همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی:در دوره پهلوی اول که استارت توسعه پایتخت زده شد، مهاجران زیادی برای مشارکت در ساخت و سازها و ایجاد کسب و کارهای تازه به تهران کوچ کردند. ساخت خانه های طبقه دار از همان دوره تاریخی در تهران رواج پیدا کرد و مهاجرانی که از شهر فراهان به تهران آمده بودند در طراحی و ساخت چنین بناهایی تبحر داشتند.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
فراهان یکی از شهرهای مهم استان مرکزی و زادگاه برخی شخصیت های تاریخی مثل امیر کبیر، قائم مقام فراهانی، ادیب الممالک فراهانی است و اهالی این شهر نقش بی‌بدیلی در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران ایفا کرده اند.
اهالی فراهان تا اواخر دوره قاجار عموما با کشاورزی امرار معاش می کردند اما بسیاری از آنها که سودای زندگی در پایتخت را داشتند در دوره پهلوی اول از فرصت توسعه تهران بهره بردند تا زندگی و کسب و کار تازه ای را تجربه کنند. علی رضا زمانی، تهران پژوه معتقد است که بخش قابل ملاحظه ای از خانه های تهران در دوره پهلوی اول توسط معماران و بناهای خبره فراهانی ساخته شد و نقش آنها در توسعه پایتخت را نمی توان نادیده گرفت: «فراهانی ها در دهه های ۲۰ و ۳۰ به تهران مهاجرت کردند و در محدوده جنوب امیریه و اطراف میدان راه آهن ساکن شدند. آنها معماران و بناهای ماهری بودند و با اصول ساخت و ساز و خانه سازی آشنایی داشتند. فراهانی های مقیم تهران در همان سالها حسینیه بناها را در جنوب امیریه تاسیس کردند و بعدها مسجد مظهری در همان محل ساخته شد. برپایی حسینیه نشانه ای از جمعیت قابل اعتنای فراهانی در محدوده اطراف میدان راه آهن در آن سالها بوده است.»
مهاجرت فراهانی ها به تهران در دوره پهلوی دوم اوج گرفت و ساخت خانه های مسکونی و شکل گیری برخی محله ها با وجود آنها میسر شد. زمانی در این باره می گوید: «در دوره پهلوی دوم که مهاجرت به تهران اوج گرفت، برخی روستاها و زمین های بایر اطراف تهران در اختیار مهاجران قرار گرفت تا برای خودشان خانه بسازند. فراهانی ها که عموما معمار یا استاد بنا بودند به این مناطق رفتند و برای مردم خانه ساختند. هنوز هم در محله های غربی و شرقی تهران خانه های دو طبقه و نیمی با نمای آجری و پنجره های بزرگ دیده می شود که به دوران پهلوی دوم تعلق دارند و توسط فراهانی ها ساخته شده اند. به همین خاطر فراهانی در سرعت گرفتن ساخت و سازها و توسعه تهران نقش پررنگی داشته اند.»