نظام تا جایی که مجبور نباشد با جریانی برخورد نمیکند بنابراین اگر کسی و جریانی دنبال خشونت نرود، برای برهمزدن امنیت و آسایش جامعه تلاش نکند، با مبانی نظام معارضه نکند و دنبال دروغپراکنی و شایعهسازی نباشد، در فعالیتها و ابراز عقاید خود آزاد است و هیچ کسی با او کاری نخواهد داشت.
مقام معظم رهبری به عنوان فردی که هم در پیدایش انقلاب و هم از ابتدای نظام اسلامی در مسئولیتهای اصلی نقش داشتهاند به خوبی سیاست جذب حداکثری و دفع حداقلی را که اصلی عقلایی است، ترسیم کردند.
این سیاست که از ابتدای نظام و از زبان امام عظیمالشان تاکنون در عرصه سیاسی کشور جاری بوده است توانست رویکرد حقیقی و اصلی جمهوری اسلامی را که در مردمسالاری دینی خلاصه میشود، حفظ نماید.
بسیار نظامهای حکومتی در جهان وجود داشته و دارد که با تنش های نامتعادل و افراطی به سمت مسیری رفتهاند که امروزه از آنها فقط نامی باقی مانده است و از جوهره خود تهی شدهاند. بنابر این راهبرد فعال جذب حداکثری و دفع حداقلی در شرایط امروزکارکردهای زیر را دارد:
1. قرابت با مردمسالاری دینی: تفکر سیاسی مردمسالاری دینی، بیشترین همخوانی را با حضور حداکثری مردم در فرایند تصمیمگیری دارد، چرا که ماهیت دینی حکومت و اجماع عمومی مردم ایجاب میکند جذب در انتهای درجه و دفع در حداقل خود باشد. در غیر اینصورت نظام مردمسالاری دینی دچار خدشه میشود.
ابتکار عمل رهبر معظم انقلاب در تبیین این موضوع در مقطعی که تئوری حکومتی مردمسالاری دینی از جانب زورگویان مورد تهاجم است، به تقویت فرایند مردمسالاری دینی در کشور کمک میکند.
2. تقویت دشمنشناسی: راهبرد جذب حداکثری و دفع حداقلی میتواند مقوم خوبی برای دشمنشناسی باشد، اینکه دوست را دشمن نپنداریم و دشمن را دوست نشماریم موضوع مهمی است که بسیاری نتوانستند به خوبی از عهده آن بربیایند.
در حوادث اخیر و فتنههای بعد از انتخابات، دوست و دشمن از جانب عدهای از گروههای سیاسی اشتباه گرفته شد و برخی به جای حرکت بر مدار ارزشهای انقلاب اسلامی خواسته یا ناخواسته به دام پهنشده از جانب بیگانگان افتادند.
اگر یکی از مهمترین علتهای حوادث اخیر را بازکاوی کنیم ضعف دشمنشناسی بود. احزاب و گروههایی باسابقه چندین ساله چون در اوهام و تحلیلهای خود گرفتار بودند و از واقعیت مردم و آنچه در بطن اجتماع جاری و ساری بود نخواستند مطلع شوند، به تحلیلهای بیگانگان نزدیک شدند و ضعف دشمنشناسی در آنها بهخوبی عیان و مشهود بود. برخی نیز از جانب دیگر بهگونهای افراطی دوست را دشمن فرض کردند و بهگونهای مشکوک عمل کردند که از این منظر نظام و مردم دچار لطماتی شدند.
3. جلوگیری از افراط و تفریط: راهبرد جذب حداکثری و دفع حداقلی، راه افراط و تفریط را برای مسئولان و احزاب و گروهها مسدود میکند. وقتی معیار روشن باشد و تا زمانیکه مشی افراد و گروهها به جانب خشونت، برهمزدن امنیت، معارضه با نظام، دروغپراکنی و شایعهسازی سیر نکند افراد در ابراز عقاید و فعالیتهای خود آزاد هستند؛
بنابراین با این روشنی مسیر نمیتوان در بیراهه افراط و تفریط حقوق و آزادیهای اشخاص و افراد را محدود کرد. وقتی قرار است احزاب و گروهها مطابق قانون حق داشتن اجتماعات، مطبوعات و ابراز آزادانه عقاید را داشته باشند، این مسئله با راهبرد جذب حداکثری و دفع حداقلی امکانپذیر است.
آنچه در این فراز مهم است باید بین آزادی و توطئه تمییز قائل شویم، هرگونه حرکتی که به سمت توطئه طی مسیر بدهد به همان مقدار به آزادی ضربه وارد میکند که آن نوعی افراطگرایی است.
4. معیار امام، رهبر معظم انقلاب و انقلاب اسلامی: راهبرد جذب حداکثری و دفع حداقلی میتواند روشن کند عمل به سیره امام و فرامین حضرت آیتالله خامنهای و آرمانهای انقلاب معیار همه گروهها و سلایق مختلف خانواده انقلاب اسلامی است و در اثر این سیاست روشن، مسیر جذب حداکثری هموار میشود.
اگر اهل خرد و اندیشه در دستگاههای اجرایی و تقنینی و صاحبان فضل و تفکر در گروهها و احزاب و نخبگان فکری و ابزاری بکوشند 3 معیار روشن التزام به امام، رهبری و انقلاب را بهصورت واقعی تبیین کنند، بسیاری از مرزهای ساختگی و جبههبندیهای کاذب از بین خواهد رفت و در این صورت نه تنها اختلاف سلایق موجب تشتت آرا و عوامل تزاحم و مانع حرکت نخواهد شد بلکه عاملی برای رشد و پیشرفت خواهد شد.