همشهری آنلاین: نکند به عشق کاهش وزن از لذت شام خوردن چشم پوشیده‌اید یا وقت ناهار که می‌شود تا کمر توی لپ‌تاپتان فرومی‌روید تا مبادا چشمتان به بشقاب غذای همکاران بیفتد و هوس غذا خوردن کنید؟ عکس‌العمل بدن به حذف وعده‌های غذایی، بستگی به سن، سلامت عمومی بدن و رژیم غذایی شما دارد، بااین‌حال، این کار باعث ایجاد یکسری تغییرات بیولوژیکی در بدن افراد می‌شود که هم می‌تواند خوب باشد و هم بد اما قطعاً به نفع کاهش وزن نیست!
۱. وزن کم می‌کنید، ولی این فقط یک تله است
با وجود همه‌ی چیزهایی که تا امروز در مورد دریافت و سوزاندن کالری شنیده‌اید، باید بدانید که رابطه‌ی میان حذف وعده‌های غذایی و کاهش وزن به‌شدت مبهم است. محققان دانشگاه اوهایو (Ohio) می‌گویند افرادی که دنبال لاغری هستند با حذف وعده‌های غذایی در کوتاه‌مدت خیلی خوب وزن کم می‌کنند، اما متأسفانه بعد از مدتی در معرض خطر جدی چاقی شکمی قرار می‌گیرند.
سایر تحقیقات هم نشان داده است که با حذف وعده‌ی غذایی از جمله ناهار یا شام، عضلات و آب بدنتان را به‌جای چربی از دست می‌دهید؛ بنابراین ممکن است دلایل زیادی برای شام یا ناهار یا صبحانه نخوردن داشته باشید، ولی بهتر است به بهانه‌ی لاغری این کار را نکنید که بدجوری ضرر می‌کنید.
۲. التهاب در بدن کم می‌شود
فرقی نمی‌کند که دچار آرتروز باشید یا بیماری‌های قلبی و عروقی و... چون بسیاری از این مشکلات نتیجه التهابات مزمن در بدن است و به گفته‌ی محققان آکادمی ملی علوم آمریکا، ناشتا بودن می‌تواند باعث تحریک فرایندهایی شود که نتیجه‌اش رفع التهاب در بدن و بهبود وضعیت سلول‌های تخریب‌شده است. ناشتا بودن حالت‌های مختلف دارد و می‌تواند طولانی یا کوتاه‌مدت باشد، بااین‌حال اثر ضدالتهاب این وضعیت حتی با حذف یک وعده‌ی غذایی هم دیده می‌شود.
۳. دچار کمبود مواد مغذی می‌شوید
یک وعده غذا نخوردن کسی را نمی‌کشد و گاهی حتی اثرات مفیدی برای بدن دارد، ولی اگر مراقب برنامه غذایی‌تان در سایر وعده‌ها نباشید، با کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مواجه می‌شوید. شاید در ابتدا خودتان متوجه این قضیه نشوید ولی به‌مرور، خستگی، کاهش عملکرد مغزی، مشکلات سلامتی و... سروقتتان می‌آید و شما را گیر می‌اندازد؛ بنابراین اگر قصد دارید یک وعده‌ی غذایتان را برای همیشه حذف کنید، حتماً با یک مشاور تغذیه صحبت کنید تا مطمئن شوید که در سایر ساعت‌های روز پروتئین، ویتامین، اسیدهای چرب مفید و... به‌اندازه کافی به بدنتان می‌رسد.
۴. در معرض ابتلا به بعضی بیماری‌ها قرار می‌گیرید
محققان دانشگاه هاروارد می‌گویند اگر مرتباً صبحانه خوردن را پشت گوش بیندازید، درواقع فقط یک وعده‌ی غذایی را از دست نداده‌اید، بلکه با سلامتی‌تان بازی کردید. به‌عنوان‌مثال، خانم‌هایی که صبحانه نمی‌خورند، ۲۰ درصد بیشتر از سایرین به دیابت نوع دوم مبتلا می‌شوند و خطر بیماری‌های قلبی هم آقایانی را تهدید می‌کند که عادت به حذف این وعده‌ی مهم غذایی دارند. علتش هم این است که بدن ما به غذا احتیاج دارد تا سطح کلسترول، فشارخون و هورمون‌هایی نظیر انسولین را تنظیم کند؛ بنابراین اگر ناشتا بودنمان را در ابتدای صبح با خوردن صبحانه نشکنیم، خودمان را در معرض خطر ابتلا به مقاومت به انسولین، دیابت نوع دو و پرفشاری خون قرار می‌دهیم.
۵. بیشتر سراغ هله‌هوله می‌روید
محققان دانشگاه کورنل (Cornell) می‌گویند افرادی که یک وعده‌ی غذایی‌شان را حذف می‌کنند، موقع خرید کردن ۳۱ درصد بیشتر از دیگران سراغ هله‌هوله و خوراکی‌های بی‌کیفیت پرکالری می‌روند، به‌خصوص وقتی که با شکم خالی به خرید می‌روند. علاوه‌براین کسانی که در ساعت‌های اوج گرسنگی یعنی ۴ تا ۷ بعدازظهر سری به سوپرمارکت محل می‌زنند هم تمایل بیشتری به خرید هله‌هوله از خودشان نشان می‌دهند. نتیجه همه‌ی این تحقیقات نشان می‌دهد که وقتی یک یا دو وعده‌ی غذایی را حذف می‌کنید، هوس‌هایتان هم ساعت‌به‌ساعت بیشتر می‌شود.
