همشهری آنلاین- علی‌الله سلیمی: حزب‌الله لبنان و سید حسن نصرالله، نام‌های آشنایی در جبهه مقاومت منطقه هستند که پیوند ناگستنی با همدیگر دارند و یادآور بیش از سه دهه مبارزه و مقاومت با اشغالگران قدس شریف هستند. در زمینه آشنایی بیشتر با این دو نام آشنا و ماندگار در جبهه مقاومت آثار متعددی تالیف و منتشر شده که سه اثر برجسته و قابل توجه را مرور می کنیم.
- «حزب‌الله»
«حزب الله» لبنان از مشهورترین و مهمترین گروه‌های مقاومت و اسلام‌گراست که در جهان اسلام ظهور یافته و اثرات مهمی از خود در صحنه بین‌الملل به جا گذاشته است. این جنبش که توانسته از بدو شکل‌گیری تا به امروز توفیقات فراوانی کسب کند، به نماد عزت و اقتدار ملی لبنان مبدل شده است. پیرامون این جریان اثرگذار مقاومت، آثار متعددی تا به حال تالیف و منتشر شده که یکی از آنها، اثری با عنوان«حزب‌الله، حقایق و ابعاد» به قلم سیده سمیه طباطبایی است که سوی انتشارات روایت فتح منتشر شده است. نویسنده در این اثر، به بررسی تاریخچه شکل‌گیری حزب‌الله لبنان و اوج‌گیری این جنبش در فاصله سال‌های ۱۹۹۳ تا امروز می‌پردازد. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:«رزمندگان مقاومت در شهرها و روستاهای خود بودند، کارهای روزانه‌شان را انجام می‌دادند و هروقت لازم می‌شد می‌جنگیدند و بعد از پایان عملیات هم به خانه‌هایشان می‌رفتند. به این ترتیب، هیچ‌کس از شرکت آنها در عملیات خبردار نمی‌شد. قاعده کلی عملیات‌ها این بود؛ ضربه زدن و گریختن. این شیوه عملیات، خسارت زیادی به اسرائیلی‌ها نمی‌زد، اما تداومش آنها را مجبور می‌کرد، دائم در حالت آماده‌باش باشند؛ چیزی که باعث فرسایش توان نظامی و از بین رفتن روحیه آنها می‌شد.» موضوع کتاب حاضر بررسی جایگاه حزب الله در نظام سیاسی بین المللی است که به صورت تحقیق علمی آکادمی گردآوری شده و در آن تمامی فعالیت‌های حزب‌الله در ۱۱ فصل با عنوان‌های حزب الله چه کسی است به اصول و مقدمات، مانیفست حزب‌الله، آزادسازی و پیروزی، قدس در ضمیر ناخودآگاه حزب الله، حزب الله و آمریکا، حزب الله تاکجا پیش می‌رود و... مورد بررسی قرار گرفته است.
- حزب‌الله لبنان و بیداری اسلامی
کتاب «حزب‌الله لبنان و بیداری اسلامی» نوشته حمید پاشاپور یوالاری از سوی انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد. در این کتاب به این مسئله اشاره می شود که حزب‌الله لبنان در میان شیعیان لبنان و از طریق فعالیت‌های اجتماعی و بیدارگر حضرت امام خمینی(ره) و شهید صدر و همچنین شهید مصطفی چمران برای یافتن هویت و اعتماد به نفس در جامعه لبنان شکل گرفت و در مبارزه با اسراییل برومند شد. با حمله ارتش اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲، بدون هیچ مقاومتی از سوی گروه‌های فلسطینی و جنبش امل، پایتخت لبنان به اشغال درآمد. تنها در مناطق خلده، دانشکده علوم و ضاحیه گروه‌هایی که خود را پیروان امام خمینی می‌نامیدند، مقاومت کردند. جنبش حزب الله که مبانی اعتقادی و روش عملی خود را از اصول اسلام می‌گیرند، به همین دلیل ضرورت تحرک سیاسی همه طبقات مردم برای به دست گرفتن زمام امور کشور و نبود سلطه بیگانگان را ضروری می‌داند و همچنین جهاد علیه اشغالگران را واجب شرعی می‌داند. از این رو مبارزه با اسرائیل سرلوحه فعالیت حزب الله است. شورای رهبری مرکب از هفت نفر است که از طریق انتخابات داخلی برگزیده می‌شوند. در هر کنگره حزب برخی تغییرات در درون تشکیلات و سازماندهی حزب مانند طرح مناصب جدید یا انضمام برخی مناطق به یکدیگر، مورد تصویب قرار می‌گیرد. حزب الله اکنون در مرحله ای از پویش تاریخی قرار دارد که به جنبشی تأثیرگذار در لبنان و منطقه خاورمیانه تبدیل شده است.
- از مقاومت تا پیروزی
کتاب«از مقاومت تا پیروزی» با عنوان فرعی تاریخچه حزب الله لبنان ۱۳۷۹-۱۳۶۱ به قلم مسعود اسداللهی تالیف و از سوی موسسه نشر و تحقیقات ذکر منتشر شده است. در این کتاب، تاریخچه پیدایش، رشد، عملکرد و دستاوردهای جنبش «حزب‌الله» لبنان از سال ۱۳۶۱تا ۱۳۷۹در سه فصل تدوین شده است. در فصل اول پیشینه تاریخی و اجتماعی «شیعیان در لبنان»، از زمان قیمومیت فرانسه بر لبنان (۱۹۴۳- ۱۹۲۰) تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تاثیر آن در جنبش شیعیان لبنان، شرح داده می‌شود. فصل دوم مربوط به چگونگی«پیدایش حزب‌الله لبنان» است. از جمله مطالب این فصل عبارت‌اند از: تهاجم ۱۹۸۲اسرائیل به لبنان، انشعاب در جنبش امل، ورود ایران به صحنه لبنان، حزب‌الله انقلاب اسلامی در لبنان، شیعیان و حکومت امین جمیل، اعلام موجودیت حزب‌الله، امل و مقابله با حزب‌الله، جنگ اردوگاه‌ها، و جنگ امل علیه حزب‌الله. در فصل سوم عملکرد حزب‌الله لبنان پس از«پیمان طائف» تا سال‌های اخیر که مبارزات حزب‌الله به خروج اسرائیل از مناطق اشغالی لبنان انجامید شرح و بررسی شده است. گزیده‌هایی از مطالب این فصل چنین است: امضای پیمان طائف، کنگره اول حزب‌الله، حزب‌الله و کابینه جدید (۱۹۹۲)، ترور و ربودن رهبران حزب‌الله، جنگ ۱۶روزه (۱۹۹۶)، سال‌های اوج‌گیری حزب‌الله، ارائه خدمات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی، منابع مالی حزب‌الله، و پذیرش قطعنامه .۴۲۵کتاب با سه ضمیمه شامل نامه سرگشاده حزب‌الله، متن سند پیمان طائف و گاهشمار وقایع، همچنین فهرست منابع و ماخذ به پایان می‌رسد.