همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: بعد از سقوط سلسله قاجار فقط تعدادی کاخ و عمارت در تهران باقی مانده بود و شهری که عنوان پایتخت را یدک می کشید عملا از امکانات اولیه بی بهره بود. در آن برهه اهالی تهران هنوز آب شرب سالم نداشتند و مصرف آب تصفیه نشده بلای جان مردم شده بود. کلنگ ساخت بیمارستان تخصصی پوست در چنین شرایطی به زمین زده شد تا مرگ و میر ناشی از ابتلا به بیماری های پوستی فروکش کند.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
نصرالله حدادی در باره ساخت بیمارستان رازی در محدوده میدان شاپور قدیم و وحدت اسلامی امروز می گوید: «رضا شاه که تازه به قدرت رسیده بود با آلمانی ها رابطه دوستانه ای داشت و از این امتیاز برای ساخت ساختمان و مراکز درمانی مدرن در تهران استفاده می کرد. در آن برهه طبق توافق دو کشور قرار شد آلمانی ها در یک بازه زمانی چهار ساله ۴ بیمارستان مجهز در تهران بسازند که حد فاصل سالهای ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۴ به تعهدشان عمل کردند. بیمارستان هزار تختخوابی رازی یکی از ۴ بیمارستانی بود که آلمانی در تهران ساختند.»
بیمارستان رازی در خرداد ۱۳۱۳ توسط دکتر عباس خان ادهم، معروف به اعلم الملک و با حضور تعدادی از رجال مملکتی افتتاح شد و به بهره برداری رسید. حدادی معتقد است، ساخت بیمارستان تخصصی پوست در تهران که جمعیتش روز به روز بیشتر می شد یکی از نیازهای اساسی مردم در دوره پهلوی اول بود: «در آن سالها برخی بیماری های پوستی مثل «برص» که ریشه ژنتیک داشت در تهران رواج پیدا کرده بود و شیوع برخی بیماری های خطرناک و واگیردار مثل «گال» یا «جرب» جان مردم را به خطر انداخته بود. جرب نوعی بیماری پوستی و عفونی خطرناک بود و اوایل دوره پهلوی اول به شدت در تهران همه گیر شد. مبتلایان به این بیماری گاهی از شدت خارش تکه های آجر را به دست و پایشان می کشیدند و به همین دلیل در فرهنگ عامه به این بیماری خارشک هم می گفتند. در آن سالها وقتی بدن فردی خون‌آلود می شد نشانه این بود که به جرب مبتلا شده و بعد از ساخت بیمارستان رازی درمان این بیماران در اولویت قرار گرفت.»
بیمارستان رازی در اراضی قوام الدوله ساخته شد و در سال های ابتدایی به دلیل محصور بودن بین معدود ساختمان های حوالی میدان رازی به خیابان شاپور قدیم و وحدت اسلامی فعلی راه نداشت تا اینکه خانه سراج الدوله بهزادی را تخریب کردند تا بیمارستان به خیابان اصلی راه پیدا کند. حدادی در این باره می گوید: «مداوای بیماران پوستی تا سال ۱۳۱۵ در ساختمان ابتدایی ادامه داشت تا اینکه باغ محتشم السلطنه اسفندیاری به مبلغ ۵۲ هزار تومان خریداری شد و درمانگاه‌ها و بخش های داخلی و جراحی را در همین بخش راه انداختند. بیمارستان رازی تا سال ۱۳۳۴ که همه مردم تهران از آب لوله کشی برخوردار نبودند روزهای شلوغی را سپری کرد و بزرگ‌ترین مرکز درمان بیماران پوستی بود.»