همشهری آنلاین- یکتا فراهانی: هفتم تیرماه هفته ملی مبارزه بامواد مخدر است و یکی از موادی که به ویژه جوانان از آن استفاده می‌کنند نیز متیل آمفتامین (METH) یا شیشه است. استفاده از این ماده با عواقب شدید اجتماعی و اقتصادی همراه است و سلامت مصرف کنندگان را به خطر می‌اندازد. ضمن آنکه این افراد بعد از مدتی کنترل رفتارهای خود را از دست می‌دهند و حتی در طول درمان دچار عودهای مکرر می‌شوند.
عواقب مصرف متیل آمفتامین (شیشه)
متیل آمفتامین که در بازار سیاه به نام «شیشه» محرک اعصاب است که با تأثیر مستقیم بر مکانیسم‌های مغز، شادی و هیجان ایجاد می‌کند و همچنین باعث اختلال شدید در خواب یا منجر به بی‌خوابی شدید می‌شود. مصرف کننده‌ها دچار بی‌اشتهایی شدید می‌شود و ساعت‌ها و حتی تا روزها اشتها به غذا ندارند. در عین حال این ماده باعث تشنگی می‌شود به همین خاطر مصرف کننده مجبور است مقدار زیادی آب بنوشد.
کاهش مراجعات معتادان به شیشه به اورژانس‌های بیمارستان‌های روان پزشکی
دکتر آذرخش مکری، روان پزشک و استاد دانشگاه درباره تأثیر مصرف موادمخدری مانند شیشه بر جسم و روان می‌گوید: «مواد سنتی همیشه در کشور مشتریان ثابت خود را دارد. اما موجی از مصرف شیشه که در کشور به راه افتاده بود، براساس شواهد در اغلب نقاط کشور در حال فروکش کردن است.
البته تعداد مراجعات معتادان به ماده مخدر شیشه به اورژانس‌های بیمارستان‌های روان پزشکی در چند وقت اخیر کمتر شده است. چنین مراجعاتی بازتابی از میزان مصرف مواد مخدر صنعتی از جمله شیشه در جامعه است و کاهش تعداد مراجعات نشان می‌دهد که مصرف این نوع موادمخدر در جامعه کمتر شده است.
کاهش سیستم ایمنی و تحلیل سریع بدن
به گفته دکتر مکری، کاهش سیستم ایمنی و تحلیل سریع بدن، ایجاد جنون، پرخاشگری و اقدام به خودکشی از جمله مضرات مصرف مواد مخدر صنعتی است.
متاسفانه موادمخدر، کوتاه کننده عمر است. همچنین مطالعات نشان می‌دهند عمر معتادان مواد مخدر صنعتی در مقایسه با جمعیت عادی، حدود 10 سال کمتر است که این موضوع می‌تواند براثر ابتلا به بیماری‌های عفونی، تحلیل بدن و سوء تغذیه باشد.
اقدام به خودکشی به دنبال مصرف شیشه
این استاد دانشگاه می‌گوید آمار جهانی نشان می‌دهد بالغ بر 20 درصد معتادان اقدام به خودکشی می‌کنند که بیشترین رقم خودکشی مربوط به حاشیه شهرهای بزرگ صنعتی در کشورهایی مانند آمریکاست که البته این رقم در ایران پایین‌تر از این درصد است.
به گفته دکتر مکری، تعداد زیادی از معتادان، موادمخدر سنتی را با آسیب کمتر مصرف می‌کنند و این موضوع سبب تعدیل نسبی آمار خودکشی در بین معتادان شده است.
احتمال سرایت انواع ویروس‌ها براثر مصرف شیشه
استفاده از شیشه با استفاده از پایپ یا به شکل سیگارت موجب سوزاندن و بریدن لب‌ها می‌شود که احتمال سرایت انواع ویروس‌ها از جمله هپاتیت C را افزایش می‌دهد. فضای استعمال شیشه تزریقی نیز در احتمال آلودگی به هپاتیت C و ایدز مؤثر است؛ به ویژه اگر سوزن، سرنگ و دیگر تجهیزات تزریقی به طور مشترک استفاده شود. اگر مبتلایان به ایدز از شیشه به طور گسترده و در مدت زمان طولانی استفاده کنند تعداد ویروس‌ها در بدنشان هم بیشتر خواهد شد.
تأثیر متیل آمفتامین (شیشه) بر قوای جنسی
بسیاری از مصرف کنندگان متیل آمفتامین (شیشه)، این ماده را برای افزایش قوای جنسی مصرف می‌کنند؛ در واقع متیل آمفتامین به یک ابزار مرموز جنسی تبدیل شده است.
