همشهری آنلاین- شهره کیانوش راد: تماشای فیلم در سالن‌های پرجمعیت سینما یکی از تفریحات جذاب و هیجان‌انگیز تهرانی‌ها در دهه ۳۰ بود. روزگاری لاله زار با ۱۷ سالن نمایش در کانون توجه سینما دوستان قرار داشت و به مرور سینماهایی هم در مناطق مختلف تهران ساخته می‌شد که نمایش فیلم‌های پرمخاطب را در برنامه خود قرار داده بودند.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
برخی سینمادارها برای جلب مخاطب و رونق سینما علاوه بر سالن اصلی نمایش، دارای بالکن یا اصطلاحا لژ خانوادگی بودند. شادمهر راستین، نویسنده و فیلمنامه نویس، درباره کارکرد لژخانوادگی در سینماهای مشهور آن دوره می‌گوید: «در دهه ۴۰ همه سینماهایی که در تهران فعالیت می‌کردند خانوادگی بود و محدودیتی برای حضور افراد مختلف در سینما وجود نداشت. در دهه ۵۰ فیلم‌ها بر اساس محتوایی که داشتند درجه بندی شدند. برخی فیلم‌ها برای زیر ۱۸ سال ممنوع بود و خانواده‌ها با اطلاع از این موضوع، همراه خانواده خود به سینما نمی‌رفتند.»
سینماهایی با اکران فیلم‌های روز
سینماهای محله‌ای که در مناطق مختلف تهران دایر شده بود، پرمخاطب و خانوادگی‌تر از سینماهای شهری بودند. شادمهر راستین، تفاوت این نوع سینماها را به فیلم‌های اکران شده در سالن آنها مربوط می‌داند و می‌گوید:«سینماها در آن دوره دو ویژگی مهم داشتند. برخی سینماهای تهران مانند سینماهای خیابان لاله زار به سینماهای شهری معروف بودند. در این سینماها فیلم‌های روز را اکران می‌شد. نسخه‌های فیلم که معمولا دو یا ۳ نسخه بود بعد از نمایش در سینماهای شهری، در سینماهای محله‌ای نمایش داده می‌شد. این دسته از سینماها مانند مونت کارلو در نارمک، سینما کارون در خیابان رودکی، سینما ماندانا در خیابان دماوند پرمخاطب و اغلب خانوادگی بودند.»
سینمای خانوادگی
از دهه ۴۰ به دلیل توسعه شهر تهران، سینماهای مختلفی ساخته شد. با افزایش تعداد سینماها و روی پرده رفتن فیلم‌های خارجی، تماشای فیلم به صورت خانوادگی در سینماهای لاله‌زار کمتر شد و مدیران سینما تغییراتی تحت عنوان سینمای خانوادگی در فضای سینماها ایجاد کردند. شادمهر راستین در این باره می‌گوید: «مدیران سینما برای جلب مخاطبان خود به ویژه خانواده‌ها، قسمت بالکن سینماها را که برای نشستن مقامات استفاده می‌شد با ایجاد تغییراتی به لژخانوادگی اختصاص دادند. هر چند این پروژه هم نتوانست رونق دهه ۳۰ را به سینماهای لاله زار برگرداند. برای مثال سینما ایران، بالکن بزرگی داشت که معمولا اعیان و اشراف برای تماشای فیلم در این قسمت می‌نشستند. مدیران این سینما برای اینکه قسمتی را به خانواده‌ها اختصاص دهند، بالکن را به لژخانوادگی تبدیل کردند. بعد از آن سینما سپیده هم نیم طبقه‌ای را به خانواده‌ها اختصاص داد. همه این تغییرات با هدف رونق سینماها انجام می‌شد، اما موضوع مهم، انتخاب خانواده‌ها بود و اگر تشخیص می‌دادند فیلمی مناسب تماشا همراه خانواده نیست حتی با داشتن لژخانوادگی هم همراه خانواده به سینما نمی‌رفتند.»