همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: خواب باکیفیت تأثیر بسیار زیادی بر سلامت عمومی ما دارد. استراحت خوب شبانه برای خلق‌وخو، وضعیت بدنی، تمرکز و سطح بهره‌وری ما معجزه می‌کند چون به ذهن و بدن ما فرصتی برای استراحت، آرامش و تجدید قوا می‌دهد.
وقتی صحبت از عواملی می‌شود که به ما کمک می‌کند تا خواب شبانه خوبی داشته باشیم، انتخاب وسایل مناسب خواب می‌تواند تأثیر زیادی در این خصوص داشته باشد. برای انتخاب اصولی‌تر در مورد تشک و بالش مناسب با دکتر مهرداد بهرامیان فیزیوتراپیست گفت‌وگو کرده‌ایم.
ضرورت استفاده از وسایل مناسب برای خواب و زمان استراحت
دکتر مهرداد بهرامیان، فیزیوتراپیست در مورد اهمیت استفاده از وسایل مناسب برای خواب و استراحت می‌گوید: در حال حاضر یکی از دغدغه‌های زندگی ما برای استراحت و خواب خوب؛ انتخاب بالش و تشک مناسب است. همچنین با توجه مشکلات فیزیکی که اغلب ما در زندگی ماشینی با آن مواجه هستیم و یک سوم عمر ما نیز در تختخواب می‌گذرد؛ استفاده از بالش و تشک مناسب موضوع بسیار مهمی است که نه تنها در کیفیت و تنظیم خواب مؤثر است؛ بلکه استفاده از کالای خواب خوب، طبی، سالم و مناسب برای حفظ راستای ستون فقرات و جلوگیری از مشکلات آینده آن ضروری است.
وضعیت‌های مختلف بدن هنگام خواب
انسان‌ها در طول شب به سه وضعیت پهلو، طاقباز یا به روی شکم می‌خوابند. متخصص فیزیوتراپی در این مورد می‌گوید در وضعیت خوابیدن به پهلو، بالش مناسب بالشی است که علاوه بر پر کردن گودی گردن در وضعیتی که فشرده شد فاصله گوش تا گردن فرد را به طور کامل پر کند؛ به عبارتی ستون فقرات فرد از پشت حتی المقدور شبیه به یک خط صاف در یک راستا دیده شود.
وی می‌افزاید: برای خوابیدن در وضعیت طاقباز باید بالشی انتخاب شود که علاوه بر پر کردن گودی گردن وقتی بالش فشرده شد، سر به سمت زمین یا به سمت سقف خم نشود. در حالت خوابیدن به روی شکم نیز بیشتر افراد برای حفظ ستون فقرات ترجیح می‌دهند از بالش استفاده نکنند.
ضرورت استفاده از تشک خوب
دکتر بهرامیان با اشاره به ضرورت استفاده از تشک خوب می‌گوید: اکثر افراد هنگام خواب به اطراف می‌چرخند و به گونه منحصر به فرد خودشان می‌خوابند. بنابراین دانستن سبک خواب خود برای یافتن تشکی که کیفیت لازم مناسب ما را داشته باشد کلید اصلی است. در واقع اینکه چه کسی با چه خصوصیات فیزیکی یا مشکلات جسمانی از تشک استفاده خواهد کرد کمک می‌کند تا بتوان تشک خوبی را که از نظر اندازه و پشتیبانی و راحتی برای فرد مناسب است انتخاب کرد.
انتخاب تشک مناسب ؛ راز یک خواب شگفت‌انگیز
دکتر بهرامیان در مورد تشک مناسب می‌گوید: تشک مناسب تشکی است که بتواند شکل طبیعی ستون فقرات ما را حفظ کند. تشکی که شما در آن کامل فرو می‌روید یا سطح خیلی سفت می‌تواند برای ستون فقرات شما در دراز مدت مشکل ایجاد کند.
