همشهری آنلاین- علی ملائکه: ابتدا باید گفت همه چربی‌های بدن از یک نوع نیستند. ما در بدنمان دو نوع مجزای چربی داریم: یکی چربی‌های زیرپوستی (نوعی از چربی که مثلاً ممکن است با تجمع در دور کمر شما به صورت یک چین پوستی بروز کند) و دیگری چربی احشایی (چربی که احشای درونی شکم را می‌پوشاند و با دیابت و بیماری قلبی ارتباط دارد).
از این به بعد در این مطلب هر جا که چربی سخن می‌گوییم، منظورمان نوع اول چربی‌های بدن یعنی چربی زیرپوستی است و همین نوع چربی است که در عمل کرایولیپولیز هدف قرار می‌گیرد. با افزایش سن ما توانایی بدن برای برداشتن چربی‌های زیرپوستی کاهش پیدا می‌کند و به‌این‌ترتیب هر چه سنمان بالاتر می‌رود بیشتر ممکن است دچار زیادی این نوع چربی‌ها شویم.
منجمد کردن چربی‌ها
ایده کرایولیپولیز که از دو کلمه کرایو (cryo) به معنای سرما و لیپو (lipo) به معنای چربی ساخته شده است، در واقع از مشاهده آنچه می‌تواند برای کودکان هنگام خوردن پاپ سیکل یا بستنی یخی رخ دهد، به دست آمده است. در برخی از کودکان کم‌سن که بستنی یخی خورده‌اند و این بستنی به طور اتفاقی برای چند دقیقه‌ای روی گونه آن‌ها مانده است، عارضه‌ای به نام «نکروز چربی ناشی از سرما» رخ می‌دهد. نمونه‌های پوستی برداشته شده از کودکان دچار این عارضه نشان‌دهنده وجود التهاب در بافت چربی، اما طبیعی بودن پوست روی آن بود. بنابراین به نظر می‌رسید بافت چربی نسبت به انواع دیگر بافت‌ها حساسیت بیشتری به آسیب ناشی از سرما دارد.
با استفاده از این ایده بود که یک وسیله سردکننده در سال ۲۰۰۷ در آمریکا بر روی خوک‌ها آزمایش شد تا معلوم شود، آیا می‌توان سلول‌های چربی را به طور انتخابی از بین برد. و نتایج امیدوارکننده و قابل پیش‌بینی بود؛ این وسیله توانست به حدود ۵ سانتی‌متر کاهش در لایه چربی خوک ایجاد کند بدون اینکه به پوست روی آن آسیبی برساند. نخستین فناوری کرایولیپولیز با نام CoolSculpting در سال ۲۰۱۰ در آمریکا برای استفاده انسانی تأیید شد و برای از بین بردن چربی‌های اضافی پهلو به کار رفت. بعدها مجوز استفاده از این فناوری برای از بین بردن چربی‌های بخش‌های دیگر بدن، ازجمله ران، شکم، سینه، پشت، بخش پایینی باسن پو چانه هم داده شد.
اینکه کرایولیپولیز دقیقاً چطور عمل می‌کند، کاملاً معلوم نیست، اما آنچه رخ می‌دهد این است که چند روز پس از به کار بردن سرما سلول‌های چربی می‌میرند. در طول چند ماه بعدی، سلول‌هایی به نام ماکروفاژ که بخشی از دستگاه ایمنی بدن هستند، این سلول‌های چربی مرده را هضم می‌کنند و چربی‌های اضافی را از محل برمی‌دارند.
عملی بی‌خطر
تابه‌حال بیش از هشت میلیون نفر در سراسر جهان با کرایولیپولیز درمان شده‌اند. برخلاف عمل لیپوساکشن که نیاز به بیهوشی دارد و با خطراتی مانند خونریزی و عفونت وخیم همراهی دارد، کرایولیپولیز که به طور سرپایی انجام می‌شود، نسبتاً بی‌خطر است و درد چندانی ندارد و بدون بیهوشی هم انجام می‌شود.
هر جلسه درمان ۳۵ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است برای تحت پوشش قرار دادن یک منطقه چند جلسه درمانی لازم باشد. برای مثال برای برداشتن کل چربی زیرپوستی بخش جلویی شکم ممکن است چهار جلسه درمانی یا بیشتر لازم باشد.
شایع‌ترین عارضه جانبی کرایولیپولیز قرمزی، کبودی، احساس گزگز، بی‌حسی یا تیره شدن محل عمل است. شاید جدی‌ترین عارضه این عمل که نسبتاً نادر است، افزایش رشد بافت چربی در محل درمان است. میزان دقیق بروز این عارضه نامعلوم است، اما به نظر می‌رسد در کمتر از یک درصد موارد رخ دهد.
نتایج این عمل در مدتی در حد سه هفته قابل‌مشاهده است و پس از سه ماه اثر آن به حداکثر خود می‌رسد. میزان میانگین کاهش چربی پس از کرایولیپولیز حدود ۱۰ تا ۲۵ درصد در هر دوره درمان است و شواهدی درباره بروز عارضه جانبی عمومی وجود ندارد. بسته به اینکه چه نتیجه‌ای موردنظر باشد، چند ماه بعد ممکن است یک دوره دوم درمان انجام شود.
چه کسانی نامزد انجام عمل منجمد کردن چربی هستند؟
به نظر می‌رسد که کرایولیپولیز درمانی بی‌خطر و مؤثر برای افرادی باشد که قصدشان برداشتن چربی‌های اضافی موضعی است نه کاهش وزن. نامزد مناسبی انجام این عمل کسی است که از قبل به وزن ایدئالش نزدیک است، اما مناطقی از تجمع چربی موضعی دارد باوجود رژیم غذایی و ورزش برطرف نمی‌شوند. همچنین باید بدانید که کرایولیپولیز چربی‌های احشایی را هدف قرار نمی‌دهد، بنابراین نمی‌تواند سلامت کلی فرد ازلحاظ پیشگیری از بیماری‌های متابولیک مانند دیابت را بهبود بخشد. اما این عمل ممکن است به شما کمک کند بتوانید لباس‌های مطلوبتان را دیگر تنتان نمی‌شد، د‍وباره بپوشید.