سروسامان بخشیدن به وضعیت تهیه‌کنندگان از جمله برنامه‌هایی بود که معاون امور سینمایی و مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی چند باری میان صحبت‌هایشان به آن اشاره کرده بودند. زمزمه‌ها به‌تدریج جدی شد. 2 جلسه میان تهیه‌کنندگان و علیرضا سجادپور مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی در محل معاونت سینمایی وزارت ارشاد برگزار شد؛ جلساتی با موضوع تشکیل اتحادیه واحد تهیه‌کنندگان. صحبت از وحدت در صنفی بود که در این سال‌ها اعضایش بارها دچار اختلاف و دسته‌بندی شدند و کار به جایی رسید که از دل اتحادیه تهیه‌کنندگان، 3تشکل دیگر سر برآورد؛ 3تشکلی که به همراه اتحادیه در شورای عالی تهیه‌کنندگان تعریف می‌شد؛ شورایی که 4سال پیش باز هم با حمایت دولت و باز هم برای ایجاد وحدت میان تهیه‌کنندگان ایجاد شد، با این تفاوت که آن سال مدیریت خانه سینما و معاونت سینمایی در این زمینه همسو و هماهنگ عمل می‌کردند و البته هدف مشترکی هم داشتند؛ کاستن از نفوذ و قدرت اتحادیه تهیه‌کنندگان و به رسمیت شناختن تشکل‌های دیگر تهیه‌کنندگان.
اجماعی هم که در آن مقطع صورت گرفت در واقع به اجبار و اصرار مدیران وقت سینما و هیأت مدیره خانه سینما بود. شورای عالی با حضور نمایندگان 3 تشکل تهیه‌کنندگی تشکیل شد و حتی در خانه سینما جای اتحادیه را گرفت؛ اقدامی که هنوز هم برخی از اعضای اتحادیه آن را اقدامی غیرقانونی می‌دانند. ائتلاف تهیه‌کنندگان سینمای ایران عمری طولانی نداشت و خیلی زود زخم اختلاف‌های کهنه دوباره سر باز کرد. جالب اینکه میان اعضای اتحادیه هم اختلاف افتاد و تشکل تازه‌ای با‌عنوان انجمن تهیه‌کنندگان مستقل ایجاد شد. نمایندگان اتحادیه از شورای عالی تهیه‌کنندگان کناره‌گیری کردند و تقریبا از همان دوران روابط برخی از اعضای شورای مرکزی اتحادیه با مدیران خانه سینما کاملا تیره و تار شد و آنها خود را رانده شده از خانه سینما و جایگاهشان را غصب شده از سوی شورای عالی تهیه‌کنندگان می‌دانستند؛ شورایی که به گفته حسین فرح‌بخش به دلیل کناره‌گیری نمایندگان اتحادیه، فاقد مشروعیت و وجاهت قانونی بود.
در این فاصله اتفاق دیگری هم رخ داد. با به پایان رسیدن عمر دولت نهم، محمدرضا جعفری‌جلوه جای خود را به جواد شمقدری داد. ایجاد تغییرات در معاونت سینمایی باعث شد تا پس از سال‌ها امکان نزدیکی اتحادیه با مدیران سینما پیش بیاید. به طور معمول در همه این سال‌ها اعضای بانفوذ و موثر اتحادیه (جز یکی، دو استثنا) به عنوان سازندگان آثار تجاری و گیشه‌ای چندان مورد توجه مدیران سینمایی نبودند و تقریبا همیشه (جز در دوران سیف‌الله داد که واقعا می‌کوشید که همه اهالی سینما را به یک چشم نگاه کند) معاونت‌های مختلف سینمایی از طیف‌های مختلف دل‌خوشی از اتحادیه تهیه‌کنندگان که روزگاری قدرتمندترین صنف خانه سینما بود، نداشتند. این روند در یک سال و نیم اخیر عوض شد؛ به‌خصوص که این بار محور مشترکی هم میان معاونت سینمایی و اتحادیه وجود داشت و آن اختلاف با مدیریت خانه سینما بود. نقطه اوج چنین تفاهمی را می‌شد زمانی مشاهده کرد که 24 ساعت قبل از برگزاری گردهمایی سینماگران برای امنیت شغلی، بیانیه شدید‌اللحنی با امضای اتحادیه منتشر شد و خیلی‌ها عقیده دارند که صدور این بیانیه سهم زیادی در لغو گردهمایی داشت.
