همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: سقاخانه مشیرالسلطنه در کنار مسجد تاریخی مشیرالسلطنه در کوچه تشکری موحد (بلورسازی سابق) و در پایین‌دست چهارسوق‌چوبی قرار دارد. کاسبان و ساکنان محل اعتقاد دارند قدمت این سقاخانه برابر با عمر مسجد مشیرالسلطنه است (مسجدی که به مسجد ساعت هم معروف است و نام امروزی آن مسجد الاقصی است) و به همین دلیل قدمت این سقاخانه را سال ۱۲۸۲ شمسی تخمین می‌زنند و از آن سالیان تا کنون بارها مرمت شده است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
نصرالله حدادی، تهران‌شناس، درباره تاریخچه و قدمت این سقاخانه می‌گوید: «سقاخانه مشیرالسلطنه از جمله سقاخانه‌های قدیمی و دایر تهران محسوب می‌شود که پشت مسجد ساعت یا مشیرالسلطنه واقع شده است. این مسجد توسط مشیرالسلطنه بنا شده که وزیر خزانه مظفرالدین‌شاه بود و بعداً نخست‌وزیر در دوره محمدعلی‌شاه قاجار شد و نام او در زیر ساعت مسجد حک شده است: «در عهد دولت سلطان عادل کامکار مظفرالدین‌شاه قاجار خلدالله ملکه، حسب الفرمایش جناب مستطاب اشرف افخم مشیرالسلطنه وزیر خزانه و بیوتات دامه ظله‌العالی اتمام پذیرفت.»
بر همین اساس، از مشیرالسلطنه به‌عنوان بانی این سقاخانه یاد می‌شود. همچنین سقاخانه سعادت یکی دیگر از سقاخانه تاریخی این خیابان به شمار می‌رود که از زیباترین و شاخص‌ترین سقاخانه‌های دایر تهران است و نبش کوچه سعادت قرار دارد.
اخیراً این مکان توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی مرمت و حفاظت شده است و اهالی قدمت بنای اولیه آن را بیش از ۲۰۰سال ذکر می‌کنند. از جمله تزیینات قابل توجه این بنا که شامل کاشیکاری، آیینه‌کاری، تزیینات آجری زیبا، حجاری و غیره است، می‌توان به کتیبه‌ای سنگی که بر اساس اظهارات مردم، تاریخ ساخت آن بسیار جدیدتر از قدمت خود سقاخانه است، اشاره کرد.
حاج عباسعلی، فرزند مرحوم عزیز، در تاریخ ۱۲۶۰ آن را بنا کرده است. کاشی‌های به کار رفته در این سقاخانه از جمله نفیس‌ترین تزیینات کاشی سقاخانه‌های تهران به شمار می‌آیند و سقاخانه و شمع‌خانه آن هنوز مریدان خود را دارد.
سقاخانه چهارسوق‌چوبی هم در خیابان سعادت واقع شده و بانی آن هم شخصی به نام حاج عبدالحمید بود که نزدیک به ۸۰سال قبل آن را ساخته است. این سقاخانه نیز مانند اغلب سقاخانه‌های پایتخت بازسازی شده و سردری جناقی‌شکل با تزییات آجری و کاشی دارد.