۶. چربی بیشتری موقع ورزش کردن می‌سوزانید، اما...
در سال ۲۰۱۳ محققان به این نتیجه رسیدند افرادی که صبح‌ها و با شکم خالی ورزش می‌کنند، ۲۰ درصد بیشتر چربی می‌سوزانند. البته نکته‌ی مهم در خصوص عملکرد بدن شما هنگام ورزش در شرایط ناشتا بودن، این است که در باقی ساعات روز چه می‌خورید و رژیم غذایی‌تان باکیفیت هست یا نه؛ پس اگر می‌خواهید صبح‌ها قبل از صبحانه ورزش کنید، حتماً شب قبل یک شام مناسب خورده باشید.
اگرچه ورزش کردن در ابتدای صبح با شکم خالی فواید چربی‌سوزی زیادی دارد، ولی این فرایند در طول روز تغییر می‌کند. درواقع با حذف یک وعده‌ی غذایی، معمولاً قند خون پایین آمده و توان بدن برای ورزش کردن و فعالیت بدنی کم می‌شود، بنابراین وقتی صبحانه یا ناهار نمی‌خورید، احتمال بیشتری وجود دارد که به‌کل از ورزش کردن صرف‌نظر کنید. البته شاید بعضی‌ها بتوانند بر این کمبود انرژی‌ای غلبه کرده و شروع به ورزش کردن کنند، اما در طول فعالیت کم می‌آورند و قند خونشان آن‌قدر افت می‌کند که مجبور به ناتمام رها کردن ورزش می‌شوند.
۷. مریض می‌شوید
بعد از ورزش کردن – به‌ویژه ورزش شدید و طولانی – جهش هورمون کورتیزول در بدن سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند. به همین خاطر هم هست که مصرف کربوهیدرات در حین ورزش و بلافاصله پس از آن از اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین هرچه قدر سوخت‌گیری بعد از ورزش را به تأخیر بیندازید، بیشتر خسته می‌شوید، سردرد می‌گیرید و نسبت به عفونت آسیب‌پذیر خواهید بود.
چرا همیشه گرسنه‌ام؟
۱. متابولیسم بدنتان بالاست
بعضی از خانم‌ها خوشبخت‌تر از دیگران متولد می‌شوند و این همه شانس و اقبال را به ژن‌هایی مدیون‌اند که از پدر و مادر به ارث برده‌اند. این افراد متابولیسم بالایی دارند و با اینکه نسبت به دیگران بیشتر می‌خورند، ولی انگار چربی در بدنشان نمی‌ماند که بخواهد آن‌ها را چاق کند. درحالی‌که بقیه مجبورند به‌شدت ورزش کنند، حجم ماهیچه‌هایشان را بالا ببرند، مدام مراقب غذا خوردنشان باشند و انواع و اقسام ادویه‌های تند را امتحان کنند تا کمی بیشتر چربی بسوزانند.
مسلماً هرقدر که سوخت‌وساز پایه‌ی بدن شما بالاتر باشد، به انرژی و سوخت بیشتری هم در طول روز احتیاج دارید. محققان دانشگاه ورمونت (Vermont) می‌گویند در ۳۲ درصد از افراد، متابولیسم بدن هشت درصد بالاتر یا پایین‌تر از افراد عادی است. آن‌هایی که آن‌قدر خوش‌شانس‌اند که به‌صورت مادرزادی متابولیسم بالایی دارند، در طول روز ۱۰۰ تا ۴۰۰ کالری بیشتر از دیگران می‌سوزانند. البته این چیزی نیست که بتوانید روی آن برای لاغری همیشگی حساب باز کنید، اما حداقل می‌تواند توضیح دهد که چرا یک ساعت بعد از خوردن یک بشقاب لازانیا دلتان ضعف می‌رود.
۲. بیشتر غذاهایی که می‌خورید، تصفیه‌شده هستند
غذاهای تصفیه‌شده مثل نان سفید، شیرینی و کلوچه و حتی انواع سس‌ها، قند خون شما را در مدت‌زمان کوتاه به‌شدت بالا می‌برد. در نتیجه انسولین زیادی در خون ترشح شده و قندتان سقوط آزاد می‌کند! بنابراین حتی از زمانی که این خوراکی‌ها را نخورده بودید هم گرسنه‌تر شده و دوباره باید سروقت یخچال بروید. قند و شکر سفید و خوراکی‌های حاوی آن با عملکرد مرکز پاداش مغز تداخل ایجاد می‌کنند و مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت گرسنگی‌های همیشگی هستند.
۳. هورمون‌هایتان به‌هم‌ریخته است
بعضی خانم‌ها قبل از دوران قاعدگی‌شان دچار پرخوری می‌شوند و این مسئله تا حدودی طبیعی است، اما اگر سراسر ماه پرخوری می‌کنید و هیچ‌وقت هم احساس نمی‌کنید که واقعاً سیر شده‌اید، بد نیست نگاهی به وضعیت هورمونی‌تان بیندازید. پرکاری تیروئید یکی از دلایل گرسنگی دائمی است چون افزایش ترشح هورمون‌های تیروئیدی در بدن باعث می‌شود ارگان‌های حیاتی بدن تندتر کار کنند و بیشتر انرژی بسوزانند. علاوه بر این هیپوگلایسمی (hypoglycemia) یا افت قند خون، پیش‌دیابت و دیابت هم ریسک شما را برای تجربه‌ی حملات گرسنگی بیشتر می‌کند.