همشهری آنلاین- سمیرا باباجانپور: اول اردیبهشت سال ۱۳۴۱ تهران را آب برد. از شمال تا جنوب تهران را آب گرفته بود. باران بند نمیآمد و از اول صبح تا بعدازظهر همان روز به صورت متوالی ادامه داشت. حدود ساعت ۸ شب بود که آرامآرام آب از در و دیوار شهر بالا آمد. همان اوایل شب تقریباً بخش عمدهای از شهر را آب گرفته بود و ارتفاع آب در خوشبینانهترین حالت به نیم متر میرسید. چیزی نگذشت که خیابانهای اصلی شهر زیرآب رفت.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید.
تهران به دلیل موقعیت جغرافیایی که دارد در طول تاریخ سیلهای ویرانگر زیادی را به خود دیده است. سیل اول اردیبهشت ۱۳۴۱ نمونهای وحشتناک از سیل تهران بود که هزاران نفر را بیخانمان کرد. فردای سیل ویرانگر تیتر یک همه جراید آن دوران روایت سیلی بود که تهرانیها را غافلگیر کرد.
تخریب اماکن مسکونی و اداری از شمال تهران یعنی درست پشت هتل هیلتون در محمودیه آغاز شد و تا جنوب تهران پیش رفت. در شمیران نیز باران و سیل خرابیهای زیادی به بار آورد و ازجمله نقاط سیلزده شمیران، میتوان از قریههای ولنجک، کاشانک و اوین نام برد. در شهرآرا هم آب، کارخانه برق آلستوم را فراگرفت، تمام زیرزمینها را پر کرد و چیزی شبیه آبانبار به وجود آورد.
خانهها خالی شد
حرکت پرشتاب آب تا پادگان ژاندارمری مرکز پیش رفت و محوطه آن را به دریاچهای طبیعی تبدیل کرد. نیروهای نظامی برای نجات تجهیزات مخابراتی از خطر نابودی به زیرزمینهایی رفتند که مرکز مخابرات در آنجا قرار داشت و همه را آب گرفته بود.
شمال و جنوب، شرق و غرب پایتخت درگیر شده بود. آب نیمههای شب به نارمک رسید. مردم وحشتزده از خانهها بیرون ریخته بودند. سطح اکثر خانهها تا نیم متر زیرآب بود و مردم بیتوجه به اثاث منازلشان به خیابانها میآمدند.
نهر فیروزآباد دیوانه شد
نهر فیروزآباد که سالها متروک بود و جز رشته باریکی از آب در آن نمانده بود در جریان سیل خروشان شد و عده زیادی را بیخانمان کرد. هرچه از باران و تگرگ بالای شهر تهران نصیب جنوب شده بود با سرعتی بیشتر به اهالی شهرری رسید. رودخانه فیروزآباد و بالا آمدن فاضلاب تهران محدوده ری را تهدید میکرد. سرانجام طبیعت و ساختار نابسامان شهر تهران، سیل را راهی ری کرد و آب رودخانه فیروزآباد قریه عظیمآباد را ویران کرد و بیش از ۴۰ خانهخراب شد و اثاثیه مردم را آببرد.
بایگانی یک خاطره تلخ
تهرانیهای پا به سن گذاشته خاطره اول اردیبهشت را هیچگاه فراموش نمیکنند. بر اساس آنچه در نشریات همان زمان آمد، در سیل تهران درمجموع ۱۳ نفر مجروح و ۵ نفر ازجمله یک کودک ۱۲ ساله و یک نوعروس، در نقاط مختلف تهران کشته شدند. چند هزار رأس احشام نابود شدند، به چند هزار خانه آسیب وارد آمد، هزاران نفر بیخانمان شدند و میلیونها خسارت به بار آمد.