همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: مرتضی قلی‌خان هدایت (صنیع‌الدوله) که رئیس مجلس وقت بود، دستور داد تا کتاب‌های «حقوق» را گردآوری کنند. این روند تا دوره سوم مجلس ادامه پیدا کرد و بیش از ۲۰۲ جلد از کتاب‌های خطی و کمیاب «میرزا ابوالحسن جلوه» عارف ناصری و بعدتر بیش از هزار جلد از کتاب‌های اهدایی احتشام‌السلطنه جمع‌آوری شدند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، در این‌باره می‌گوید: «ارباب کیخسرو و همراهانش فضایی محدود در کنار حوض‌خانه ساختمان قدیمی مجلس، معروف به ساختمان مشروطه ساختند تا خیلی زود به مرکزی معتبر تبدیل شود. تلاش‌های دیگر در سال ۱۳۰۲ نتیجه داد و ساختمانی در ضلع شرقی باغ بهارستان، یعنی عمارت عزیزیه (عزیزالسطانی) خریده و قسمتی از آن برای تاسیس کتابخانه‌ای وسیع‌تر در نظر گرفته شد.
در واقع این عمارت به ملیجک دربار تعلق داشت. عمارت ملیجک در محوطه و مجموعه بهارستان در تهران واقع شده است. تاریخ ساخت این عمارت، بر اساس خاطرات ملیجک، سال ۱۳۱۳ هجری قمری است. مجموعه بهارستان در کل متعلق به میرزا حسین خان سپهسالار بود و عمارت ملیجک اندرونی باغ سپهسالار است. این عمارت در دو طبقه با ایوانی زیبا رو به جنوب و پیرایه‌هایی آمیخته به سبک‌های سنتی و نوین معماری دارد که پیشینه معماری و تاریخی آن با مجلس پیوند خورده است.»
این کتابخانه را باید زاده انقلاب مشروطیت و مجلس در سال ۱۲۸۵ دانست اما اتفاق اصلی سال ۱۳۰۴ رخ داد. در این سال کتابخانه مجلس به‌عنوان اولین کتابخانه دولتی و مدرن ایران به‌طور رسمی افتتاح شد. سال‌ها بعد در بهمن ۱۳۴۱، ساختمانی با کاربری چندمنظوره افتتاح شد که در حال حاضر کتابخانه مرکزی در آن قرار دارد. گنجینه‌های کمیاب و تاریخی از کتاب‌های چاپی، سربی، سنگی و خطی، نشریه‌های ادواری، سند ملی و بین‌المللی، عکس و نقشه‌های تاریخی، منابع شنیداری و دیداری و ... این مرکز را به یکی از معتبرترین کتابخانه‌های ایران تبدیل کرده است.