این عوامل خطرساز شامل این موارد می‌شوند:
- چاقی شکمی - به معنای افزایش بافت چربی در اطراف شکم.
- اختلال در میزان چربی‌های خون (بالا بودن میزان تری‌گلیسریدها، میزان کم کلسترول، HDL و میزان بالای کلسترول LDL که ایجاد پلاک چربی را بر روی دیواره‌های درونی شریان‌ها تشدید می‌کنند).
- فشار خون بالا.
- مقاومت به انسولین یا عدم تحمل به قند (بدن نمی‌تواند به طور صحیح از انسولین یا قند استفاده کند).
- وضعیت پرترومبوتیک یا مستعد برای لخته‌شدن خون (برای مثال میزان بالای فیبرینوژن یا مهارگر فعال‌کننده پلاسمینوژن- 1 در خون).
- وضعیت مستعد التهاب (برای مثال افزایض میزان پروتئین واکنش‌دهنده- C در خون).
افراد دچار سندروم متابولیک در معرض خطر فزاینده بیماری کورونری قلب و سایر بیماری‌های مربوط به تشکیل پلاک‌های چربی در دیواره شریان‌ها (مانند سکته مغزی و بیماری عروق محیطی) هستند.
به نظر می‌رسد عوامل خطرساز برای این سندروم چاقی شکمی و مقاومت به انسولین باشند. مقاومت به انسولین یک عارضه متابولیکی عمومی است که در آن بدن نمی‌تواند از انسولین به طور موثر استفاده کند. برای همین خاطر است که سندروم متابولیک را سندروم مقاومت به انسولین هم می‌نامند.
سایر عوارضی که با این سندروم همراه هستند شامل بی‌حرکتی جسمی، پیری، عدم تعادل هورمونی و استعداد ژنتیکی است.
برخی از افراد به طور ژنتیکی به مستعد مقاومت به انسولین هستند. عوامل اکتسابی مانند زیادی چربی بدن و بی‌حرکتی بدنی، می‌توانند مقاومت به انسولین و سندروم متابولیک را تشدید کنند.
مکانیسم‌های زیست‌شناختی در سطح مولکولی، یان مقاومت به انسولین و عوامل خطرساز متابولیک برای آن به درستی شناخته نشده‌اند و به نظر می‌رسد که پیچیده باشند.
چگونه سندروم متابولیک تشخیص داده می‌شود؟
معیارهای کاملا پذیرفته‌شده‌ای برای تشخیص سندروم متابولیک وجود ندارد.
انجمن قلب آمریکا (AHA) و انستیتو قلب، ریه و خون آمریکا توصیه می‌کنند که سندروم متابولیک هنگامی اطلاق شود که دست کم سه تا از این اجزا وجود داشته باشند:
- بالابودن دور کمر مردان، 102 سانتی‌متر یا بیشتر و زنان 88 سانتی‌متر یا بیشتر.
- بالابودن میزان تری‌گلیسریدها معادل یا بالاتر از 150 میلیگرم در دسی‌لیتر.
- کاهش میزان کلسترول خوب (HDL) مردان به کمتر از 40 میلیگرم در دسی‌لیتر و زنان به کمتر از 50 میلیگرم در دسی‌لیتر.
- بالا بودن فشار خون، 130 روی 85 میلی‌متر جیوه یا بیشتر.
- بالا بودن میزان قند خون ناشتا، 100 میلیگرم در دسی‌لیتر یا بیشتر.
خط اول مداخلات درمانی برای کاهش عوامل خطرساز سندروم متابولیک، اصلاح سبک زندگی است. انجمن قلب آمریکا این توصیه‌ها را برای اصلاح سبک زندگی ارائه می‌‌دهد:
- کاهش وزن برای دستیابی به وزن مطلوب (BMI کمتر از 25 کیلوگرم بر مترمربع)
- افزایش فعالیت جسمی با هدف دست کم انجام 30 دقیقه فعالیت جسمی با شدت متوسط در اغلب روزهای هفته.
- عادات سالم غذاخوردن از جمله کاهش مصرف چربی اشباع‌شده، چربی‌های ترانس و کلسترول.