همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: نصرت الملوک کاشانچی جزو نخستین بانوانی بود که به دانشگاه راه یافت و توانست در رشته طب تحصیل کند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
نصرت‌الملوک در سال ۱۲۹۳ به دنیا آمد. پدرش علینقی کاشانچی تاجر معروف و از ثروتمندان طراز اول زمان خود بود. او طبق رسم معمول آن زمان در پایان دوره دبستان ازدواج کرد، اما این ازدواج منجر به طلاق و سکوی پرتابی برای رسیدن به موفقیت شد. نصرت‌الملوک تا پایان عمر به همراه فرزندش زندگی کرد و به تحصیل پرداخت.
علیرضا زمانی، تهران‌پژوه در این باره می‌گوید: «پشتکار و تلاش نصرت‌الملوک برای تحصیل باعث شد تا او در سال ۱۳۱۱و زمانی که ۱۸سال داشت، جزو نخستین زنانی باشد که وارد دانشکده پزشکی تهران شده است. او ابتدا در رشته مامایی در دانشگاه پزشکی ایران مشغول به تحصیل شد، سپس به برلین رفت و در ادامه برای تحصیلات تخصصی در رشته مامایی راهی پاریس شد و در نهایت بعد از دریافت مدرک مامایی به تهران برگشت و مشغول به کار شد. او در کنار فعالیت خود توانست ادامه تحصیل دهد و در رشته پزشکی زنان مدرک دکتری بگیرد.
کاشانچی در جنوب تهران در یکی از ساختمان‌های پدرش پلی‌کلینیک تخصصی زنان و مامایی تاسیس و بانوان محروم را رایگان معاینه و مداوا کرد. او همچنین در کنار درمانگاه، کلاس اکابری را با حضور بانوان تحصیل‌کرده و روشنفکر برای زنان بی‌سواد تشکیل داد و همچنان مصمم بود تا زایشگاهی برای محرومان تاسیس کند.
به همین خاطر برخلاف عرف آن دوران(حضور زنان در محافل) در زمانی که عده‌ای از تجار و ثروتمندان در منزل پدری‌اش دعوت بودند، وارد مجلس شد و خواسته اش را مطرح کرد. کار آن روز او باعث شد که تجار هزینه تاسیس یک درمانگاه مجهز را تقبل کنند. نصرت‌الملوک با کمک دوستان دوران تحصیلش در آلمان که اغلب مهندس بودند کار ساخت درمانگاه را شروع کرد و تجار خیر آن‌قدر پول جمع کردند که او توانست یک بیمارستان مناسب تاسیس کند و نام آن را بیمارستان «بازرگانان» گذارد که در خیابان ری واقع بود و علاوه بر بخش زنان و مامایی بخش جراحی و داخلی نیز داشت.
بانو کاشانچی بعد از مدتی در وزارت دادگستری و پزشکی قانونی استخدام شد. اما نظارت بر بیمارستان بازرگانان را ترک نکرد. پس از زمان کوتاهی از او خواستند تا او بیمارستانی برای کارکنان دادگستری بسازد. این بیمارستان نخستین بیمارستان دادگستری بود که در طبقات زیرین قسمت غربی کاخ دادگستری در مجاورت خیابان خیام ساخته شد و او ریاست آن را بر عهده گرفت. علاوه بر آن، به‌عنوان نخستین زن شاغل در پزشکی قانونی، بخش زنان را بنیان‌گذاری کرد. به‌این‌ترتیب، بانو نصرت الملوک کاشانچی نخستین زن پزشکی است که به استخدام وزارت دادگستری و پزشکی قانونی درآمد.»
همچنین دکتر سکینه پری همدانی، نخستین پزشک جراح زن تهرانی است که در ۲۶ سالگی، موفق به کسب مدرک پزشک عمومی شد و ۵سال بعد با ادامه تحصیل خود توانست در رشته جراحی و سرطان‌شناسی تخصص بگیرد. بدین ترتیب، به عنوان نخستین جراح زن ایرانی به‌شمار آمد.