در مورد سینمای ایران واکنشهای قابل ذکر آنقدر محدود و انگشتشمارند که گویی این سینما چنان شرایط مطلوبی دارد که از هر گزندی در امان است. هفته گذشته شورای عالی تهیهکنندگان نسبت به آثار هدفمندی یارانهها بر سینما هشدار داد و کمی بعد رئیس شورای عالی نیز به تشریح نگرانیهای سینماگران پرداخت.
جالب اینکه تنها مقام دولتی سینما که این روزها در این باره اظهار نظر کرده، نسبت به ماجرا خوشبین است. مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی میگوید: با حمایت دولت و تدابیر سینماگران، سینمای ایران از این گذرگاه بهسلامت عبور خواهد کرد.
معنی حمایت دولت در بستری که در آن نقدینگی حرف اول و آخر را خواهد زد، احتمالا باید به مفهوم تزریق اعتبار مالی به سینما در سطحی کلانتر از همیشه باشد. فرض کنیم چنین شود، اما آیا نتیجهاش چیزی جز وابستگی بیشتر سینما به دولت است؟ اگر راهکار دیگری مد نظر است باید قاعدتا در تقویت حضور بخش خصوصی باشد.
آیا در حال حاضر بستر چنین حضوری ملاحظه میشود؟ طبیعی است که با هدفمندی یارانهها، هزینه تولید فیلم نیز افزایش پیدا کند. فیلمی که تا امروز میشد با 300میلیون تومان تولید کرد را فردا شاید با کمتر از 500میلیون تومان نشود جلوی دوربین برد. آیا بدنه سینما توان پرداخت چنین هزینهای را دارد؟
آیا پس از اجرای قانون یارانهها سینمارفتن اولویت چندم جامعه محسوب خواهد شد؟ اساسا فرهنگ و هنر چه سهمی را ایفا خواهند کرد و مردم تا چه اندازه پول صرف استفاده از محصولات فرهنگی از کتاب و آلبوم موسیقی گرفته تا رفتن به سینما و تئاتر و ... خواهند کرد؟ در مورد سینمای ایران، آیا آنچه هماکنون روی پرده میآید (جدای از چند استثنا) آنقدر جذاب هست که باعث عزمی جدی برای سینمارفتن شود؟
بدیهی است که هزینه تنها در خرید بلیت سینما خلاصه نمیشود و اگر رفتوآمد و هزینههای جانبی را هم در نظر بگیریم، دیدن یک فیلم برای یک خانواده 4نفره حدود 50هزار تومان آب میخورد. با هدفمندی یارانهها این هزینهها چقدر افزایش خواهد یافت؟ فکر میکنید سالانه چند فیلم روی پرده بیایند که مردم را به سالنهای سینما جذب کنند؟
بالابردن جذابیت فیلمها و حرکت به سمت سینمای استاندارد خوشساخت الزامی به نظر میرسد، اما اینکه آیا ابزار چنین رویکردی در حال حاضر وجود دارد یا نه، خود بحث دیگری است. بهنظر میرسد ابتدا باید تصور درستی از آنچه در آینده نزدیک پیش خواهد آمد، داشت بعد سراغ راهکارهایی رفت که فراتر از شعارهای کلی و بدون مبنا، قابلیت اجرا داشته باشند.