هشدار کارشناسان درباره خطر همه‌گیری جهانی آنفلوآنزای پرندگان

به گزارش رویترز  با اینکه اغلب این سویه‌ها ویروس أنفلوآنزای پرندگان از لحاظ انتقال به انسان و بهداشت انسانی خطر کمی دارند، شمار زیاد این انواع متفاوت و وجودشان در بسیاری از بخش‌های جهان به طور هم زمان، خطر آمیخته شدن و جهش آن‌ها و ایجاد سویه‌های جدید با توانایی آلوده کردن انسان‌ها را افزایش می‌دهد.

مقامات بهداشتی نگران هستند که در چنین شرایطی سویه‌های جدیدتری ویروس به وجود آیند که بتوانند در انسان‌ها عفوت ایجاد کنند، مشابه وضعیتی که در اواخر دهه ۱۹۹۰ برای سویه ویروس H5N1 رخ داد. از آن هنگام تاکنون این سویه ویروس باعث صدها مورد عفونت انسانی و مرگ‌ومیر شده است، اما هنوز توانایی سرایت آسان از شخصی به شخص دیگر را به دست نیاورده است.

بزرگ‌ترین نگرانی این است که یک سویه مرگبار آنفلوآنزای پرندگان جهش پیدا کند و توانایی انتقال آسان در میان انسان‌ها و ایجاد همه‌گیری جهانی را هم به دست بیاورد- پدیده‌ای که تابه‌حال مشاهده نشده است.

با اینکه قبلاً نیز به‌طورمعمول دو یا سه سویه ویروس آنفلوآنزای پرندگان در یک زمان در پرندگان کشف می‌شد، اکنون دست‌کم نیم دوجین از سویه‌های متفاوت ویروس آنفلوآنزای پرندگان شامل سویه‌های H5N1، H5N2، H5N8 و H7N8 در گردش هستند.

شیوع‌های هم‌زمان این ویروس‌ها در پرندگان در ماه‌های اخیر از لحاظ بهداشت جهانی مایه نگرانی است و مدیرکل سازمان جهانی بهداشت این هفته هشدار داد که جهان نمی‌تواند عدم شناسایی نشانه‌های زودرس یک همه‌گیری جهانی در میان انسان‌ها را تحمل کند.

دلایل دقیق این وضعیت از لحاظ شیوع‌های فراوان و مداوم آنفلوآنزای پرندگان در ماه‌های اخیر و تکثیر سویه‌های متفاوت آن نامعلوم است - اما به هر حال این تحولات فرآیند گسترش جهانی این بیماری را پیچیده می‌کند.

از ماه نوامبر تاکنون تقریباً حدود ۴۰ کشور موارد جدید شیوع «آنفلوآنزای بسیار آسیب‌زای ماکیان» (HPAI) را در طیور یا پرندگان وحشی گزارش کرده‌اند.

در چین، سویه‌ H7N9 آنفلوآنزای پرندگان هم پرندگان و هم انسان‌ها را آلوده کرده و موارد عفونت انسانی در هفته‌های اخیر به علت رسیدن به اوج فصل آنفلوآنزا در حال افزایش بوده‌اند.

فقط در چند روز گذشته، سویه‌های ویروس ایجادکننده HPAI در کشورهای بریتانیا، ایتالیا، کویت و بنگلادش شناسایی شده‌اند.

مقامات روسیه وضعیت را «بسیار نگران‌کننده» خواندند و شیوع‌های آنفلوآنزای ‌H5N8 را در چهار منطقه دیگر این کشور گزارش کردند. در مجارستان ۳ میلیون قطعه پرنده، عمدتاً غاز و اردک به علت شیوع آنفلوآنزای پرندگان معدوم شده‌اند.

این موارد شیوع در ادامه همه‌گیری‌هایی رخ می‌دهد که به‌طور مداوم از اواخر سال گذشته در سراسر اروپا و آسیا رخ داده و باعث معدوم کردن دسته‌جمعی ماکیان در بسیاری از کشورها شده است.

سویه‌هایی که در حال حاضر گردش آن‌ها در پرندگان شناسایی شده‌اند، شامل ویروس H5N8 در بسیاری از بخش‌های اروپا و نیز در کویت، مصر و جاهای دیگر و  ویروس H5N1 در بنگلادش و هند هستند.

در ایران هم شیوع سویه‌ H5N8 در میان طیور گزارش شده است.

در آفریقا که کارشناسان می‌گویند به خاطر محدودیت توانایی‌های دولت‌های محلی و ضعف در خدمات بهداشتی برای انسان‌ها و حیوانات ممکن است نشانه‌های هشداردهنده شیوع آنفلوآنزا شناسایی نشوند، شیوع‌های ویروس H5N1 در پرندگان در بورکینافاسو، کامرون، غنا، نیجر، نیجریه و توگو گزارش شده است. سویه H5N8 هم در تونس و مصر و سویه H7N1 در الجزایر گزارش شده است.

دیوید نابارو، یک مقام ارشد سابق سازمان جهانی بهداشتمی‌گوید موقعیت نگران‌کننده است. او گفت: «از نظر من، تهدید آنفلوآنزای ماکیان وخیم‌ترین مورد برای بهداشت عمومی است، زیرا شما هرگز نمی‌دانید چه هنگامی همه‌گیری جهانی رخ می‌دهد.»