اختلاف تهیه‌کننده‌ها که گروهی در اتحادیه سنگ مدیریت دولتی سینما را به سینه می‌زدند (اتفاقی نوظهور در تاریخ اتحادیه) و عده‌ای در شورای عالی تهیه‌کنندگان همسو با مدیریت خانه سینما بودند نیز همچنان پابرجا بود. در چنین شرایطی دولت به ماجرای اختلاف تهیه‌کننده‌ها وارد شد و سجادپور خبر از تشکیل صنفی واحد برای این سه تشکل داد. برگزاری 2 جلسه میان تهیه‌کننده‌ها و مدیرکل اداره نظارت، خروجی‌اش تشکیل هیأت موسسی بود که خیلی زود مورد شبهه قرار گرفت. در این میان البته سجادپور جمله‌ای کوتاه اما بسیار مهم بر زبان آورده بود که ماجرا را فراتر از حل اختلاف تهیه‌کنندگان نشان می‌داد. مدیر کل اداره نظارت گفته بود: «پس از تشکیل یک صنف واحد، ساماندهی دیگر صنوف سینمایی هم به عهده این صنف قرار خواهد گرفت؛ یعنی خانه سینمای اصلاح شده‌ای که در آن زمان وجود خواهد داشت به واسطه این شورا ساماندهی می‌شود».
همین عبارات کافی بود تا دوباره صف‌بندی‌هایی صورت گیرد. همزمان با انتشار بیانیه‌ای که از حمایت 118 تهیه‌کننده سینما از تشکیل اتحادیه صنفی واحد حکایت داشت، شورای عالی تهیه‌کنندگان تشکیل صنف جدید باهدف خروج از خانه سینما را عامل تشنج نامید. جالب اینکه امضاکنندگان بیانیه 118 تهیه‌کننده نیز از طیف‌ها و گروه‌های مختلف بودند؛ فهرستی که در آن هم اسم مرتضی شایسته و حسین فرح‌بخش دیده می‌شد و هم مسعود کیمیایی و علیرضا رئیسیان و البته نام تهیه‌کنندگانی که سال‌هاست هیچ فعالیتی در سینما ندارند و نامشان تنها هنگام صدور بیانیه‌های این‌چنینی به چشم می‌خورد.همزمان با این اتفاق بازار اظهارنظر پیرامون تشکیل اتحادیه واحد صنفی برای تهیه‌کنندگان نیز داغ شد. عزیزالله حمیدنژاد در واکنش به صحبت‌های سجادپور گفت: اصناف مختلف باید درباره خانه سینما تصمیم بگیرند و نه یک صنف واحد. علاوه بر این، اگرچه با تشکل واحد تهیه‌کنندگان موافق هستیم، اما در این تشکل واحد باید برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای صورت بگیرد که همه سلیقه‌ها حضور داشته باشند.
منیژه حکمت نیز گفت: صنف و فعالیت صنفی تعریف خاص خود را دارد و بر این اساس هیچ‌گاه صنف به واسطه دولت ایجاد نمی‌شود. هیچ تشکل صنفی دولتی نمی‌تواند در درازمدت دوام داشته باشد. از سوی دیگر مسعود جعفری‌‌جوزانی از امضاکنندگان بیانیه 118 تهیه‌کننده، به دفاع از تشکیل صنف واحد تهیه‌کنندگان برخاست و دولتی‌بودن این تشکل را رد کرد. او گفت: همه جای دنیا اینگونه است که وقتی 2 نفر با هم اختلاف دارند نفر سوم بی‌طرفی باید آنها را صلح دهد. اکنون هم وزارت ارشاد در پی آن است که با اجرای قانون این اختلافات را پایان دهد. با رسانه‌ای‌شدن خبر شروع به کار 4 عضو موسس تشکیلات صنفی تازه برای تدوین اساسنامه، علیرضا داودنژاد به تشریح آنچه در جلسه تهیه‌کنندگان با سجادپور گذشت پرداخت و گفت: متأسفانه در این جلسه حوصله‌ای برای شنیدن حرف‌های کارشناسانه وجود نداشت و دائم می‌گفتند باید اختلافات را کنار بگذاریم و صنف واحد تشکیل دهیم حتی اصرار من و تعداد دیگری از حاضران برای اینکه ریشه اختلافات شناخته و رفع شود یا لااقل درباره آن گفت‌وگویی صورت گیرد نیز به نتیجه‌ای نرسید. مهدی فخیم‌زاده نیز با انتشار یادداشتی درباره تشکیلات واحد صنفی تهیه‌کنندگان به موضع‌گیری پرداخت و در روزهایی که مسئولان سینمایی شعار وحدت سر می‌دهند بیان داشت که هر ندای وحدتی الزاما وحدت نیست و هر تکثری هم بد نیست.
