همشهری آنلاین- سمیرا باباجانپور: شرکت زنان در انقلاب مشروطیت از همان مهاجرت صغیر علما و خواست تشکیل عدالت‌خانه به‌طورجدی مطرح شد. در تحصنی که در حرم شاه عبدالعظیم رخ داد زنان بسیاری حضور داشتند. پس از صدور فرمان مشروطه، زنان به یاری مجلس شتافتند تا کشور در دام وابستگی به قدرت‌های خارجی نیفتد. به‌خصوص در تأسیس بانک ملی ایران آن‌ها زیورآلات و اشیای گران‌قیمت خود را فروختند و از دولت سهام خریدند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
در کتاب جنبش مشروطه‌خواهی ایران آمده است: «زنان حرف از فروش گوشواره و گردنبند به میان می‌آوردند. روزی پای منبر سید جمال واعظ در مسجد میرزا موسی، زنی به پا خاسته چنین گفت: دولت ایران چرا از خارجه قرض می‌کند؟ مگر ما مرده‌ایم؟ من یک زن رخت‌شوی هستم. به سهم خود یک تومان می‌دهم. دیگر زن‌ها نیز حاضرند.» در دوره استبداد صغیر محمدعلی شاه نیز زنان اغلب کارهای پشت جبهه را بر عهده می‌گرفتند. با فروختن جهیزیه و زیورآلات خود به مجاهدان کمک مالی می‌رساندند و حتی برخی از آن‌ها بالباس مردانه می‌جنگیدند و کشته می‌شدند. رشد فکری زنان در مسیر مبارزات مشروطه چنان بود که گاه از مردان خانواده پیشی می‌گرفتند.
زنان در انقلاب مشروطیت فعالانه شرکت داشتند و با تشویق روحانیت، علیه قدرت‌های خارجی به مبارزه برخاستند. بعدها به‌ویژه پس ازسال ۱۲۸۵ آنان توانستند سازمان‌های خاص خود را شکل دهند و مستقل‌تر عمل کنند؛ اما آنان بخشی از یک جنبش بزرگ ملی بودند که در سطح کشور فعالیت می‌کرد.
اغلب مشروطه‌خواهان طرفدار حقوق زنان هم بودند. به‌واسطه دوره مشروطه، زنان توانستند جایگاه خودشان را پیدا کنند و در این دوره با حضور و فعالیت در انجمن‌های نیمه سری شروع به کارکردند.