همشهری آنلاین - غزاله رادمان، مدیر و کارشناس ارشد تربیت بدنی: در گذشته کودکان بیشتر از هر جایی در بازیهایشان فعالیتهای بدنی را تجربه میکردند. تحرک و پویایی در اغلب بازیها حرف اول را میزد و محیط خارج از خانه و کوی و برزن پر بود از صدای شور و هیجان بازی بچهها. کسی نمیداند دقیقا این بازیها چگونه ابداع شد، ولی هرچه بود این بازیها رابطه مستقیم با سلامت روح و جسم کودکان قدیم داشت.
خواندنی های بیشتر را اینجا بخوانید
پریدن، دویدن، پرتاب کردن، چرخیدن، تمرکز کردن و بسیاری از فعالیتهای بدنی و ذهنی جزء جداناشدنی این بازیها بوده است. بازیهای قدیمی خود بهنوعی ورزش و تربیتبدنی بودند. تحقیقات و مطالعات زیادی نیز در این زمینه انجام و نتایج علمی و کاربردی نیز از آنها استخراج شده است. همین مهم باعث شده است تا احیای این بازیها در سازمانها و ارگانهایی که بهنوعی با سلامت مردم در ارتباط هستند مورد توجه قرار گیرد.
با یک مرور ساده میتوان ظرفیتهای ورزشی بازیهای قدیمی را درک کرد. بازیهایی همچون آسیاب بچرخ، آسیاب بشین، الکدولک، دوزبازی، زوو، لیلی، هفتسنگ، وسطی(واژبال)، شمع، گل، پروانه و... نمونهای از این بازیها هستند. مثلا بازی «شمع، گل، پروانه» چیزی شبیه به همان ورزش طنابزنی امروزی است. بازی واژبال یا همان وسطی چند سالی است که بهطورحرفهای در کشور دنبال میشود و فدراسیون ورزش واژبال هم داریم. بازی زوو با نام کبدی یکی از ورزشهای پرطرفدار بین جوانهاست و هر سال مسابقات جذابی برگزار میشود.
تحقیقات دانشگاهی نشان میدهد که بازیهای محلی، ضمن ایجاد نشاط و آمادگی عصبی، موجب برانگیختگی و تعامل بخشهای حسی و ادراکی و تصمیمگیری میشود و بهطورکلی زمینه نوعی یکپارچگی حسی و حرکتی را فراهم میکند. برمبنای این پژوهش، با کمی دقت در بازیهای بومی و محلی میتوان پی برد که این فعالیتهای جسمانی با بهکارگیری مناسب دستها و پاها و دیگر اعضای بدن، موقعیتهای مناسبی را برای اجرای حرکتهای فیزیکی فراهم میسازند و بدینترتیب سوختوساز کلی بدن را افزایش میدهند.
در شهرداری تهران از سال گذشته طرحی به نام «قهرمان شهر» در محلات پایتخت در حال برگزاری است که بر پایه احیای همین بازیهای بومی و محلی شکل گرفته است؛ طرحی که بازی و ورزش را به کوچهها و بوستانها میکشاند و میتواند بهانهای برای شور و نشاط شهروندی باشد. ورزش در قالب بازی، همیشه جذاب و سودمند بوده است.