در آتش سوختن قصر یاقوت در منطقه سرخه حصار یکی از غم‌انگیزترین و در عین حال مضحک‌ترین اتفاقاتی است که در دوره حکومت ناصرالدین شاه رخ داد که در برخی منابع مکتوب به ثبت رسیده.

همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: قصر یاقوت یکی از تفرجگاههای ییلاقی ناصرالدین شاه بود اما گاهی اوقات عوامل دربار در این مکان بیتوته و در غیاب پادشاه خوشگذرانی می کردند.

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

غلامعلی خان عزیز السلطان معروف به ملیجک دوم یکی از درباری هایی بود که مدام به قصر یاقوت می رفت اما رفت و آمدهای مکرر او به این مکان عاقبت کار دستش داد و موجب آتش سوزی بنای اصلی و محدوده سرخه حصار که شکارگاه ناصرالدین شاه بود شد.

نصرالله حدادی، تهران پژوه، از آتش سوزی قصر یاقوت به عنوان یکی از تاریخی ترین حریق های تاریخ تهران نام می برد و می گوید: «اعتماد السلطنه که یکی از رجال بانفوذ دوره ناصری بود در کتاب روزنامه خاطراتش نقل کرده که ملیجک برای تفرج به قصر یاقوت رفته بود اما هنگام روشن کردن بخاری روسی که با چوب و زغال سنگ کار می کرد بی‌احتیاطی کرد و موجب آتش سوزی مهیب این مکان شد.»

اعتمادالسلطنه در این کتاب نوشته که دی ماه ۱۲۶۳ شمسی مهمانی باشکوهی در دربار برپا و او در این مهمانی مامور می شود که ماجرای آتش سوزی قصر یاقوت را با شگردهای خاصی به اطلاع ناصرالدین شاه برساند. اعتماد السلطنه ابتدا از آتش سوزی قصر یاقوت می گوید و بعد که با خونسردی ناصرالدین شاه مواجه می شود و اعتراف می کند که این مکان به تلی از خاکستر تبدیل شده است.

آنطور که در که در کتاب خاطرات اعتماد السطنه آمده ناصرالدین شاه که علاقه خاصی به ملیجک داشت او را خطاب قرار می دهد و می گوید: «ملی جان غصه نخور! معمار باشی باید خسارت بدهد.»

واکنش ناصر الدین شاه به یکی از عظیم ترین آتش سوزی های تهران در آن دوران با بهت و حیرت درباری ها مواجه می شود. حدادی معتقد است ریشه خونسردی ناصرالدین شاه را باید در رواج سنت عجیب آتش سوزی های گاه و بی گاه در دوره قاجار که بدعت آن از دوره حکومت فتحعلی شاه گذاشته جستجو کرد. او در این باره می گوید: «آنطور که در کتاب خاطرات اعتماد السلطنه آمده، فتحعلیشاه صرفا با این استدلال که هر بنا و مکانی بعد از مدتی باید از نو ساخته شود اقدام به آتش سوزی می کرد. وقتی اعتمادالسلطنه این رسم عجیب را گوشزد می کند، ناصرالدین دستور می دهد قصر یاقوت را از نو بسازند. به این ترتیب قصری که در آتش سوزی مهیب سرخه حصار به خاکستر تبدیل شده بود با ۵ هزار تومان هزینه از نو ساخته می شود. این بنای چوبی در محوطه بیمارستان شهید لواسانی واقع شده و از دوره ناصری به یادگار مانده است.»