دکتر غلامعلی عکاشه، رئیس انجمن جراحان ارتوپدی ایران گفت: بسیاری از مشکلات مرتبط با ارتوپدی در کودکان چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده شوند با روش‌های درمانی بسیار ساده همچون انجام برخی حرکات ورزشی و یا استفاده از کفش‌های مناسب قابل درمان است و نیازی به درمان‌های جراحی ندارد.
این متخصص بیماری‌های ارتوپدی اضافه کرد: همین مشکلات ساده سیستم عضلانی و اسکلتی کودکان ،چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده نشود به مرور زمان پیشرفت می‌کند؛ به‌طوری که برای درمان آنها ناگزیر باید روش‌های پیچیده و سخت جراحی را به کار برد.
وی با اشاره به اینکه مادران بهترین افراد برای تشخیص به‌موقع مشکلات استخوانی کودک خود هستند، گفت: چنانچه مادران متوجه مشکلی در نحوه راه رفتن و طرز نشستن کودکان شدند حتما کودک را به یک متخصص ارتوپدی نشان دهند.
این متخصص ادامه داد: کودکان در دوران مدرسه مجبورند ساعاتی را در بیرون از منزل و در فضای کلاس و مدرسه باشند و چنانچه دارای مشکلاتی در نحوه راه رفتن و نشستن و سایر مشکلات استخوانی باشند، بیشتر دچار خستگی و دلزدگی از مدرسه می‌شوند.
رئیس انجمن جراحان ارتوپدی ایران با اشاره به اینکه یکی از مشکلات شایع ارتوپدی در دختر بچه‌ها، چرخش پا به داخل است، گفت: این مشکل در طرز نشستن و راه رفتن کودک تاثیر دارد؛
درصورتی که با تشخیص بموقع این مشکل و استفاده از کفش‌های مناسب و برخی نکات آموزشی قابل درمان است. وی با اشاره به اینکه تشخیص مشکلات ارتوپدی کودکان نیازمند دقت بیشتر والدین است، افزود: زیاد بودن فاصله بین 2 زانو در کودک نشانه انحراف در زانو و ساق پای کودک است که باید توسط پزشک متخصص معاینه شود.
رئیس انجمن جراحان ارتوپدی ایران اضافه کرد: این مشکل نیز چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده شود با روش‌های درمانی بسیار ساده قابل درمان است؛ درصورتی که با افزایش سن رفع این مشکل نیازمند اقدامات جراحی است.
این متخصص ارتوپدی اظهار داشت: برخی کودکان هنگام راه‌رفتن دچار لنگش یک یا دو‌طرفه هستند که این مشکل نیز حتما باید مورد بررسی قرار گیرد، همچنین وقتی فاصله بین 2
قوزک پا بیشتر از 5 یا 7 سانتی متر باشد فاصله‌ای غیرمعمول است که نیاز به درمان دارد.
رئیس انجمن جراحان ارتوپدی ایران یادآور شد: کف پای صاف یکی از مشکلات شناخته شده‌ای است که بیشتر والدین نسبت به آن شناخت دارند و با مشاهده این مشکل در کودک به پزشک مراجعه می‌کنند؛
درصورتی که کف پای صاف مشکل جدی نیست و سایر مشکلات حرکتی و استخوانی کودکان باید از جانب والدین بیشتر مورد توجه قرار گیرد.عکاشه یادآور شد: گاهی والدین متوجه مشکل حرکتی و یا اسکلتی و عضلانی کودک می‌شوند اما با مقایسه کردن کودک با خود یا اعضای خانواده که آنها نیز دچار این مشکل هستند، به درمان کودک توجهی نشان نمی‌دهند.
دفرمه شدن ستون فقرات
دکتر حسین فراهینی، متخصص ارتوپدی نیز دراین خصوص گفت: بلند کردن بار بیش از حد تحمل کودکان ممکن است به ستون مهره‌های کمری، پشتی و گردن آنها آسیب برساند، بنابراین ترجیح ما انتخاب کیف‌هایی است که در قسمت پایین آنها قرقره‌های چرخدار وجود دارد.
