23 ژانویه سال 1857 (سوم بهمن) یک روز تاریک در تاریخ طولانی و پر از رویداد میهن ما بود. در این روز نیروهای اعزامی انگلستان به ریاست «اوت رام» پس از 6 هفته نبرد خیابانی، بندر بوشهر و حومه آن را تصرف کردند تا دولت تهران مجبور به صرفنظر کردن از شهر هرات و غرب افغانستان امروز شود که از زمان تاسیس کشور ایران به دست کوروش همیشه بخشی وفادار از ایران و کانون فرهنگ و ادب ما، و برای مدتی نیز شاهزاده نشین ایران و مقر حکومت خراسان بود و شاه عباس که در هرات به دنیا آمده بود پیش از احراز سلطنت در این شهر میزیست.
نیروهای اعزامی انگلستان نهم دسامبر 1856 پس از یک گلوله باران شدید گام بر خاک وطن ما در ساحل بوشهر گذارده بودند و از همان لحظه نبرد خانه به خانه آغاز شده بود. دولت لندن یکم نوامبر 1856 به ایران اعلان جنگ داده بود زیرا اخطارهای دیپلماتیک آن دولت به ایران که از هرات و غرب افغانستان خارج شود مورد بیاعتنایی تهران قرارگرفته بود. در نبرد
45 روزه بوشهر، عمدتا مردم معمولی از شهر و حومه بوشهر دفاع میکردند.
دستگیری سران ملیون درپی انتقاد علنی از شاه
درپی تشکیل اجتماعات گسترده در تهران و انتقاد از شاه، سوم بهمن 1340 دکتر مهدی آذر، دکتر غلامحسین صدیقی و دکتر سنجابی 3همکار برجسته دکتر مصدق دستگیر و بازداشت شدند. دکتر مهدی آذر وزیر فرهنگ کابینه مصدق و دکتر صدیقی جامعهشناس معروف وزیر کشور در آن کابینه بود.
این سه نفر پس از براندازی 28 مرداد 1332 نیز زندانی شده بودند. سیاستهای دکتر علی امینی از زمان نخستوزیر شدن در بهار 1340 به ملی گرایان (مصدقیها) امکان داده بود که تشکیل اجتماع دهند. مخالفت با تشکیل این اجتماعات از هنگامی آغاز شد که به انتقاد از شاه و مداخلات دولت واشنگتن پرداخته بودند.
انتشار «کاوه» 95 سال پیش در آلمان
در جریان جنگ جهانی اول چند ایرانی در آلمان نشریه «کاوه» را به زبان فارسی منتشر ساختند که نخستین شماره آن، تاریخ انتشارش را سوم بهمن ماه 1294 (ژانویه 1915) نشان میدهد. از مطالب این نشریه که مدتها بهطور منظم انتشار یافت اینک بهعنوان یک ماخذ استفاده میشود.به احتمال زیاد، «کاوه» نخستین جریده فارسی است که توسط ایرانیان در اروپا منتشر شد.
زمین لرزهای با 800 هزار کشته
23 ژانویه سال 1556 مرگبارترین زلزله تاریخ بشر در ایالت شانسی (شان شی، شان هسی) چین روی داد و 800 هزار تا یک میلیون نفر را کشت. این زلزله در قسمت کوهستانی این ایالت که شمال آن را صحرای شن فراگرفته است روی داده بود.
جاده ابریشم از شهر «شیان» در همین ایالت آغاز میشد. همین زلزله سبب شد مسلمانان که در آن ایالت چین به «هونی»ها معروف بودند از آنجا مهاجرت کنند.
جنجال جهانی کشتی «پوئبلو» و ادامه آن تا به امروز!
23 ژانویه 1968 ناوچههای جمهوری دمکراتیک خلق کره (کرهشمالی) پوئبلو (کشتی نظامی آمریکایی ویژه تجسس و جمعآوری اطلاعات) را تصرف و کارکنان آن را بازداشت کردند. در آن زمان، بازداشت این افراد که یازده ماه در زندان کرهشمالی بودند به یک مسئله جهانی مبدل شده بود و تا فرمانده کشتی، کاپیتان لوید باچر، اعتراف نکرد که در آبهای کرهشمالی ماموریت استراق سمع (جاسوسی) داشته وی و ملوانان کشتی آزاد نشدند.
در جریان تصرف این کشتی، از 83 افسر و ملوان آن یک نفر کشته و 10 نفر دیگر مجروح شده بودند. این کشتی 906 تنی ساخت سال 1944 مجهز به دستگاههای الکترونیک استراق سمع و سایر وسائل تجسسی از زمان توقیف هنوز رها نشده و در کرهشمالی است و توریستها از آن دیدن میکنند.
www.iranianshistoryonthisday.com
www.rooznamak.com