همشهری آنلاین - سحر جعفریان: اما آیا این امید، انواع و اقسامی دارد؟ آیا امیدِ خوب یا بَد داریم؟ اصلا امید، اندازه و مرز دارد؟ آیا برای شروعِ گونه‌های مختلف عمل و هدف به اندازه و مقدار معینی از امید نیاز است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌های ساده اما ضروری، نوشتار کوتاه زیر را مرور کنید. «صادق اسماعیلی»، روانشناس و رفتار درمانگر در این باره می‌گوید: «امید، نیرویی‌ست که از خواست، نیاز و آرزو نشات می‌گیرد. نیرویی که به ابعاد مختلف زندگی افراد معنا می‌بخشد و به تعبیر ساده افلاطون، انتظار لذت در آینده است. اندیشمندان بعد از افلاطون نیز عناصر سازنده امید را منابع و مسیرهای آن معرفی کرده‌اند. عناصری که کاستی و افزونی در هر یک از آنها منجر به تقسیم‌بندی امید به ۲ بخش واقعی و کاذب می‌شود. براین اساس منبع امید باید واقعی و متناسب با شرایط فردی و بیرونی به اضافه تلاش و پشتکار باشد. اگر غیر از این موارد باشد در واقع فرد دچار سندروم امید کاذب است! سندرومی که به خودفریبی، خیال واهی و خوش خیالی بیشتر شباهت دارد.»
اسماعیلی می‌افزاید: «امید کاذب در کوتاه مدت ممکن است مانند مسکنی برای کاهش اضطراب‌های اجتماعی و اقتصادی عمل کند یا حال خوشی را پدید آورد اما در بلندمدت چون حاصلی که فرد انتظار داشته را به وجود نمی‌آورد، آسیب‌زاست (از توهم‌گرایی تا افسردگی). از سویی امید باید باورپذیر (براساس الگوهای عینی و ذهنی) باشد تا بتواند به صورت واقعی و معناگرا سبب اطمینان و آرامش‌خاطر فرد شود. برای تبدیل نشدن امیدتان به سراب نیاز است که ابتدا شناخت کامل از خصوصیات و توانمندی‌هایتان داشته باشید. در گام بعدی باید به شناسایی همه جانبه محیط اطراف با توجه به عومل اثرگذار مانند شغل، درآمد، شرایط خانوادگی، اجتماعی و سایر پدیده‌ها بپردازید. امید اگر واقعی باشد سطوح فردی و اجتماعی را دربر خواهد داشت.»