همشهری آنلاین- بهاره خسروی : به گفته «علیرضا زمانی» تهران پژوه، بانی ساخت آن «حاج محمد حسن مروی» معروف به فخرالدوله بود. مدرسه خان مروی از اولین دارالعلم‌های معارف اسلامی قرن سیزدهم و چهاردهم بود. زمانی درباره ویژگی های معماری مدرسه و مسجد خان مروی می گوید: «قدمت کاشیکاری داخل مسجد کوچک که قدیمی‌ترین تزیین‌های معماری مدرسه است به اواخر دوره قاجار می‌رسد. در دوره مشروطه و تولیت حاج ملاعلی کنی، مسجدی در ضلع جنوبی مدرسه ساخته شد. در زمان حاج ملا علی کنی، شبستان فعلی مدرسه جنب ورودی اصلی که به عنوان انبار غله و کاه مورد استفاده بود کامل تخلیه شد و به عنوان مسجد مورد استفاده قرار گرفت.»
با توجه به اینکه این مسجد در ابتدا مدرسه بود و بعد بنای مسجد به آن اضافه شد نقشه‌اش شبیه مساجد چهارایوانی است و حیاطی با ایوان‌های احاطه شده دارد. ایوان بزرگ در بخش شمالی بنا واقع شده و همچنین در دل این بنا دو مدرسه یکی کوچک در ضلع جنوب غربی و کمی قبل‌تر از آن هم مدرسه بزرگ ساخته شده است. صحن این بنای شاهکار معماری قاجاری مستطیل‌شکل و دارای طول شمالی است و حجره‌ها، کتابخانه، چند باغچه و یک حوض بزرگ در میانه حیاط به زیبایی این بنای پرماجرای تاریخی افزوده است.
زمانی تعریف می‌کند که مدرسه مروی در زمان رضا شاه تغییر کاربری داد و از یک مدرسه مذهبی تبدیل به دانشکده هنرهای زیبا شد. البته این روند تا شهریور ۱۳۲۰ ادامه داشت و بعد از آن دوباره اداره‌اش را علما و طلاب دست گرفتند.