این متخصص راز یک خواب شگفت‌انگیز را در انتخاب تشکی می‌داند که هنگام خواب از ستون فقرات ما پشتیبانی می‌کند و ادامه می‌دهد: داشتن حمایت کافی از ستون فقرات برای اطمینان از مواجه نشدن ما با درد ناشی از خوابیدن در وضعیت نامناسب برای بدن ضروری است. بنابراین، هنگام انتخاب تشک توجه داشته باشید بهترین تشک متناسب با نوع بدن شما - مانند وزن و قد - تشکی است که بتواند هنگام خواب به طور بهینه از ستون فقرات حمایت کند. درنتیجه انتخاب یک تشک خوب برای اتاق خواب ضروری است و پس از مدتی متوجه تفاوت تشک مناسب و غیر استاندارد در برخورداری از خواب راحت، رفع مشکلات مربوط به ستون فقرات و همچنین چگونگی قرار گرفتن مفاصل خود خواهید شد.
وضعیت مناسب خوابیدن برای کسانی که ریفلاکس معده دارند
این متخصص فیزیوتراپی به افرادی که ریفلاکس معده دارند توصیه می‌کند بالش آن‌ها با سطح افق زاویه‌ای ۱۵-۲۰ درجه‌ای داشته باشد و این افراد حتماً باید به سمت چپ بخوابند. خوابیدن به سمت راست یا طاقباز یا وقتی سر به سمت پایین برود و همچنین خوابیدن روی شکم، مشکل ریفلاکس آن‌ها را بیشتر می‌کند. بنابراین افراد دچار مشکل زخم معده یا دوازدهه می‌توانند با الگوی درد بالینی شانه درد به فیزیوتراپی مراجعه کنند تا ضمن افتراق این بیماران با بیماران مبتلا به درد شانه با منشأ عصبی عضلانی؛ متخصصان فیزیوتراپی، این بیماران را به متخصص داخلی یا گوارش ارجاع دهند.
انواع بالش
دکتر مهرداد بهرامیان با بیان اینکه انتخاب مدل بالش با توجه به سلایق و علایق افراد متفاوت است، می‌گوید: هر فرد با نوع خاصی از بالش‌ها احساس راحتی بیشتری دارد. اما بهتر است هنگام انتخاب، علاوه بر علایق خود به کیفیت مناسب به ویژه از لحاظ دارا بودن شرایط لازم برای آسیب نرساندن به گردن و کتف و شانه و همچنین نحوه قرار گرفتن ستون فقرات دقت داشته باشیم. همچنین باید میزان سفتی، نوع و اندازه بالش هم با توجه به شرایط فیزیکی یا مشکلاتی که فرد دارد مورد توجه قرار گیرد.
بالش‌های بدن
این فیزیوتراپیست درباره بالش‌های بدن توضیح می‌دهد: بعضی بالش‌ها به بالش‌های بدن معروفند. چون کل بدن را دربرمی‌گیرند. در واقع این بالش‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که شکل تختخواب‌ها را مشخص کنند. بنابراین می‌توانند برای همه مناسب باشند. اما بیشتر به خانم‌های باردار پیشنهاد می‌شود که نمی‌توانند در طول شب به راحتی بخوابند یا افرادی که معده درد یا کمر درد دارند.
بالش‌های حمایتی
دکتر بهرامیان با بیان اینکه بالش‌های ساپورت یا حمایتی برای همه ضروری است، ادامه می‌دهد: مهم نیست، شما به پشت، شکم یا کنار می‌خوابید؛ این نوع بالش‌ها می‌توانند برای همه مفید باشند. چون می‌توانند به کاهش فشار ستون فقرات، کاهش تنش عضلانی، همسویی گردن و سر و در نهایت بهبود خواب کمک کنند. بالش‌های ساپورت یا حمایتی نرم و قابل تنظیم هستند، بنابراین می‌توانید آن‌ها را زیر زانو یا پشت خود نگه دارید یا از آن‌ها به عنوان یک بالش در آغوش استفاده کنید.
زمان تعویض بالش
دکتر بهرامیان درباره چگونگی تشخیص زمان تعویض بالش می‌گوید: یکی از ویژگی‌های ضروری یک بالش خوب، راحتی آن است. اگر نیمه شب از خواب بیدار می‌شوید تا بالش خود را جمع کنید، تا کنید یا به آن ضربه بزنید، این نشانه خوبی است برای اینکه به یک بالش راحت جدید نیاز دارید. یک بالش راحت بالشی است که راحت روی آن بخوابید و فرم قرار گرفتن سر و شانه شما در طول شب به گونه‌ای باشد که صبح آرام و پرانرژی از خواب بیدار شوید.