همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: مسیر جاده قم، خیابان یا به عبارتی جاده ای خاکی و پایین‌دست خیابان حرم عبدالعظیم(ع) بود که بعدها آرامگاه رضاشاه را در همان حوالی ساختند. باغ مادر شاه یا باغ مهدیه که به مهد علیا، مادر ناصرالدین شاه تعلق داشت هم در همین مسیر تاریخی قرار داشت و روایت‌هایی درباره اتراق موقت زائران حرم حضرت معصومه(ع) حوالی این باغ نقل شده است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
سید محسن ماجدی، ری پژوه، درباره مهمترین رویداد تاریخی که در خیابان باغ مادر شاه یا همان جاده بالای محله سرتخت رخ داده می گوید: «وقتی سید جمال الدین اسدآبادی در حرم عبدالعظیم (ع) بست نشست، ناصرالدین شاه دستور اخراجش از داخل حرم را صادر کرد اما او دستور شاه را نپذیرفت. بعد از این ماجرا چند نفر از طرف دربار آمدند و سید جمال الدین اسدآبادی را سوار چهارپا کردند تا او را از خیابان باغ مادر شاه عبور بدهند و به همدان و غرب کشور تبعید کنند.»
خیابان باغ مادر شاه با گذشت زمان، قربانی توسعه تهران در دوره پهلوی اول شد و آرام آرام هویت خودش را از دست داد. در دوره پهلوی اول که تهران گسترش پیدا کرد و ماشین روانه خیابان ها شد، جاده ای جدید در شمال محله سرتخت احداث شد که به جاده قم معروف شد. بعد از احداث این جاده مردم دیگر از جاده قدیمی رفت و آمد نکردند و کمتر کسی برای رفتن به قم از جلوی باغ مادر شاه عبور می کرد.
جاده جدیدی که در دوره پهلوی اول ایجاد شد در بطن یک رویداد مهم تاریخی قرار گرفت و خیلی زود به بخشی از هویت شهرری تبدیل شد. ماجدی در این باره می گوید: «نقل است که وقتی ناصرالدین شاه ترور شد، پیکرش را داخل کالسکه گذاشتند و از این مسیر عبور دادند تا به محوطه حرم عبدالعظیم(ع) برسد. در منابع مکتوب تاریخی آمده که وقتی پیکر ناصرالدین شاه را در این مسیر حمل می کردند و انبوه جمعیت برای تماشا و باخبر شدن از حال عمومی شاه آمده بودند، ملیجک دستش را از داخل لباس شاه بیرون آورد و تکان داد تا مردم گمان کنند زنده است. عبور دادن پیکر بی‌جان ناصرالدین شاه و ترفند ملیجک برای فریب مردم و آرام کردن اوضاع، اتفاقی تاریخی است که در تاریخچه محله سرتخت ثبت شده است.»