این افراد ادعا می‌کنند با مصرف متیل آمفتامین، علاوه بر افزایش توان جنسی، لذت جنسی نیز بیشتر می‌شود؛ به گونه‌ای که گاهی این افرادفکر می‌کنند بدون مصرف این ماده، رفتار جنسی امکان پذیر نیست و همین امر باعث به وجود آوردن مشکلات متعددی می‌شود؛ از جمله شکل گیری رفتارهای جنسی لگام گسیخته؛ به گونه‌ای که توانایی کنترل کردن رفتارهای جنسی در مصرف کنندگان به شدت کاهش می‌یابد، تکانه‌های جنسی ناشی از مصرف شیشه هم می‌تواند فرد مصرف کننده را در معرض ابتلا به بیماری‌هایی نظیر ایدز قراردهد.
هنوز درمان دارویی مشخصی برای مهار متیل آمفتامین‌ها وجود ندارد
تحقیقات در زمینه پیدا کردن روش‌های درمانی مناسب برای شیشه و دیگر متیل آمفتامین‌ها در کشورهای مختلف دنیا ادامه دارد. این درمان‌ها شامل روش‌های ویژه برای برخورد با مصرف کنندگان متیل آمفتامین‌ها از ابعاد رفتاری و روانی است. ولی متاسفانه فعلاً درمان دارویی برای مهار این ماده وجود نداشته و درمان متکی به مداخلات روان شناختی صرف است که معمولاً موفقیت زیادی هم ندارد؛ ضمن آنکه میزان بازگشت به مصرف در این افراد بالاست.
مؤثرترین درمان‌ها برای اعتیاد به متامفتامین درمان‌های رفتاری مانند مداخلات شناختی-رفتاری و مدیریت اقتضایی است. تحقیقات و گزارشات حاصل از بررسی معتادان به شیشه نشان می‌دهد این افراد کمتر مایل به استفاده از کمک‌های حرفه‌ای و تخصصی برای حل مشکلات ناشی از استعمال شیشه و متیل آمفتامین‌ها نسبت به دیگر داروهای غیر قانونی هستند.
درمان ترکیبی
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای افرادی که از محرک‌ها استفاده می‌کنند و همچنین پزشکان این است که هنوز هیچ درمان تأیید شده‌ای برای این نوع اعتیاد وجود ندارد.
اما در یک مطالعه جدید، محققان دریافتند ترکیبی از دو داروی موجود (درمان اعتیاد به مواد افیونی و دیگری یک داروی ضد افسردگی) می‌تواند به بعضی از افرادی که به طور منظم از متیل آمفتامین استفاده می‌کنند کمک کند.
در یک کارآزمایی بالینی، محققان گزارش دادند که 13.6 درصد از شرکت کنندگان تحت درمان با این دو دارو، آزمایش ادرار مکرر بدون متامفتامین داشتند،
مادوکار تریودی، رئیس بخش اختلالات خلقی در مرکز پزشکی جنوب غربی دانشگاه تگزاس عقیده دارد اختلال مصرف متیل آمفتامین اختلال دشواری برای درمان و بیماری واقعاً ویرانگری است که گاهی عواقب کشنده‌ای به دنبال دارد.
امیدواری‌هایی برای اختلال مصرف متیل آمفتامین‌ها
البته هنوز هیچ درمان مشخصی برای این مشکل وجود ندارد. اما امیدواری‌هایی هم برای اختلال مصرف متیل آمفتامین‌ها وجود دارد.
دو داروی مورد استفاده در یک کارآزمایی، نالترکسون تزریقی و بوپروپیون خوراکی بودند. اولی درمانی برای اختلال مصرف مواد افیونی است - که بیشتر با نام تجاری Vivitrol شناخته می‌شود و همچنین برای اعتیاد به الکل هم استفاده می‌شود. دومی نیز یک داروی ضد افسردگی و ترک سیگار است.
بعضی کارشناسان نیز مایلند داده‌های طولانی‌مدت بیش از از ۱۲ هفته آزمایش شوند تا ببینند ماندگاری اثر این داروها تا چه حداست و همچنین اطلاعات بیشتری در مورد پیامدهای مختلف مصرف متیل آمفتامین به دست آورند، مانند اینکه آیا این درمان‌ها می‌تواند ارتباط اجتماعی یا توانایی کار افراد را هم بهبود بخشد، حتی اگر آنها به طور کامل استفاده از متیل آمفتامین را متوقف نکنند.
اگرچه داده‌هایی که نشان می‌دهد این درمان ترکیبی می‌تواند به بعضی افراد کمک می‌کند، یافته‌ها بر نیاز به داروهای بهتری که می‌تواند به تعداد بیشتری از بیماران کمک کند، تاکید دارد.
منابع:
https://nida.nih.gov/publications/research-reports/methamphetamine://
www https.statnews.com/2021/01/13/drugs-treat-methamphetamine-addiction-trial