همشهری آنلاین- بهاره خسروی : به گفته «علیرضا زمانی» تهران‌پژوه، محله اودلاجان قدیم حدود ۱۰ باغ معروف و مشهور داشت. باغ‌هایی که هرکدام متعلق به بزرگ یا چهره سرشناسی از شهر بود و امروز از آن باغ‌های سرسبز جز یاد و خاطره‌ای که در حافظه ریش‌سفیدان باقی مانده و نسل به نسل منتقل می‌شود اثری باقی نمانده است. زمانی در این بخش به صورت اجمالی از تعدادی از این باغ‌های معروف یاد می‌کند:
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
باغ محمدحسین‌خان مروی: این باغ متعلق به محمدحسین‌خان مروی، بانی ساخت مدرسه مروی، بود. محمدحسین خان در دوره فتحعلی شاه در محدوده اودلاجان زمین‌هایی داشت که یکی از آنها باغ معروفش بود تا اینکه به مرور زمان و در روند توسعه محله‌های شهر تهران و نیز اودلاجان، این باغ از میان رفت.
باغ وزیرمختار روس: این باغ در شمال پامنار امروزی واقع شده بود. بعد از ماجرای قتل وزیرمختار روس‌ها در باغ ایلچی، روس‌ها مدتی برای حفظ امنیت‌شان به حوالی میدان ارک رفتند و بعد از آن در محله اودلاجان باغی را خریداری کردند و سفارت خانه‌شان را به آنجا منتقل کردند.
باغ وزیرمختار فرانسه: این باغ در دوره فتحعلی‌شاه شکل گرفت. آن زمان جنوب اودلاجان در حال توسعه بود و موقعیت خوبی داشت و اودلاجان جز محله های لاکچری نشین محسوب میش و به همین دلیل فرانسوی ها علاقه زیادی داشتند که در این محدوده لاکچری نشین باغی را خریداری کنند.
باغ ملک‌الشعرا: فتحعلی‌خان کاشانی یا صبا جد بزرگ خاندان معروف صبا در دوره فتحعلی‌شاه قاجار بود. او که لقب ملک‌الشعرایی دربار را از آن خود کرده بود از چهره‌های معروف محله اودلاجان محسوب می‌شد.
باغ نظام‌الدوله در گذر نظام‌الدوله ریا، باغ نظام‌العلما در کوچه نظام‌العلما در محله دروازه شمیران، باغ محمدمیرزا در کوچه سردار، باغ شعاع‌السطنه در محله دروازه شمیران و باغ ابراهیم‌خان در محله باغ سپهدار هم از دیگر باغ‌های معروف تهران قدیم در محله اودلاجان بوده است.
- عودلاجان یا اودلاجان؟
درباره نامگذاری محله اودلاجان دو روایت وجود دارد. روایت نخست که معتبرتر به نظر می‌رسد این است که واژه اودلاجان از واژه اولاجان تغییر یافته است. در ساختار نام این محله «او» به معنای آب است که از زبان محلی شمیرانی گرفته شده؛ همان زبان محلی که در روستاهای شمال تهران و حتی در قلب تهران قدیم زبانی رایج بود. باقی واژه نیز از «دراجیدن»به معنای تقسیم کردن آب به رشته‌های کوچک‌تر مشتق شده است.