این در حالی است که مسئولان تاکنون نسبت به این موضوع واکنشی نشان ندادهاند.
هجوم قاچاقچیان به محوطه باستانی جیرفت در سالهای نهچندان دور، سدسازی در اطراف آرامگاه کورش، ساختوساز در محوطه باستانی شوش، ورود ماشینهای سنگین به محوطه هگمتانه، تخریب قلعه دختر پلور برای ساخت کارخانه و طرح نصب آسانسور در میدان نقش جهان همه و همه نمونههای کوچکی از تجاوزها و تخریبهایی هستند که دانسته و ندانسته زخمهای عمیقی بر پیکر نحیف میراث فرهنگی کشور بر جا میگذارند؛ زخمهایی که هیچ امیدی به التیامشان نیست.
هنوز مدت زیادی از اخبار واصله از شوش نگذشته بود که اخبار ورود ماشینهای سنگین به محوطه باستانی هگمتانه منتشر شد.رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان همدان درباره ورود ماشینهای سنگین به این محوطه به ایسنا گفت: این کار برای حمل و جابهجایی خاکهای حاصل از کاوشهای باستانشناسی و تخریب ساختمانهای تملکشده اطراف انجام شده است.
اسدالله بیات در پاسخ به این پرسش که آیا وجود ماشینهایی از جمله بولدوزر در محوطه تاریخی هگمتانه به آثار تاریخی آسیب میزند، توضیح داد: اکنون درحال انجام عملیات عمرانی در بخشهای مختلف تپه هگمتانه هستیم.
یک قسمت به کاوشهای باستانشناسی مربوط است که مسلما در مناطقی که پس از کاوش مشخص میشود آثار تاریخی در آنها وجود ندارد، حمل و جابهجایی خاک و تسطیح، به وسیله مخصوص نیاز دارد.
کتایون مزداپور یکی از اساتید دانشگاه درباره این تخریبها به همشهری گفت: ماجرا از این قرار است که چنین اتفاقاتی در همه گوشهها روی میدهد و باید برای مقابله با آن اقدام ملی کرد.
حتی نه فقط محوطههای باستانی که باید خانههای تاریخی را نیز حفظ کرد. متأسفانه در کلاسها نیز دانشجویان موارد متعددی از تخریبها در گوشه و کنار ایران را اعلام میکنند که بسیار ناراحتکنندهاند.وی در ادامه با اشاره به توجه مسئولان افزود: ضمن اینکه مسئولان باید به این مورد توجه کنند باید به مردم هم اطلاعرسانی کرد.
اگر مردم بومی مطلع شوند جلوی بسیاری از تخریبها و تجاوزها گرفته میشود. مزداپور درباره اینکه برای حفاظت باید از چه بخشهایی شروع کرد،گفت: مسئولان بهتر میدانند که باید از کجا شروع کرد اما آنچه ما میدانیم مربوط به تهیه برنامههای جامعی است که از تخریبها جلوگیری میکند. رسانهها هم میتوانند نقشهای از فجایع صورتگرفته تهیه کرده و آن را در اختیار مردم و مسئولان قرار دهند؛ راه نهایی همین است.
اما بزرگترین تخریبهای حال حاضر در محوطه باستانی شوش صورت گرفته است. مهرداد جوادی، مدیر پیشین پایگاه میراث فرهنگی شوش به رسانهها گفته بود: تا زمانی که شوش، به ویژه از لحاظ عرصه و حریم، سروسامان نگیرد، مسائل و مشکلات زیادی در آنجا میتوانند رخ دهند.
دکتر عبدالمجید ارفعی نیز درباره تجاوزها و تخریبها در محوطههای تاریخی به همشهری گفت: با این روند شاید فردا دیگر چیزی به نام محل تاریخی و باستانی نداشته باشیم. در کشوری مانند ترکیه اگر اثری کشفشده از یک حفاری ثبت نشده باشد همه باید کار کاوش را متوقف کنند تا علت مشخص شود اما اینجا این طور نیست و گویا تخریبهای مردمی بیشتر از بابت نادانی است اما در موارد زیادی نیز عمدی بودن تخریبها به وضوح مشاهده میشود.
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: متأسفانه بیتوجهیهای زیادی دیده میشود. اجازه کشاورزی یا ساخت هتل مواردی نیستند که بشود به راحتی از کنار آنها گذشت.
ساخت هتل در محوطه تاریخی شوش از جمله مواردی است که نمونه آشکار تخریب محوطه باستانی است.
یک ماه پیش از این نیز امیرحسین احمدینیا دادستان شوش با بیان اینکه مجوز ساخت هتل در منطقه باستانی در این شهرستان از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان خوزستان صادر شده است، قول پیگیری را داده بود تا ایرادی در این مجوز نباشد.
دکتر ارفعی درباره تاثیر منفی چنین اتفاقاتی بر آثار تاریخی کشور گفت: با این تخریبها ما بدنام میشویم. احتمال دارد شوش از ثبت جهانی باز بماند. این کار خیلی بدتر از آن چیزی است که قاچاقچیها انجام میدهند. آنها یک تکه از محوطه یا اثر باستانی را میبرند اما ما بهطور کلی تخریب میکنیم که چیزی باقی نمیماند.
با وجود تهدیدهایی که هر روز بیشتر میشوند و کارشناسان میراث فرهنگی را نگران کردهاند باید به انتظار اقدامات جدی مسئولان برای حراست از میراثی بود که هزارهها را بهراحتی پشت سر گذاشتهاند و حالا در لحظهها تخریب میشوند.