همشهریآنلاین - پروانه بندپی: شاید برای شما هم پیش آمده باشد که موقع راه رفتن در خیابان، یا جلوی عابربانک و موقع برداشت وجه، یا در کوچه و موقع رفتن سرکار، یا موقع برگشتن به خانه با صدای بلند مشغول حرف زدن با خودتان شوید و درباره مسائل مختلف روزمره، روابط عاطفیتان، مشکلات محل کار و ... با خودتان گفتگو کنید. گاهی نیز ناگهان متوجه میشوید که فرد دیگری هم پشت سرتان است و از این که این رفتار شما را دیده و تکگوییِ شما را شنیده، احیانا شرمنده میشوید.
خیلی از افراد حتی بلندبلند با کسی در ذهن خود دعوا میکنند، فحاشی میکنند، یا با عصبانیت برایش خط و نشان میکشند و تهدیدش میکنند. بسیاری از افرادی که این حالات و رفتار را دارند، نگران این هستند که مبادا دچار جنون یا یک اختلال حاد روانیِ دیگر شده باشند.
دکتر منا کروندی، روانپزشک و متخصص اعصاب و روان در گفتگو با همشهریآنلاین اما درباره این علامت توضیح میدهد: ما اول باید مشخص کنیم افرادی که درباره مسائل روزمره، بلندبلند با خودشان حرف میزنند، آیا مبتلا به اختلالی روانی هستند و آیا اختلال آنها در حیطه توهم میگنجد یا نه؟
این متخصص اعصاب و روان میگوید: در توهم، فرد گاهی چیزهایی را میبیند و میشنود که دیگران نمیبینند و نمیشنوند. بنابراین در پاسخ به آن صداها و تصویرها شروع میکند به حرف زدن با خود با صدای بلند، عصبانیشدن و جدالکردن. حتی ممکن است به دنبال توهماتی که دارد، در ذهن خود، کسی را به قتل برساند. همه این موارد در حیطه مسائلِ مرتبط با جنون یا روانپریشی یا Psychosis تلقی میشود.
این روانپزشک ادامه میدهد: اما گاهی بلندبلند با خود صحبت کردن و دعوا کردن و ... ارتباطی با توهم ندارد و در افراد عادی و غیربیمار هم رخ میدهد و دلیلش میتواند عوامل بیرونی ناامنی مثل فشارهای اقتصادی، ناامنی عاطفی، انتشار یک بیماری مهم مثل کرونا در جامعه، سوگ عزیزان و مواردی از این دست باشد. درواقع فشار سنگینی که این موارد به ذهن و روان فرد وارد میکند، باعث میشود که او افکاری را که در سر دارد، بلندبلند بیان کند، یا راه حلش را با صدای بلند مطرح کند، یا در مورد مسائل روزمرهای که برایش رخ داده، کسی را مخاطب قرار دهد و حتی با صدای بلند با او دعوا کند. درواقع هر چیزی که در ذهن و فکرش وجود دارد را با صدای بلند بروز میدهد.
دکتر کروندی میگوید: همه ما در طول روز قاعدتا به خیلی چیزها فکر میکنیم؛ درباره خیلی از آدمها و رفتارهایشان، درباره خودمان و رفتارهایمان. ممکن است دست به خودسرزنشگری بزنیم یا در ذهنمان با دیگری دچار جدال و کشمکش شویم. در این شرایط به جای فکر کردن به تمام این موارد در ذهن، بلند بلند دربارهاش حرف میزنیم.
این متخصص اعصاب و روان با بیان این که این مورد (بلند با خود حرف زدن) بیشتر در افراد مبتلا به وسواس دیده میشود، ادامه میدهد: البته این چیزی است که من معمولا در معاینات بالینی میبینم و مشاهده میکنم. درواقع افراد دچار وسواس وقتی چیزی را با صدای بلند مطرح میکنند، انگار از شک و تردیدشان درباره آن مساله کاسته میشود. ولی این مورد در افراد عادی و غیر بیمار هم دیده میشود که میتواند مرتبط با زمینههای افسردگی، اضطراب و تمام اختلالات اضطرابی باشد.
دکتر کروندی با تاکید بر این نکته که این مورد، چیز نگرانکننده یا مساله بزرگی نیست، میگوید: با این حال اگر فرد با این علامت به روانپزشک مراجعه کند، روانپزشک، او را از نظر اختلالات زمینهای مثل ابتلا به افسردگی، وسواس، اضطراب، زمینههای مصرف موادمخدر، عفونت و موارد دیگر بررسی میکند تا مشخص شود پای اختلالی روانی در میان است یا خیر.
این روانپزشک میگوید: در مورد زمینههای اختلالات اعصاب و روان، معاینه توسط یک روانپزشک لازم است تا مطمئن شویم که بیماری یا اختلالِ زمینهای خاصی نداشته نباشیم، یا در زمینه آن اختلال دچار اختلال عملکرد نشده باشیم یا فعالیتهای روزمره ما مختل نشده باشد. اگر این موارد رخ نداده باشد، این علامت - بلند صحبت کردن فرد با خودش - مساله خاصی نیست و معمولا با کاهش تنشها و فشارهایی که بر روی فرد وجود دارد، آن علامت هم برطرف میشود.
این متخصص اعصاب و روان با تاکید بر این که بین افرادی که براثر توهم و جنون با خود صحبت میکنند و افرادی که زیر فشارهای مختلف به حدیث نفس رو آوردهاند، تمایز و تفاوت وجود دارد، میگوید: توهم همانطور که گفتم، به این صورت است که گاهی اوقات چند نفر در ذهن ما وجود دارند که با هم همهمه و گفتگو میکنند. افرادی که به اختلال جنون مبتلا هستند، توهمات شنوایی و بینایی دارند و فرد نمیتواند تفاوت و تمایزی بین آنها و واقعیت قائل شود. بنابراین در پاسخ به آنها بلند میخندد، بلندبلند با آنها (که وجود خارجی ندارند) حرف میزند، گاهی آنها با او فحاشی میکنند، او را وادار به عدم مصرف داروها کنند، او را ترغیب به خودکشی کنند، وادارش میکنند که افکار بدبینانه داشته باشد. اگر این موارد وجود داشته باشد، نگران کننده است و فرد حتما باید به روانپزشک مراجعه کند.