با این کار دانش‌آموز دیگر مجبور نیست کیف را از زمین بلند کند و تنها کافی است آن را روی زمین سر دهد. وی همچنین به لزوم سبک بودن کیف مدرسه برای دانش‌آموزان اشاره و خاطرنشان کرد: این کار به مرور زمان باعث کشش عضلات، تاندون‌ها و حتی دفرمه شدن ستون فقرات این کودکان می‌شود.
فراهینی افزود: برخی از دانش‌آموزان عادت دارند تمام کتاب‌های درسی و لوازم‌التحریر خود را همیشه در کیف مدرسه حمل کنند، باید حتی‌المقدور برای دانش‌آموزان به‌خصوص در سنین پایین کیف‌های سبک انتخاب کرد و به آنها آموزش داد که حداقل کتاب و لوازم‌التحریر را در کیف خود حمل کنند.
وی در مورد استفاده از کوله‌پشتی‌ها هم تاکید کرد: درصورت استفاده از کوله پشتی، ضمن در نظر گرفتن وزن مناسب باید توجه داشت که تعادل وزن کوله در دو طرف بدن برقرار باشد.
به‌همین دلیل هم استفاده از انواعی از کوله‌پشتی‌ها که دارای 2 بند آویز هستند، برای دانش‌آموزان مناسب‌تر است. دکتر فراهینی خاطرنشان کرد: درصورتی که تعادل در دوطرف بدن در هنگام استفاده از کوله‌پشتی برقرار نباشد، اثراتی مانند خستگی، مشکلات عضلانی و حتی تغییر شکل ستون فقرات کودکان در حال رشد را در پی خواهد داشت.
ناهنجاری قامتی ۸۰درصد دانش‌آموزان تهرانی
80درصد دانش‌آموزان شهر تهران از ناهنجاری قامتی و اسکلتی خفیف یا شدید رنج می‌برند. تحقیقات در میان دانش‌آموزان تهرانی نشان داده است که اغلب دانش‌آموزان یک یا 2 ناهنجاری قامتی و اسکلتی خفیف یا شدید دارند. علت اصلی ناهنجاری قامتی و اسکلتی در بین تمامی دانش‌آموزان کمبود فعالیت بدنی و عادات نادرست بدنی است.
استفاده نامناسب از وسایل شخصی مانند کیف و کفش، وضعیت نادرست نشستن، ایستادن، راه رفتن و خوابیدن از علل مهم بروز ناهنجاری‌های اسکلتی است و میز و نیمکت‌های غیراستاندارد مدارس و حتی اتوبوس و پارک باعث تشدید این ناهنجاری می‌شود.
دیواره‌های پشت و کف بیشتر نیمکت‌های موجود در مدارس استاندارد نیستند و در نتیجه به عضله و عروق خونی دانش‌آموزان فشار وارد می‌کنند و این امر باعث تغییر ساختار بدنی دانش‌آموزان و عادات غلط در طرز نشستن آنها می‌شود.
کارشناسان معتقدند که به‌دلیل کمبود فضای تحرک، ناهنجاری‌های اسکلتی و قامتی در دانش‌آموزان شهری بیش از دانش‌آموزان روستایی است. انواع ناهنجاری قامتی دانش‌آموزان را تحت عناوینی چون «سر به جلو»، «شانه نامتقارن»، «پشت کج»، «پشت گرد»، «پشت گود»، «پشت صاف»، «زانوی ضربدری»، «زانوی پرانتزی»، «کف پای صاف» و «شست کج» عنوان و تاکید کرد: وزارتخانه‌های آموزش‌‌و‌‌پرورش و بهداشت باید هر چه سریع‌تر برای پیشگیری از ناهنجاری‌های قامتی دانش‌آموزان چاره‌ای بیندیشند.