این است که شیوع فعلی سویه H5N1 خطر کمی برای انسان‌ها دارد.
این سویه جدید به نام «دسته 2.3.4.4b سویه H5N1 در سال ۲۰۲۰ ظهور یافت و به بسیاری از بخش‌های آفریقا، آسیا و اروپا و نیز آمریکای شمالی و جنوبی انتشار یافت. و باعث شمار بی‌سابقه‌ای از مرگ‌ها در میان پرندگان وحشی و طیور اهلی شد.
این ویروس همچنین پستاندارانی از روباه و خرس‌های گریزلی گرفته تا فُک‌ها و شیرهای دریایی را احتمالا به علت تغذیه از پرندگان بیمار آلوده کرده است.
برخلاف شیوع‌های قبلی، این زیرنوع H5N1 باعاث بیماری قابل‌توجهی در انسان‌ها نشده است. تا به حال، فقط چند نفری که در تماس نزدیک با پرندگان آلوده بوده‌اند، دچار بیماری شده‌اند و در اغلب آنها بیماری خفیف بوده است.
به گفته کارشناسان، همان تغییراتی که باعث موفقیت این ویروس در آلوده کردن گسترده پرندگان شده است، مانع از موفقیت آن در ایجاد عفونت گسترده در پستانداران می‌شود، بنابراین ریزش ویروس به پستانداران فعلا یک نشانه زودرس هشداردهنده برای تشدید پایش ویروس است، نه نشانه‌ای از یک پاندمی جدید.
نگرانی درباره عفونت مینک‌ها
آنچه باعث نگرانی ویروس‌شناسان شده بود، بررسی بود که در ماه ژانویه در ژورنال پزشکی Eurosurveillance منتشر شد و امکان بالقوه انتشار ویروس H5N1 در میان پستانداران را در یک مزرعه پرورش مینک (جونده‌ای که برای پوستش پرورش داده می‌شود) نشان داد.
کارشناسان می‌گویند احتمال زیادی وجود دارد که ویروسی که توانایی انتقال مینک به مینک را پیدا کرده باشد، توانایی انتقال انسان به انسان را هم داشته باشد. این سناریویی است که کارشناسان برای دهه‌ها درباره آن هشدار می‌داده‌اند. مینک پستانداری است که شباهت‌های بسیاری با موش‌خرماها دارد. موش‌خرما به علت شباهت‌هایش با انسان‌ها اغلب در آزمایش‌های ویروس آنفلوانزا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گرچه تغییرات دقیقی که ویروس آنفلوانزای پرندگان باید پیدا کند تا به آسانی میان انسان‌ها منتقل شود، هنوز مشخص نیست، اما چند بررسی شاخص که یک دهه پیش انجام شده‌اند، شواهدی در این باره به دست می‌دهند.
دانشمندان در این بررسی‌ها به طور عامدانه ویروس H5N1 را طوری تغییر دادند که قابل سرایت میان موش‌خرماها شود و دریافتند که تعدادی در حد پنج جهش بسیار اختصاصی برای این منظور لازم است.
ویروس H5N1 در اغلب موارد عفونت در میان پستانداران تا به حال فقط یکی از این جهش‌ها- در ژنی به نام PB2 را داشته است – که در مینک وجود دارد. به گفته دانشمندان، این ویروس می‌تواند باعث دچار این جهش شود.
اما آنچه در ویروس H5N1 حتی در موارد عفونت در مینک تغییری نکرده است، این است که ویروس هنوز ترجیح می‌دهد برای ورود به سلول به گیرندهای نوع ماکیان متصل شود. سلول‌های مینک هم گیرنده‌های نوع ماکیان و هم گیرنده‌های نوع انسان دارد، اما گیرنده‌های نوع ماکیان در سلول‌های انسانی کم‌تعداد هستند و فقط در سلول‌های عمقی ریه قرار دارند.
ویروس‌های آنفلوانزای انسانی معمولا به گیرنده‌هایی متصل می‌شوند که در بخش فوقانی مجرای تنفسی وجود دارند.
دانشمندان می‌گویند گرچه موارد گاهگاهی عفونت انسان‌ها با ویروس‌های آنفلوانزای ماکیان رخ داه است، اما ظاهرا بارها و بارها تماس انسان با پرندگان آلوده لازم است تا چنین عفونتی رخ دهد.
خطر پاندمی آنفلوانزا را نمی‌توان دست کم گرفت
در مجموع، بررسی‌های توالی‌های ژنتیکی H5N1 در شیوع این ویروس در میان مینک‌ها هیچ تغییری را که بیانگر افزایش توانایی عفونت مجرای فوقانی تنفسی انسان‌ها باشد، نشان نمی‌دهد. چنین تغییری برای اینکه یک ویروس آنفلوانزای پرندگان به آسانی در میان انسان‌ها منتشر شود، ضروری است.
کارشناسان می‌گویند فعلا بخت با انسان‌ها یار بوده است که ظاهرا برای این ویروس تغییر ترجیح گیرنده‌ای‌اش کار مشکلی است. با این وجود نمی‌توان امکان جهش یافتن ویروس H5N1 یا یک ویروس آنفلوانزای ماکیان یا پرندگان دیگر را به به طوری که قابلیت ایجاد پاندمی پیدا کند، دست کم گرفت و بسیاری از آنها معتقدند هنوز امکان رخ دادن پاندمی‌های آنفلوانزا مانند دهه‌های پیشین وجود دارد.