همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: بعد از زلزله‌ها و حملات شدید به ری، این دژ ویران می‌شود و تا سال ۱۳۸۱ زیر خاک مدفون می‌ماند. اولین بار، مرحوم دکتر حسین کریمان، پژوهشگر و نویسنده کتاب ری باستان، موضوع حفاری باستان‌شناسانه این بخش را در سال ۷۵ـ ۷۶ مطرح کرد و بهار سال ۱۳۸۱ این خواسته محقق شد. با انجام عملیات حفاری، پیشینه تاریخی شگرفی از این بنا به دست آمد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
احمد ابوحمزه، ری‌شناس، اعتقاد دارد این دژ در دوران اشکانیان ساخته شده است. ابوحمزه درباره قدمت این بنا می‌گوید: «دژ رشکان در حقیقت محافظ ری بود. قلعه‌ای که ۳ باروی بیرونی، میانی و درونی از آن محافظت می‌کرد و در داخل باروی شهر باستانی ری قرار می‌گرفت. بخش‌هایی از باروی ری هنوز به چشم می‌خورد، البته بیشتر شبیه تلی از خاک تا یک دیوار محافظ. بعد از اسلام، فخرالدوله قلعه اشکانیان را تعمیر کرد و بر همین اساس به آن منطقه، فخرآباد می‌گفتند. این قلعه یا دژ به صورتی ساخته شده که از یک طرف کاملاً کوه پشت آن را گرفته و از فراز آن هم می‌توانیم تا طالقان را ببینیم.»
در این قلعه، اموال گران‌بها و اسلحه نگهداری می‌کردند. باستان‌شناسان از این محل، ابزارهای نبرد زیادی به دست آورده‌اند و در موزه ایران‌باستان از آنها نگهداری می‌کنند. بنای دژ رشکان از لاشه سنگ و ساروج است و اشکانی‌ها، اسم رشکان را از واژه ارشک گرفته بودند. ارشک پادشاهی بود که سلسله اشکانیان را بنا کرد و پادشاهان دیگر این کلمه را برای افتخار، به نام خودشان اضافه می‌کردند.