همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: تحقیقات و بررسیها نشان میدهند عوامل مختلفی میتوانند بر بروز مشکلات مربوط به پوست به ویژه چین و چرو کهای پوست صورت تاثیرگذار باشند. بنابراین استفاده از کرمها و مرطوب کنندهها نمیتوانند به تنهایی از ایجاد چین و چروک جلوگیری کنند، اما آب را در پوست حبس میکنند و به طور موقت خطوط و چینهای ریز را میپوشانند.
عوامل مختلف در ایجاد چین و چروک صورت
دکتر امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره عوامل مختلف در ایجاد چین و چروک صورت میگوید: اصولاً برای اینکه چین و چروکی در پوست صورت ایجاد شود فاکتورهای مختلفی دخیل هستند؛ یکی از آنها «سن» است. یعنی با افزایش سن، میزان ساخت کلاژن و الاستین کاهش پیدا میکند و به تدریج بافت زیر پوست چروک میخورد و چروکها در صورت ظاهر میشوند. این قضیه هم با افزایش سن اتفاق میافتد. البته ژنتیک هم نقش بسیار مهمی در این خصوص دارد.
عامل مهم ژنتیک
به گفته این متخصص پوست، ژنتیک نقش بسیار مهمی در ایجاد چین و چروکهای صورت دارد. یعنی ژن بعضی افراد به گونهای است که شرایط ایجاد چروک در پوستشان سریعتر اتفاق میافتد و بعضی دیگر هم دیرتر.
به گونهای که میبینیم مثلاً ممکن است پوست یک فرد هفتاد ساله شاید بهاندازه فرد چهل ساله باشد که مهمترین عامل آن به موضوع ژنتیک او بر میگردد.
عوامل محیطی
دکتر احسانی میگوید عوامل محیطی در ایجاد چروک نقش بسیار مهمی دارند. یعنی کسانی که در طولانی مدت زیر نور آفتاب قرار میگیرند قطعاً چین و چروک بیشتری در پوست صورتشان دارند.
مصرف سیگار و تعداد و میزان استفاده از آن هم بسیار مهم است. یعنی کسانی که بیشتر از سیگار یا قلیان استفاده میکنند مشکلات مربوط به پوست از جمله چین و چروک بیشتری را هم تجربه خواهند کرد.
یعنی قطعاً به دلایل مختلف از جمله کاهش خون رسانی و دلایل دیگر مانند ایجاد مواد اکسیدان باعث میشود که پوست دچار چروک زودرس شود.
تغذیه، استرس و خواب ناکافی
به گفته این متخصص پوست، تغذیه نامناسب، خواب ناکافی و استرس هم از جمله دیگر عوامل مهم دیگر در ایجاد چین و چروک پوست صورت هستند. تحقیقات نشان داده کسانی که طولانی مدت استرس دارند چین و چروک صورت شا ن هم بیشترشده است. در واقع با افزایش سن، جدا از آنکه در واقع بافت زیر پوست کم میشود؛ حتی استخوانها هم تحلیل میروند.
دکتر احسانی میگوید برای درمان چروک و افتادگیهای پوست نمیتوانیم برای تحلیل استخوان کاری انجام دهیم. اما میتوانیم با تزریق چربی تا حدودی چربی تحلیل رفته را جبران کنیم و برای چروکهای ریز هم میتوان کارهای مختلف دیگری انجام داد.
نقش مهم کرمها
به گفته این متخصص پوست، استفاده از بعضی کرمها میتوانند در طولانی مدت به کلاژنسازی کمک کنند. در این خصوص بر سه دسته از داروها کار شدهاند. یکی از دسته داروهای مهم در این زمینه؛ داروهای اسید میوه هستند. اسیدهای میوه آلفا هیدروکسی اسیدها موادی هستند که کلاژنسازی را تحریک میکنند. به همین خاطر هم این باور عمومی در میان بسیاری افراد وجود دارد که مثلاً گذاشتن پوست بعضی میوهها بر صورت یا گردن باعث طراوت و کم شدن چروکهای پوست خواهد شد.
دکتر احسانی درباره تأثیر استفاده از پوست میوهها در کاهش چین و چروک پوست میگوید: استفاده از پوست میوهها در کاهش چین و چروک پوست شاید در ظاهر درست به نظر برسد. اما نکته مهم آن است که اسیدهای میوه باید خالصسازی شوند تا در طولانی مدت بتوانند کلاژنسازی را بیشتر تحریک کنند.
شاید در حال حاضر اسیدهای میوه چندین دهه است در دنیا استفاده میشوند. پزشکان و متخصصان پوست نیز با ایجاد تغییراتی در این مواد از آنها برای لایه برداریهای شیمیایی استفاده میکنند که تحت عنوان پیلینگ یا لایهبرداری از آنها استفاده میشود.
ویتامین C
به گفته این متخصص پوست و مو؛ دسته دیگر داروها ویتامین C هستند. ویتامین C ویتامینی است که خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. بنابراین خیلی خوب میتواند در تحریک کلاژنسازی و شفافیت پوست مؤثر واقع شود.
ویتامین C به صورت خوراکی، موضعی یا به شکل استفاده در قالب کرم بر پوست بدن کمک میکند. ضمن آنکه توجه داشته باشیم برای اثربخشی واقعی حداقل سه تا چهار ماه زمان لازم است.
ویتامین A
دسته دیگر در زیر مجموعه داروها و کرمهایی قرار میگیرند که حاوی ترکیبات ویتامین A باشند. ویتامین A از قدیمالایام در درمان بسیاری از بیماریها استفاده میشده است.
سردسته آن هم دارویی به اسم ایزوترتینوین است که دارویی برای درمان آکنه شدید است. از ایزوترتینوین برند معروفی با نام تجاری «راکوتان» در دست است.
کپسولهای راکوتان در درمان جوش استفاده میشوند. داروی دیگری از این خانواده «آسیترتین» در درمان بسیاری از بیماریها به ویژه «پسوریازیس» استفاده میشود.
ترکیبات موضعی این داروهای حاوی ویتامین A به اسمهای مختلف از جمله ترتینوئین، ایزوترتینوئین، رتینول و ... با تفاوتهایی از ویتامین A ساخته شدهاند.
رتینول و ترتینوئین
بعضی داروها به طور مشخصتری در درمان چروکهای پوست مؤثر هستند که سردسته آنها رتینول و ترتینوئین است. البته از ترتینوئین بیشتر برای درمان جوشها استفاده میشود.
فراموش نکنیم مصرف طولانی مدت این داروها شاید بعد از حدود چهار یا پنج ماه میتواند در تحریک کلاژنسازی مؤثر و باعث شادابی و طراوت بیشتر پوست و همچنین قوام بیشتر آن شود.
ضرورت استفاده از درمانهای مکمل
دکتر احسانی میگوید: اینکه فردی که این گونه کرمهای مختلف برای او تجویز میشود انتظار داشته باشد فوراً درمان شود چنین چیزی امکان پذیر نیست و مطمئناً افراد باید زمان و حوصله زیادی داشته باشند تا درمان به مرور و به تدریج اتفاق بیفتد. ضمن آنکه همیشه ترکیب با کارهای درمانی دیگر مانند لیزر، آر اف، هایفو، تزریق ژل، چربی یا پلاسماست که میتواند در درمان مؤثر واقع شود.