بازار خواربار تهران گره خورده به نام دریانی‌ها است. سر هر کوچه و چهارراه که گز کنی حتماً یک مغازه خواربارفروشی یا به قول امروزی‌ها سوپرمارکتی با نام دریانی مزین شده است. اما قصه این دریانی و ماجرای ورودشان به تهران و به دست گرفتن بازار خواربار و ساخت محله‌ای ویژه دریانی‌ها چیست؟

همشهری آنلاین- بهاره خسروی : مهرشاد کاظمی، تهران‌پژوه، در این‌باره به ماجرای مهاجرت حاج علی‌اکبر یا «علی اف» و حاج مهدی ابراهیمی دریانی ابتدا به روسیه و بعد تهران گریزی می‌زند: «حاج علی‌اکبر و برادرش مهدی حدود سال ۱۳۲۰ از ارومیه راهی تهران می‌شوند. اما پیش از آن او در تفلیس قهوه‌خانه‌ای داشت که با وقوع انقلاب روسیه بساطش را برچید و به سرزمین مادری بازگشت و از آنجا که اهل تجارت بود در ارومیه بنکداری راه انداخت و به کار خرید و فروش چای و قهوه پرداخت.

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

حاج علی‌اکبر در آغاز دهه بیست خورشیدی، وقتی به تهران می‌آید تا مایحتاج بنکداری‌اش را تهیه کند راهی خیابان لاله‌زار می‌شود و پا به قهوه‌خانه‌ای می‌گذارد و غذایی به قیمت ۵ ریال سفارش می‌دهد و همان روز به فکر تجارت چای در تهران می‌افتد. اما برای مهدی برادر کوچک‌تر ماجرا کمی فرق می‌کند. او به نسبت برادر بزرگ‌ترش کمرو و خجالتی‌ بود و چندباری هم دست به تجارت می‌زند که با شکست مواجه می‌شود. مهدی برای جبران شکست‌هایش است که از ارومیه راهی تهران می‌شود. تنها وسیله مهدی برای شروع کارش دوچرخه‌اش بود؛ او هر روز مسیر لاله‌زار تا خانه را با این دوچرخه طی می‌کرد و به مردم چای‌های خوش آب و رنگ می‌فروخت تا بالاخره کسب و کارش گرفت.»

ماجرای حضور این دو برادر و راه‌اندازی خواربارفروشی‌های دریانی تقریباً از همین‌جا شکل می‌گیرد اما همه فعالیت‌های این دو برادر به کار خواربارفروشی محدود نمی‌شود و شکل‌گیری محله پاتریس لومومبا، دریان نو و شهرآرای تهران هم در واقع ماحصل تلاش این دو برادر است. کاظمی در این‌باره می‌گوید: «در دهه بیست، مهدی و علی‌اکبر به روستای طرشت می‌روند و از مالکان اولیه عباس اسکندری، نظام مافی و دیگر طرشتی‌ها به مبلغ ۶ هزار تومان زمین خریداری می‌کنند. شرکت شهرآرا هم برای ساخت این زمین‌ها پا به میدان می‌گذارد؛ زمین‌هایی که بعد از خانه‌سازی در آنها میان دریانی‌ها به فروش می‌رسد. خود این دو برادر هم در جنوب همین زمین‌های طرشت ساکن می‌شوند و چنین است که محله دریان‌نو و میدان آن شکل می‌گیرد.»

به گفته حسین دریانی، فرزند زنده‌یاد مهدی دریانی، مهندس طراح آن همان مهندس طراح شهرک اکباتان است و تأکید می‌کند که خاندان دریانی بودند که برای بار اول آب را از فرحزاد به این منطقه آوردند و مؤسسه تولید برق راه انداختند و برای نخستین بار قانون آپارتمان‌سازی را از مجلس گذراندند.

کاظمی در بخش دیگر صحبت‌هایش از ساخت بیمارستان هاشمی‌نژاد، ساخت حسینیه دریانی‌ها در خیابان پاتریس لومومبا، سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای یاران دریان و... در تهران یاد می‌کند.