فخیم‌زاده تهیه‌کنندگان سینمای ایران را جمعی نامتجانس خواند و خطاب به مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی نوشت: چطور می‌خواهید این جمع را زیر یک سقف جمع کنید و زیر یک چتر واحد گرد آورید؟ چرا می‌خواهید آزموده را دوباره بیازمایید؟ این گروه با هم جمع نمی‌شوند و اگر به فرض محال با مداخله و تکلیف و تحکم و دخالت شما زیر یک چتر واحد گرد آیند، از سر ناچاری است. مسلم بدانید به محض آنکه فرصت یابند دوباره علم طغیان برمی‌دارند و به جدال برمی‌خیزند و انشعاب می‌کنند. با وجود این مخالفت‌ها معاونت سینمایی به تشکیل صنف واحد تهیه‌کنندگان اصرار دارد. شمقدری از تشکیل جلسه‌ای با حضور تهیه‌کنندگان و هیأت مؤسس خبر داد و تأکید کرد تا زمانی که ما در زمینه تهیه‌کنندگی صنف واحد نداشته باشیم، بسیاری از مأموریت‌های بر زمین می‌ماند. به گفته معاون امور سینمایی آنها قصد ندارند راسا وارد حل و فصل ماجرا شوند ولی حل بسیاری از مشکلات سینما را در گرو تشکیل صنف واحد تهیه‌کنندگان می‌دانند.
باید دید وقتی گروه قابل توجهی از تهیه‌کنندگان با تشکیل صنف تازه مخالفند چگونه می‌توان منادی وحدت و یکپارچگی شد. آیا این اقدام کار را پیچیده‌تر نکرده و بر آتش اختلافات دامن نمی‌زند؟ فعلا کسانی که مصر به تشکیل صنف واحد هستند وقت پاسخگویی به این سؤالات ندارند و کار خود را می‌کنند. هرچند این قصه سر دراز دارد.
اختلاف به جای انسجام
روزگاری مجمع تولیدکنندگان فیلم ایران، تنها تشکل تهیه‌کنندگان سینمای ایران بود. بعد اختلافات به جایی رسید که گروهی از مجمع جدا شدند و تشکیلات دیگری راه‌انداختند. در نیمه دوم دهه70، 2گروه سر یک میز نشستند و اتحادیه تهیه‌کنندگان را تشکیل دادند. اما طولی نکشید که باز هم آتش اختلاف‌های گذشته شعله‌ور شد. چند سالی به همین منوال گذشت تا اینکه گروهی از اتحادیه خارج شدند و تشکل جدیدی را تأسیس کردند. مجمع فیلمسازان و کانون تهیه‌کنندگان، جمعی را شکل دادند که آبشان با اعضای شورای مرکزی اتحادیه تهیه‌کنندگان در یک جوی نمی‌رفت. اختلاف‌ها آن‌قدر گسترده شد که سایه تحریم از سوی اتحادیه، جشن خانه سینما را هم دربر گرفت.از اینجا به بعد دولت رسماً به ماجرای تهیه‌کنندگان سینما ورود پیدا کرد. محمدرضا جعفری‌جلوه، معاون سابق امور سینمایی، با همراهی هیأت مدیره وقت خانه سینما کوشید تا ائتلافی میان تهیه‌کنندگان ایجاد کند. هر سه تشکل- اتحادیه، کانون و مجمع- زیر یک سقف جمع شدند، چانه‌هایشان را زدند و خروجی چندین جلسه و نشست و انبوهی رایزنی شد شورای عالی تهیه‌کنندگان.
اختلاف‌ها دوباره آغاز شد و این‌بار این اتحادیه بود که دچار ریزش شد و اکثریت نفری‌اش را هم از دست داد. 3 سال حساب شورای عالی تهیه‌کنندگان از اتحادیه جدا بود و حالا دوباره صحبت از تشکیل صنفی واحد به میان آمده است. این بار شمقدری و سجادپور، منادی وحدت تهیه‌کنندگان شده‌اند؛ هرچند در یک هفته اخیر آنچه در رابطه با تشکیل صنف واحد تهیه‌کنندگان، رسانه‌ای شده بیشتر از اختلاف حکایت دارد تا انسجام.
